50859

Gordon Allport

Gordon Allport - przedstawiciel teorii cech, ale myśli w kategoriach psychologii humanistycznej. Mówi o człowieku pod kątem stawania się osobą silnie akcentowane wymiary indywidualności człowieka.

Nie ma ciągłości pomiędzy zwierzęciem a człowiekiem. Nie ma ciągłości między dzieckiem a dorosłym człowiekiem. Stan zaburzenia dziecka nie do końca ma wpływ na funkcjonowanie i zaburzenia osoby dorosłej.

Allport zrywa z psychoanalizą. Nie ma bezpośredniego przejścia od normalności do zaburzenia. Nie ma ciągłości między normalnością a zaburzeniem. Możliwe jest przejście z poziomu normalności do poziomu zaburzenia ale linia normalności lub linia zaburzenia musi być inaczej analizowana.

Allport - nauki przyrodnicze nie pasują do psychologii.

Należy się nastawić aby rozwiązywać problemy praktyczne, empiryczne - zachowania, niż nastawić się na jedność, harmonię.

Osobowość - dynamiczna organizacja w jednostce, systemów psychofizycznych, które determinują jej specyficzne przystosowanie do środowiska sobie właściwego. Osobowość jest jednością psychofizyczną.

Cecha - podstawowa jednostka osobowości, struktura neuropsychiczna, ma zdolność dostarczania wielu bodźców funkcjonalnie równoważnych oraz inicjowania i ukierunkowania równoważnych form zachowania adaptacyjnego i ekspresyjnego.

Ta struktura ma zdolność wyzwalania pewnych układów zachowań znaczeniowo spójnych, które tworzą inną jakość niż formy inaczej znaczeniowo spójne.

Formy znaczeniowo spójne stanowią jedną kategorię, cechę A, a następne stanowią kategorię B.

Modyfikacja pojęcia cechy - stosowana dla określenia cech wspólnych występujących w różnym nasileniu u wszystkich ludzi.

Są też cechy indywidualne - dyspozycje indywidualne, osobiste. Dyspozycja osobista jest to struktura neuropsychiczna zgeneralizowana, swoista dla danej jednostki.

Cechy istnieją realnie, trzeba ją wnioskov\ać na podstawie zachowania, dlatego odkrycie cech u człowieka nie jest proste. Akty zachowania ludzkiego po zadziałaniu pewnych bodźców powtarzają się i to wskazuje na to, że istnieje coś stałego i osobistego.

Allport :Trzy pozycje dyspozycji.

1.    Dyspozycje kardynalne, inaczej dominujące.

2.    Dyspozycje zasadnicze lub centralne.

3.    Dyspozycje wtórne.

Dyspozycje dominujące - cecha występująca w każdym akcie, czynności zachowania człowieka. Jest niezmienna i trudna do odkrycia.

Dyspozycje zasadnicze - skłonności charakterystyczne dla danej osoby. Często ujawniają się w działaniu i łatwiej je odczytać.

Dyspozycje wtórne - kłopotliwe do odkrycia: są to powtarzalne formy pojawiające się dzięki specyficznym układom bodźców.

Cecha jako popęd - forma pewnego przekazu genetycznego jako dyspozycja do pewnych zachowań.

Allport mówi o spójności cech, które odkrywa się, gdy osobowość jest zintegrowana, np. gdy spotkamy człowieka uczciwego to łatwo przewidzieć jego zachowania.