Składanie drgań harmonicznych odbywających się wzdłuż jednej prostej
Przypuśćmy , że x=Acos(cot+<f>) opisuje ruch harmoniczny. Poprowadźmy oś OX (umownie nazwaną oporową) i wykreślmy wektor Ą„ równy liczbowo amplitudzie A skierowany z punktu O pod kątem (p do osi OX. Jeżeli faza początkowa ma wartość dodatnią to kąt ip odmierzamy od osi OX w kierunku przeciwnym do kierunku wskazówek zegara. Rzut wektora A„ na oś OX równa się wychyleniu x« w momencie rozpoczęcia liczenia czasu (Xo=Acos(p) c0ol=0)o!=0)o; Xi=A,cos(a)t+<p); X2=A:COs(o>t+ <p) ; x=Acos(tot+<p) ; A2=Ar+A;!-2AiA!cos(l 80°-(cp:-(pi)) , A:=Ai;+A;i+2Ai A:cos(<p;-cpi) ; A^iierwfAr+Af+żA,A;cos(cp:-<p,)) ; tg<l>=(AiCos<pi+A!Sin<p2)/(A,cos<pi+A;Cos(p2) ; i przez aretg otrzymujemy <ł> ; x=Asin<b ; <!>=<i)0t+<l><,; x=pienv((A1:+A;;+2AiA:cos(<P:-<Pi))łcos(o)d+<t'l)) ; | Ai-A;|<A<Ai+A; ; 1) (pr<p:=0 A=Ai+A;; 2)cp>-cpi=n/2 A=pienv(Ar+A;:) ; 3)<p:-(pi=n A=|Ai-A:| . Załóżmy, że digania składowe zachodzą wzdłuż jednej prostej (zachodzą w tym samym kierunku) ale moją różne okresy. Dla prostych rozważał) zakładamy, że amplitudy drgań są takie same |A’iM Ai|=Ai ; Xi=AiCos(ox,i+<p) ; X;=A;COs(ox,:+<p) ; x=Acos(ox>+(p) ; A=pieiyv(Ai2+A2!+2AiA:COs(ox>:-co0|)t) , A1=2Ai:+2A1X0s(0)O2-0)<,i)t ; A;=2A,:+2Ai;cos(<n<12-0)Oi)t ; A2=2A,:(l+cos((nO2-0rot)t) ; A:=2A, :*2cos:(((irO2-(0„,)/2)*t ; A=2A,|cos(<oc,;-(0<1i)/2)*t| ; 4>=(<I>2-<1>,)/2+<1>i ; <t>=((0„;+<Coi)t/2+<p ; X=2Ai|cos(ca,2+CiX>i)t/2|cos[(o)b2+tiX>i)t/2+<p];
Jeżeli założymy, że tOoi+Ofcn mało różnią się od oj„, to 0>=<0O2-w„i jest małe w porównaniu a>„i+co„: i drganie wypadkowe można traktować jako mch harmoniczny prosty o częstotliwości kołowej (oi,2* 0).>]) 2 Jednak amplituda a tego ruchu ttie jest stała lecz powroli się zmienia z zależnością A=2Ai|cos(co„2+o)„i)t/2|,okres zmian T=2n/(o)„:-a)„i)
Składanie drgań wzajemnie prostopadłych
Punkt materialny bierze udział w dwóch drganiach wzajemnie do siebie prostopadłych o jednakowych częstotliwości Drgania są w osiach OX i OY. x=A,sin(o)„t+(p1) ; y=A:sin(o)„t+<P;). Poszukajmy tom tego punktu. x/A1=sin(co0t+<p1) ; y/A2=sin(<o„t+<P2) ;
x/Ai=sinor„tcos(pi+coso)„tsin(pi ; y/A:^siii&Ucos<p:.cos&Usin(p; ; x/Aisin<p2= siiK0jcos<pisiiup:+ cosa)0tsin(p,sin(p2 ; y/A2sin<pi= sino)„tcos<p;siii(pi+ cosw„tsin<P2sin<Pi ; x/Aisiri(p2- y/A;sin(pi= sinojotcosrpisinrpr - smordcosiprsimpi ; x/Aisin<p2- y/A2sin(pi=sino)0t(cos<pisin(p2 - cosłp;sin<pi) ; x/Aisiiup2- y/A2siricpi= sinax,tsin(cp2-cpi) ; x/Ai=sintOotcos(pi+cosax.tsin(pi ; y/A*=
sintOotcos(p2+costo„tsin<p2 ; x/AiCos<p; - y^costp, = costo0t(sin<p,cos<p2- siiicp:cos<pi) ; x/A,cos(p2 -y/A2Cosipi=-cos(i)otsin((p2-<pi) ; podnosimy do kwadratu ; x:/Ai:surip2 -2x/Ai*y/A2Sin(p2sin(pi+ y2/A2:sin!(pi=sin:(0)ot)sm!((p2-(pi) ; x2/Ai2cos2(p2 -2x/A, *y/A2COs(p:cos<pi+
y2/A22cos2<pi=cos2(ox,t)sin2((p2-(pi) ; dodajemy stronami ; x2/Ai2-2x/A|*y/A2Cos(<p2-<Pi)+ y2/A;2= sin:(«p2-»pi) ; cos(<p2-<pi)= cosipi cos<p+sin<pisin (p2 ; i otrzymujemy ogólne równanie elipsy ; 1 <pi=<p2=<p mamy y=A2/Aiłx równanie linii prostej przechodzącej pizez początek układu / ; 2. <p;-<p,=n mamy y=-A2/Ai*x , jak wyżej \; 3. <p2-<pi=n/2 mamy x2/Ai2+y2/A22=l równanie elipsy , 4. 3/2*n tez elipsa ; 5 Ai=A; ruch jest po okręgu. Jeżeli częstotliwości drgań są różne to wtedy purtkt porusza się po skomplikowanym torze Tego rodzaju tory nazywa się Lissojous’a.