123022

-co do zasady obowiązują wertykalnie - regulują stosunki między państwem (jego organami i funkcjonariuszami) a jednostką

-zabezpieczają przed nadużyciami i arbitralnością wladzy.a państwo jest odpowiedzialne za to.by inne jednostki nie naruszały podstawowych praw i wolności jednostki.

Trzy funkcje praw człowieka

-ochrona wolności jednostki przed jej naruszeniami przez państwo

-konieczność stworzenia przez państwo możliwości realizacji praw jednostki

-ochrona przez państwo praw i wolności I Jednostki przed ich naruszeniami ze strony innych osób

Ad.l

Formy ochrony:

-ograniczenie możliwości ingerencji państwa w pewne sfery życia jednostki (ochrona autonomii jednostki) np.wolność sumienia i wyznania.zgromadzeń.zrzeszania się.poruszania się itd

-ochrona przed arbitralnością decyzji podejmowanych przez organy władzy publicznej - tzw.prawa proceduralne (np.prawo do sądu,odwołania od decyzji i wyroków wydanych w I instancji).

Ad.2

Realizacji tej funkcji służą:

-prawa proceduralne-zobowiązują państwo do stworzenia systemu instytucji i procedur zapewniających realizację i ochronę wolności i praw jednostki

-prawa polityczne-zapewniające udział w życiu publicznym oraz wpływanie na kształt decyzji państwowych

-powiązania gwarancji wolności i praw jednostki z roszczeniami o określone zachowanie się państwa (działanie,świadczenie lub zaniechanie)

Ad.2

-wertykalne działanie praw człowieka-regulują stosunki między jednostkami a państwem

-co do zasady ochronę praw i wolności zagrożonych przez inne jednostki (podmioty prywatne) zapewnia tzw.prawo przedmiotowe (prawo cywilne,karne,pracy)