Paweł Łukasik

Wyznaczanie współczynnika załamania za pomocą refraktometru.

1. Wstęp teoretyczny

Refraktometr Abbego jest to przyrząd służący do pomiaru współczynnika załamania, wykorzystujący zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia. Ośrodek badany (najczęściej ciecz) umieszcza się w małej szczelinie między dwoma prostokątnymi pryzmatami zwróconymi do siebie przeciwprostokątnymi.

2. Zestaw doświadczalny

W skład zestawu doświadczalnego wchodził:

• refraktometr Abbego

• 4 roztwory

3. Wykonywane czynności

Przed przystąpieniem do wyznaczenia współczynnika załamania nieznanych roztworów należy sprawdzić sprawność urządzenia.

W tym celu badamy współczynnik załamania dla znanego roztworu
(w tym przypadku woda destylowana). Miedzy pryzmaty wprowadza się kroplę wody destylowanej. Następnie prawy okular w tubusie lunety przesuwa się aż do chwili uzyskania ostrego obrazu nici pajęczych. Obracając kompensator ustawia się przyrząd na ostre widzenie linii granicznej. Następnie obraca się oba pryzmaty aż do chwili, gdy linia graniczna znajdzie się na skrzyżowaniu nici pajęczych. Wynik odczytujemy w lewym okularze.

Przy prawidłowym ustawieniu wskazania przyrządu powinny wskazywać 1,333 (w temp. 20 ° C)

Dla nieznanych substancji pomiary przeprowadzamy w sposób jednakowy. Wyniki zapisujemy w tabeli wyników.
Pomiaru dokonujemy 10 razy .

Przed przystąpieniem do badania kolejnego roztworu, pryzmaty należy osuszyć bibułką.

4. Tabela wyników

Lp.	Stężenie (woda destylowana) n	Stężenie (terpentyna) n	Stężenie (gliceryna) n	Stężenie (glikol) n
1	1,331	1,485	1,453	1,415
2	1,332	1,485	1,452	1,414
3	1,331	1,484	1,452	1,414
4	1,332	1,485	1,452	1,415
5	1,331	1,485	1,453	1,414
6	1,332	1,485	1,452	1,415
7	1,333	1,485	1,452	1,414
8	1,332	1,485	1,453	1,414
9	1,332	1,484	1,452	1,414
10	1,333	1,485	1,452	1,414
nśr	1,331	1,4848	1,4523	1,4143

5. Dyskusja błędu

Dyskusję błędu przeprowadzamy dla współczynnika załamania światła n odczytanego z refraktometru.

Za Δn_max przyjmujemy wynik najbardziej różniący się od średniej arytmetycznej n_śr

Woda destylowana:

Błąd bezwzględny: Δn_max= 0,002

Błąd względny: δ = 0,0015

Błąd względny procentowy: δ% = 0,15 %

Terpentyna:

Błąd bezwzględny: Δn_max= 0,0008

Błąd względny: δ = 0,0005

Błąd względny procentowy: δ% = 0,05 %

Gliceryna:

Błąd bezwzględny: Δn_max = 0,0007

Błąd względny: δ = 0,0005

Błąd względny procentowy: δ% = 0,05 %

Glikol:

Błąd bezwzględny: Δn_max = 0,0007

Błąd względny: δ = 0,0005

Błąd względy procentowy: δ% = 0,05 %

-3-

---