1. CPI - wskaźnik cen konsumpcyjnych (ew.: indeks kosztów utrzymania) - mierzy koszt pewnego rynkowego koszyka dóbr i usług konsumpcyjnych. Podstawowe grupy w owym koszyku to: żywność, dzież, mieszkanie, opał, transport i opieka lekarska. Wskaźnik cen konstruowany jest ważąc każde dobro zgodnie z jego znaczeniem ekonomicznym (czyli udziałem wydatków na to dobro w całej sumie wydatków konsumpcyjnych):
CPI = Pu/pio x 100 x (udział pj) + p2t/p20 x 100 x (udział p2) + ... gdzie: pt - cena w roku t, po - cena w roku bazowym
PPI - wskaźnik cen zbytu - jest wskaźnikiem cen hurtowych. Służy do mierzenia cen w miejscu pierwszej sprzedaży i charakteryzuje się dużą szczegółowością.
2. Deflator (GNB) - korektor PNB - wskaźnik cen dla całości produktu narodowego brutto. Definiowany jest jako stosunek PNB nominalnego do PNB realnego. Użyteczność deflatora wynika z faktu, że obejmuje on ceny wszystkich dóbr wchodzących do PNB, a nie tylko dóbr konsumpcyjnych jak CPI.
Wady wskaźników:
- trudności z przyjęciem okresu bazowego
- ograniczenie środków budżetowych na badania - CPI nie uwzględnia faktu, że wraz z postępem technicznym zachodzą w produktach zmiany jakościowe. Gdyby były one uwzględniane to prawdopodobnie CPI rósłby wolniej.
Hamowanie wzrostu inflacji
Problem inflacji jest skomplikowany i zależny od tak wielu czynników, że nie ma prostej reguły na jej zwalczenie. Sposób zahamowania tempa wzrostu cen zależny jest od jego źródła. Inflację można hamować poprzez:
- odpowiednie hamowanie wzrostu płac pieniężnych (przekonanie związków zawodowych aby wzrost płac nie przekraczał wzrostu cen)
- ograniczenie nadmiernego deficytu budżetowego (zmniejszenie dopływu pieniądza do gospodarki za pomocą zmniejszenia wydatków)
- odpowiednie zmiany w systemie podatkowym (np.: wprowadzenie progresywnego podatku dla przedsiębiorstw)
- odpowiednia regulacja dopływu pieniądza do obiegu za pośrednictwem polityki pieniężnej