Klęki runiczna wymiana danych
Informacja występuje w porcjach zwanych wiadomościami lub komunikatami. Wiadomości i komunikaty można dzielić na części, z których każda będzie zawierała informację. Minimalna wiadomość, której dalszy podział na części prowadzi do obiektów językowych nic zawierających informacji w tym języku, nazywa się daną. Podział wiadomości na części prowadzący do wyodrębniana obiektów językowych nic zawierających informacji w tym języku prowadzi do danych. Dana jest obiektem znakowym jako cyfra, liczba, słowo hib wyrażenie. To jaki obiekt językowy i informacyjny jest daną zależy od języka w jakim konstruowane są wiadomości. Wybór języka wyznacza repertuar danych. Stąd wiadomości to uporządkowane zbiory danych. Porządek ten wyznaczają reguły języka wykorzystywanego do konstruowania wiadomości. Natomiast czas przekazywania wiadomości jest zależny od tccluiicznych i organizacyjnych charakterystyk kanału infonnacyjncgo oraz od ilościowych i jakościowych cech przekazywanych wiadomości (od przepustowości mierzonej ilością materialnych nośników informacji jakie można przez dany kanał przekazać w jednostce czasu). W sy stanach społeczno-gospodarczy di wyróżnia się kanały informacyjne:
których przepustowość nic zależy od liczby materialnych nośników informacji, składających się nadaną wiadomość, kanały pocztowe
w których przepustowość zależy od fizycznych rozmiarów materialnych nośników' informacji i icłi liczby -kanały telekomunikacyjne, gdzie przekaz polega na sekwraicyjiiym przesyłaniu materialnych nośników informacji.
Powodem i sensem gromadzenia informacji rozumianej jako zapis danych, jest jej przekaz, rozumiany jako wymiana danych. Za kanały' i narzędzia wymiany danych należy uznać wszystko, co umożliwia przekazanie innym treści zakodowanych w znakach dowolnego języka naturalnego lub sztucznego. Najczęściej wykorzystywanym kanałan wymiary danych i zarazem przekaźnikiem zawartych w nich informacji, jest powietrze, gdyż za pomocą drgali rozproszonych w nim cząsteczek komunikujemy się w życiu codziennym. Jednakże podstawową wadą tak przekazywanych danych (znaków) i informacji (znaczai). jest ich ulotność. Zachodzi więc konieczność wychwycenia i utrwalenia zmiennych i przemijających stanów przekaźnika. W związku z rozwojem technik informacyjnych i informatycznych oraz technologii komunikacyjnych i telekomunikacyjnych, nośniki przechowywania i przekaźniki wymiany danych oraz zawartych w nich informacji, przybierają postać elektroniczną cyfrową Do podstawowych sposobów wymiany danych w postaci elektronicznej zalicza się dziś tzw. nośniki statyczne i tzw. nośniki dynamiczne. Tc pierwsze stanowią materiały o własnościach fizycznych pozwalających na wprowadzane do nich materialnych postaci znaków. Natomiast te (fcugie składają się ze zmiennych w czasie zjawisk fizycznych, wytwarzanych przede wszystkim poprzez :
radio, które rozpowszechnia na ustalone odległości sygnały analogowe lub cyfrowe pizaioszące znaki w postaci dźwiękowej.
telewizję, która pozwala przekazywać odbiorcy masowemu lub indywidualnemu zarówno dźwięki oraz ruchome obrazy.
telefonię, która obecnie pozwala przekazywać na dowolne odległości różnorodne dane analogowe lub cyfrowe. Internet, który stanowi sieć łączącą digitalnc zasoby serwerów' całego świata, pozwalającą na ich udostępnianie w formie tekstowej, graficznej oraz dźwiękowej.
Specjalnym i ważnym narzędziem wymiany danych w formie elektronicznej jest internetowy lub intranetowy przekaz w standardzie EDI (Electronic Dale Interchange). Stanowi on technologię obiegu dokumaitów i wymiany informacji pomiędzy ustalonymi stronami i rożnymi aplikacjami. Systan EDI zakłada przesyłanie dokiunaitow o dokładnie określonej strukturze, która kodowana jest zgo<hiic z określonym standardem. Stosowane są dwie drogi przekazu w systemie EDI:
tradycyjna, w której komunikaty EDI wędrują przez sieć WAN. a więc poprzez powszechnie dostępną sieć operatora telekomunikacyjnego:
nowoczeaia. w której komiaiikaty EDI przekazywane są przez wydzielone łącza jako komunikaty XML (Extcnsiblc Markup Language).
Stosowany język programowania XML pozwala na połączenie najnowszych technologii internetowych z systemem EDI. Plik XML stanowi także podstawowy format wymiany informacji, tak w administracji jak i w gospodarce. Format XML jest uniwersalny, ponieważ może być używany w wielu zastosowaniach jako: interfejs wymiany informacji, finalna postać pewnych rodzajów plików, czy repozytorium danych Poza nowoczesnym fermatan dokumentu elektronicznego XML. występują również tradycyjne formaty elektroniczne służące wymianie danych tj. txt. doc. html. albo pdf. Technika wykorzystująca języ k XML. coraz częściej stosowana jest do opisu dokumaitów zawierających dane. do których dołącza się znaczniki je opisujące. Stanowią one otwarty zbiór definiowany za pomocą języka naturalnego (np. imię. nazwisko, data). Zgodnie z aktami wykonawczymi do ustawy o informatyzacji format XML powinien mieć zastosowanie dla danych przekazywanych i otrzymywanych przez podmioty publiczne. Jednakże samo stwierdzenie, że systemy teleinformatyczne urzędów będą stosowały XML do przckazyw'ania danych, nie rozwiązuje problemu jednoznacznego ich interpretowania.