a) Emisja papierów wartościowych
b) Zaciąganie pożyczek od podmiotów zagranicznych
c) Interwencjonizm państwowy (regulacja podaży pieniądza)
d) Dotacje z UE odciągające od konieczności zwiększania długu publciznego
e) Negocjacje z wierzycielami, zwłaszcza zagranicznymi, w sprawie częściowego umorzenia, wydłużenia okresu spłat, ogłosić
f) Moratorium (terminowe zawieszenie obsługi długu)
g) Repudiacja (zaniechanie spłaty długu)
h) Prywatyzacja mienia pańśtwowego
PROCEDURY O ST RÓŻNOŚCI O W E I SANACYJNE
Procedury Ostrożnościowe. Mają na celu ograniczenie nadmiernego wzrostu długu publicznego (DP).
I PROCEDURA (Gdy DP + wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji wypłacane przez podmioty sektora = 50%-55% PKB)
Wprowadzana jest przez RM, która uchwala wówczas projekt ustawy budżetowej gdzie relacja deficytu budżetu państwa do dochodów budżetu państwa nie może być wyższa niż analogiczna relacja w roku bieżącym.
II PROCEDURA (Gdy DP = 55%-60% PKB)
Wprowadzana jest przez RM, która uchwala wówczas projekt ustawy budżetowej gdzie relacja DP do PKB musi zostać obniżona w stosunku do analogicznej relacji w roku bieżącym. Jednocześnie RM przedstawia Sejmowi program sanacyjny mający na celu obniżenie tej relacji.
III PROCEDURA (Gdy DP = 60%-l00%)
Wprowadzana jest przez RM. która uchwala wówczas projekt ustawy budżetowej gdzie nie może być zaplanowany deficyt budżetowy (musi być on całkowicie zrównoważony). Jednocześnie RM przedstawia Sejmowi, w ciągu 1 miesiąca od dnia ogłoszenia poziomu długu publicznego, program sanacyjny mający na celu obniżenie tej relacji. PSFP z kolei nie mogą udzielać nowych poręczeń i gwarancji w roku bieżącym i roku przyszłym.
Program Sanacyjny. Obejmuje: a) informacje dotyczące przyczyn powitania niekorzystnej relacji DP do PKB b) informacje dotyczące działań mających na celu obniżenie tej relacji c) informacje dotyczące 3-letniej prognozy na temat przyszłej relacji DP do PKB + uwzględniać prognozę rozwoju sytuacji makroekonomiczne
DŁUG PUBLICZNY J.S.T
Dług publiczny JST. Jest to finansowe zobowiązanie JST z tytuły wcześniej zaciągniętych pożyczek na pokrycie deficytów' budżetowych. O jego rozmiarach stanowi suma deficytów z lat poprzednich pommejszona o jego ewentualne spłaty.
WARUNKUJĄ GO:
❖ Zaciągnięte poży czki i kredyty
❖ Wyemitowane papiery wartościowe (obligacje komunalne)
❖ Udzielone poręczenia i gwarancje
v Przekroczone upraw nienia Finansowe przez kierow nika jednostki
RODZAJE DŁUGU PUBLICZNEGO J.S.T:
> DŁUG OPŁACALNY
> DŁUG NIEOPŁACALNY
DŁUG OPŁACALNY - Dług zaciągany na sfinansowanie przedsięwzięć, które mogą stanowić źródło dochodu JST
DŁUG NIEOPŁACALNY - Dług zaciągany na sfinansowanie określonych przedsięwzięć, które nie powodują dochodów' JST