1. Ewolucja niecelowa i niekierunkowa
2. Ewolucja - kierunkowy i nieodwracalny proces zachodzący w czasie. Działanie doboru
naturalnego jest kierunkowe. Sama ewolucja nie jest procesem kierunkowym. Procesy te są
nieprzewidywalne w czasie. Obecny jest trend sekularny - są to liniowe trendy
przewidywane na krótka metę. Na ewolucje składają się procesy kierunkowe. współcześnie
uważa się, że ewolucja nie ma żadnego celu.
3. U eucaryota pierwotna siłą ewolucyjną jest crossing over, a u procaryota - mutacje (crossie
over - u nas, a tak to mutacje)
4. Jak powstało DNA pozajądrowe. W wyniku fuzji przedeukariotycznego i prokariotycznego
organizmu - teoria endosymbiozy.
5. Ewolucja biologiczna i kulturowa - procesy przebiegające równoległe
6. Co to jest aranspozon. Fragment DNA - odłącza się i przyłącza się w innych miejscach,
jest to poziomy transport genów, jest wykorzystywany przez wirusy
7. Konserwatywny DNA - szybciej ewoluuje niż jądrowy i jest przekazywany przez matkę
8. Dobór płciowy - preferuje pewne cechy, a jednocześnie może spowodować śmierć
osobnika. U organizmów utrzymują się pewne cechy, które obniżają ich zdolność do
przeżycia w środowisku, ale są preferowane
9. Co to jest hybrydogeneza - dochodzi do niezależnej segregacji genotypu rodziców np. żaba
śmieszka pasożytuje w fenotypie żaby wodnej, a jest hybrydem żaby wodnej i jeziorowej
10. Walka o byt - w czasie to procesu odbywa się selekcja, bazuje na tendencji organizmu do
nadmiernego rozmnażania. Jest to konkurencja prowadząca do tego, że tylko cześć
gatunków dochodzi do rozrodu. Selekcja zależy od typu rozrodu „K” lub „R”
11. Gdzie zachodzi poliploidalność - tracenie zdolności do rozmnażania z macierzystym
diploidem. W środowiskach ekstremalnych ubogie siedliska, skrajne warunki, środowiska
niezmienne, mała liczba osobników
12. W izolowanych populacjach rozkład alleli to: p2+2pq+q2
13. Jakie warunki spełnia populacja Hardego - Weinberga - populacja nieskończenie liczna,
brak doboru naturalnego i płciowego, kojarzenie losowe, brak mutacji, populacja
izolowana
14. Co to są gatunki politypowe - takie, w których wyróżniono podgatunki
15. Białka tej grupy mają zbliżone polimorfizmy(?) Polimorfizm wynika z mutacji. Mniejsze
polimorfy rzadziej mutują. Tempo zmian w różnych białkach jest różne. Białka zmieniają
się niezależnie od doboru naturalnego. To samo białko u różnych organizmów może być
różnie zbudowane.
16. Histony ewoluują wolniej, fibrynopeptydy szybciej
17. Różnice w tempie ewolucji - wolniej im funkcje są ściśle związane z ważnymi funkcjami
organizmu. Te białka, które pełnią ważną funkcję wolno się zmieniają.
18. Zmienność - warunek ewolucji. Zachodzi pod wpływem określonych czynników
środowiskowych. Modyfikacyjna - nieokreślona - bezkierunkowa - efekt dziedziczenia
cech …. (?)
19. W środowiskach izolowanych (w małych populacjach) zmienność jest mniejsza. Izolacja
spowalnia swobodne krzyżowanie się, przewaga rozrodu wsobnego, wzrost
homozygotyczności.
20. Strategia „K” - mało potomstwa, troskliwa opieka
21. W jakich warunkach działa dobór stabilizujący - jest powszechny w przyrodzie wszędzie
tam gdzie mamy do czynienia ze stabilnym w miarę środowiskiem
22. Dobór apostatyczny - preferencja osobników najbardziej nietypowych. Presja tego doboru
będzie zależna od udziału tych osobników nietypowych w populacji, czyli od częstości.
23. W wyniku jakiego doboru jest największe prawdopodobieństwo powstania gatunku -
rozrywającego
24. Altruizm - w modelu doboru krewniaczego i grupowego trudno mówić o pełnym
altruizmie. Jest to wyłącznie altruizm odwzajemniony, czyli osobniki zachowując się
altruistycznie dlatego, że inne osobniki w populacji też tak robią.
25. Co podlega selekcji naturalnej (doborowi) - selekcja działa na wszystkich poziomach -
poziom genetyczny, osobniczy, populacyjny, gatunkowy
26. Jeżeli następuje śmierć ludzi, która jest spowodowana epidemiami w wyniku zagęszczenia
to jakie czynniki działają - czynniki proksymalne (?) - dodatnio sprzężone z
zagęszczeniem, zależne od zagęszczenia więc powodują wzrost presji selekcji w
zależności od zmian w zagęszczeniu, a tym samym liczebności populacji
27. Zespół Turnera - tylko X, bz Y i X - niedojrzała kobieta, brak wykształconych narządów
28. Współczynniki pokrewieństwa Wrighta określa prawdopodobną wspólnotę genetyczną
między osobnikami populacji. Jest to zależność między posiadaniem genów przez dzieci
rodziców, itd….
29. Co to są cechy epigamiczne - powstają po to, aby zwiększyć sukces rozrodczy osobnika,
podlegają silnej presji doboru i mogą wpływać na przeżywalność
30. Koncepcja nominalistyczna gatunku - istnienie gatunków ogranicza boskie prawo, jedno
życie uniwersalne w przyrodzie występuje nieskończony ciąg form wzajemnie się
przenikających , przechodzących jedno w drugie
31. Biologiczna koncepcja gatunku - są to grupy naturalnych, krzyżujących się populacji,
izolowane rozrodczo od innych takich grup, gatunek stanowi zamkniętą pulę genomu
32. Co to są gatunki panmiktyczne - wszystkie osobniki tego gatunku mogą wymieniać ze
sobą geny
33. Promiskuityzm u szympansów - samce kojarzą się z wieloma samicami, a samice z
wieloma samcami, brak rywalizacji o partnera seksualnego, samce są niewiele większe od
samic
34. Co to są gatunki bliźniacze - gatunki, które nie różnią się morfologicznie, ale nie mogą
wymieniać między sobą genów
35. Preferencja heterozygot (mieszańce) przez dobór naturalny - lepsze przystosowanie
mieszańców wyjątkowo odporne na pasożyty i warunki środowiskowe, ale o ograniczonej
zdolności do rozmnażania, w większości bezpłodne
36. Co to jest intragresja - typ hybrydyzacji. Z dwóch gatunków powstaje trzecie gatunek,
który zachowuje cechy fenotypowe jednego z rodziców
37. Co to są amfipoliploidy (allopoloplloidy) - powstają przez skrzyżowanie dwóch różnych
gatunków (zwiększenie liczby chromosomów w krzyżówce międzygatunkowej). Mała
różnica morfologiczna, trudna do wyłapania
38. Co to jest nadgatunek - zbiór monofiletycznych półgatunków
39. Co to jest preadaptacja - cecha, która powstała przypadkiem, niekoniecznie musiała
powstać, a zwiększyła przystosowanie → poj. mutacja
40. Makrogeneza - zajście zmian w planie budowy, a nie powstanie nowego gatunku, np.
szkarłupnie przeszły w ewolucji przez formy dwuboczne (powst. równocześnie wielu
mutacji dających nagłą zmianę o charakterze pozytywnym)
41. Specjacja allopatryczna - pierwotna izolacja przestrzenna, wtórna - rozrodcza. Specjacje
allopatryczne są geograficznymi
42. Dryf - osobników musi być mało, zmniejsza różnorodność osobników w populacji i
zmienia polimorfizm białek
43. Specjacja parapatryczna - gdy na efekty różnicowania allopatrycznego nakłada się efekt
wtórnej sympatii. W tym procesie w strefie wtórnego kontaktu dochodzi do wzmocnienia
cech gatunkowych
44. Co to jest dostosowanie osobników - przekazanie jak największej liczby genów w
przyszłych pokoleniach
45. Efekt założyciela - nowa populacja odbudowuje się z małej ilości osobników np. chomik
syryjski
46. Myszy ronią - mechanizmy postzygotyczne
47. Kladogeneza - drzewo filogenetyczne, ma charakter dichotomiczny. Rozdzielenie dwóch
linii oznacza rozdzielenie na dwa taksomy potomne, linie siostrzane należą do tego
samego rzędu
48. Grupy parafiletyczne opierają się o cechy symplezjomorficzne
49.
człowiek
szympans
goryl
orangutan
gibon
50. Cechy apomorficzne - ewolucyjnie nowa cecha, cechy wyspecjalizowane, powstają na
bazie innej cechy (mózg, mowa)
51. Cechy autapomorficzne - cechy charakteryzujące dany takson (bródka, zanik wałów
oczodołowych)
52. Cechy synapomorficzne - cechy charakterystyczne dla danej monofiletycznej linii
rozwojowej (silnie rozwinięta puszka mózgowa, gruczoły mleczne - nie ma ich w
taksonach siostrzanych)
53. Cechy monofiletyczne oparte są na synapomorfach
54. Które cechy są najlepsze w tworzeniu drzew filogenetycznych - synapomorficzne
55. Cechy homoplastyczne (homoplazje) - właściwe dywergencje i paralelizmy ewolucyjne
56. Co to jest paralelizm - podobieństwo cech niefiletycznych występujących w obrębie
badanej linii
57. Prawo specjalizacji szczepów - każda linia filogenetyczna w momencie jak trwa zaczyna
się specjalizować. Wynika to z natury doboru naturalnego
58. Hipoteza czerwonej królowej Van Vallen'a - odnosi się do organizmów kopalnych.
Wyliczał tempo wymierania kopytnych , czyli liczbę taksonów . Tempo wymierania obu
grup zarówno w trzeciorzędzie jak i współcześnie było takie same. Nie ma grupy, która
nie wymiera. Tempo wymierania nie ma charakteru fazowego. Wymieranie ma charakter
losowy. Ewolucja nie jest fazowa. Wymieranie zależy od układu w jakim jest takson, a nie
od cech tego taksonu
59. Teoria wymierania na wyspach McArtura i Wilsona. Wymieranie nie zależy od natury
danego taksonu, zależy od wielkości wyspy i odległości od kontynentu. Zależność od
wielkości wyspy jest wprost proporcjonalna - im większa wyspa, tym wymieranie
wolniejsze. Jeżeli chodzi o odległość od kontynentu - wymieranie było odwrotnie
proporcjonalne do kwadratu - im dalej wyspa położona od kontynentu tym wymieranie
szybsze. (na wyspach specjacja zachodzi szybciej)
60. W początkowej fazie wyspy zawsze przechodzą fazę przesycenia taksonomicznego - zbyt
duża liczba gatunków, a następnie przechodzi fazę wymierania, stabilizuje się pewien stan
(stałe tempo wymierania, które trwa)
61. Gdzie działa dobór grupowy - w małych, izolowanych populacjach, o bardzo dużym
podobieństwie genetycznym
62. Kto krzesał ogień - Homo erectus? Neandertalczyk?
63. Reagują allopatryczne - toksycznie - krzyżówka różeniec - świstun
64. Samiec 1n - 100%, samica 2n - 50%, dzieci 75%
65. Mutacje chromosomowe - addycje, translacje, delecje
66. Najwięcej gatunków powstaje na drodze specjacji stopniowych
67. Kodony synonimiczne - zmiana podstawnika nie powoduje zmiany aminokwasu
kodowanego przez kodon
68. Heterozja - preferencja heterozygot przez dobór naturalny w środowisku stabilnym
69. Podgatunek - izolowana geograficznie rasa wewnątrzgatunkowa, która wyróżnia się
morfologicznie od innych populacji tego gatunku
70. Półgatunek i nadgatunek - określają stopień pokrewieństwa ewolucyjnego
71. Półgatunek - pośrednia forma prowadząca do powstania nowego gatunku
72. Nadgatunek - zbiór monofiletycznych półgatunków. Nie jest to więc kategoria stojąca
powyżej gatunku, a jedynie zbiór form