Bullwhip Effect - polega na przenoszeniu wzmocnionych zamian popytu w poszczególnych ogniwach łańcucha dostaw, co doprowadza do nadmiernego wzrostu zapasów w całym łańcuchu dostaw. Zjawisko wiąże się z nieefektywnym przepływem informacji i przypomina grę w „głuchy telefon”. Poszczególne ogniwa łańcucha dostaw przyjmują zamówienia , wprowadzają je do systemu, system na podstawie prostej analizy popytu (zamówienie = popyt) informuje o konieczności podniesienie zapasów bezpieczeństwa. Podniesienie zapasów bezpieczeństwa wymusza zwiększenie zamówienia kierowanego do dostawcy . Wzrost zamówienia u dostawcy powoduje podobny algorytm działań, czego efektem jest wzrost zapasu bezpieczeństwa i wygenerowanie zamówień do producenta. Producent na wzrost zamówień odpowiada wzrostem produkcji i podniesieniem własnego zapasu bezpieczeństwa.
Trzeba pamiętać, że bardzo dużą rolę w tych wrszystkich działaniach odgrywa element czasu. Co się dzieje, gdy któreś ogniwo łańcucha dostaw informuje o wyczerpaniu się zapasu? Ponawiamy zamówienie i najczęściej ulegając panice zamawiamy więcej niż potrzebujemy. Jaki skutek? Wzrost poziomów zapasu bezpieczeństwa, wzrost zamówień, niewydolność producenta, wzrost zamówień, wzrost poziomu zapasów bezpieczeństwa i spirala gotowa. Wzrost zamówienia najczęściej jest traktowany jest jako wzrost popy tu rynku bez analizy przyczyny takiego zjawiska. W praktyce wzrost zamówień nie zawsze jest równoznaczne ze wzrostem popytu u Konsumenta.
Wzrost zapasów związany jest z nieadekwatnie dużymi reakcjami poszczególnych ogniw łańcucha dostaw, niezainteresowanych informacją nt. popytu finalnego, mętniejących zinterpretować tej informacji lub mających utrudniony do niej dostęp. Zapasy w poszczególnych ogniwach łańcucha są w rzeczywistości większe, niż wymaga tego zmienność zapotrzebowania. Gotowość poszczególnych ogniw łańcucha na spełnienie oczekiwali odbiorców sprawia, że każde ogniwo stara się zgromadzić ilość produktu równą otrzymanemu zamówieniu plus pewną rezerwę wyliczana wg pewnego algorytmu np średnia sprzedaż z minionego okresu z uwzględnieniem tendencji sprzedaży w okresie.
Liniowy przepływ informacji w łańcuchu sprawia, że im dłuższy łańcuch, tym większa kumulacja zmian popytu, ą co za tym idzie, tym większe zamówienia i stany magazynowe. Zapas utrzymywany przez ogniwo najdalej odsunięte od fianalnego odbiorcy w danym łańcuchu jest wielokrotnie większy niż rzeczywiste potrzeby rynku.
Dlaczego tak się zdarza, że efekt „byczego bicza” towarzyszy nam w pracy? Najczęstszym powodem jest brak przepływu informacji, brak analizy przyczyny wzrostu wielkości zamówień. Uczestnicy łańcucha dostaw nie rozmawiają ze sobą. Nie analizują przyczyn zmian na rynku, upraszczają problem planowania poziomu zapasu do prostego równania popyt = podaż.