Wykład z dnia 19 grudnia 2007r.

Obowiązek wniesienia dopłat:

-dopłaty mogą wystąpić tylko i wyłącznie o tyle, o ile umowa zobowiązuje wspólników do dopłat. Jest to instytucja charakterystyczna dla prawa handlowego, nie występuje w prawie cywilnym żadna instytucja, która mogłaby być dopłatą w jakimkolwiek zakresie porównywalna.

Zgodnie z art.177ksh- Umowa spółki może zobowiązywać wspólników do dopłat w granicach liczbowo oznaczonej wysokości w stosunku do udziału.

Dopłaty, jeżeli są przewidziane w umowie mogą być nałożone na wspólników tylko i wyłącznie na mocy uchwały zgromadzenia wspólników, wobec czego konieczne jest podjęcie przez wspólników uchwały i w tej uchwale wspólnicy mogą dopiero skonkretyzować wysokość i terminy dopłat przy czym dopłaty mogą być równe dla każdego, z tym że równe w tym znaczeniu, że w takich samych liczbowo oznaczonych granicach, zatem jeżeli wspólnik posiada więcej udziałów to kwota przypadająca na niego będzie oczywiście wyższa, natomiast jest wspólny mianownik którego nie można zachwiać i on wynika z granicy wyznaczonej w umowie a następnie skonkretyzowanej już w uchwale wspólników i jeżeli wspólnik uchybi obowiązkowi wniesienia dopłat to jest zobowiązany do zapłaty odsetek ustawowych, niezależnie od tego spółka może żądać odszkodowania, o ile wykaże że poniosła przez to szkodę. Dopłaty mogą być zwracane, ale nie muszą, zgodnie z art. 179 ksh:

Dopłaty mogą być zwracane wspólnikom, jeżeli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym.

Cele dopłaty związane są przede wszystkim z koniecznością pokrycia strat bilansowych.

Jeżeli ta starta zostanie pokryta a kwota dopłaty już nie jest konieczna wówczas podlega zwrotowi, natomiast, jeżeli strata nadal trwa wówczas dopłaty nie podlegają zwrotowi. Zwrot ma nastąpić po upływie 3 m-cy od dnia ogłoszenia o zamierzonym zwrocie w piśmie przeznaczonym do ogłoszeń spółki i zwrot powinien być dokonywany równomiernie wszystkim wspólnikom, czyli tak jak jest równomierność obciążenia obowiązkiem dopłat i jej wpłaty tak i również zwrot powinien być dokonywany równomiernie na rzecz wszystkich wspólników.

W definiowaniu czym jest dopłata najlepiej odnieść się do jej funkcji jaką pełni i z tego pkt widzenia dopłata jest najbliższa pożyczce.

Jest ona w rezultacie korzystna dla spółki i w konsekwencji również dla wspólników ponieważ, zamiast zaciągać kredyt czy pożyczkę bankową obciążoną dużymi kosztami obsługi czy to kredytu czy to pożyczki lepiej jest się zadłużyć u wspólników wobec tego jest to tańszy pieniądz natomiast jego wykorzystanie może być różne, przede wszystkim służy pokryciu strat, ale to mogą być również jakieś cele inwestycyjne spółki na których brak pokrycia w zysku i wówczas wspólnicy mogą posiłkować spółkę własnym kapitałem przy czym dopłaty nigdy nie wchodzą na kapitał zakładowy, nie zwiększają tym samym wartości udziałów. Są bilansowane oczywiście w pasywach spółki bo mogą być zwracane, ale nie muszą. O ile dopłata przypomina pożyczkę bo jest to przeniesienie określonej sumy pieniężnej na rzecz spółki o tyle to że nie musi nastąpić jej zwrot pożyczce trochę przeczy. Wobec czego o stosowaniu przepisów o pożyczce do dopłat raczej mowy być nie może.

Stąd właśnie jest to instytucja szczególna tylko dla prawa handlowego, charakterystyczna w spółce handlowej, która ma pewne cechy pożyczki, ale pożyczką nie jest. Dopłata nie jest oprocentowana, więc nawet jeżeli podlega zwrotowi to tylko w wysokości nominalnej, natomiast jest obowiązkiem przypisanym do udziału tyle że źródłem tego obowiązku jest uchwała wspólników, która może zapaść tylko wtedy gdy umowa zobowiązuje wspólników do dokonywania dopłat.

UMORZENIE UDZIAŁÓW

- jest to inaczej jego prawna likwidacja, która powoduje zarówno likwidacje udziału jako cząstki kapitału jak i unicestwienie praw podmiotowych wynikających z udziału. Aby można było dokonać umorzenia udziału konieczne jest zastrzeżenie w umowie takiej możliwości.

- umorzenie jest instytucją znaną już kodeksowi handlowemu z tym, że w kh regulacja umorzenia udziału ograniczała się do jednego przepisu, który stanowił, że jeżeli umowa tak stanowi udział może ulec umorzeniu. Regulacja przewidziana w kh była za skąpa stąd ksh znacząco rozwinął tą regulację i zawarł ją w art. 199 ksh zgodnie z nim umorzenie udziału możemy podzielić na trzy rodzaje:

1. umorzenie dobrowolne

2. umorzenie przymusowe

3. umorzenie zwane automatycznym lub sankcyjnym

Umowa spółki może dopuścić wszystkie trzy rodzaje umorzeń, ale może ograniczyć się tylko do któregoś z nich

Ad.1) umorzenie dobrowolne:

Art.199§1 stanowi, że udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę. Jest pewien kłopot, gdy chodzi o ten rodzaj umorzenia co do charakterystyki momentu umorzenia, ponieważ jeżeli udział ma być umorzony w drodze nabycia udziału to spółka nabywa od wspólnika udział, a następnie umarza ten udział ale umarza już jako własny.

Art.199§1 trzeba koniecznie czytać z art. 200 który dotyczy własnych udziałów spółki, wynika z niego że spółka nie może ani obejmować, ani nabywać, ani przyjmować w zastaw własnych udziałów. Zakaz ten dotyczy również obejmowania lub nabywania udziałów bądź przyjmowania ich w zastaw przez spółkę albo spółdzielnie zależną.

Wyjątek stanowi nabycie w drodze egzekucji na zaspokojenie roszczeń spółki, których nie można zaspokoić z innego majątku wspólnika, nabycie w celu morzenia udziałów czyli nabycie w celu umorzenia udziału wspólnika jest wyjątkiem od ogólnej zasady bycia przez spółkę wspólnikiem we własnej spółce. Wobec czego spółka nie ma wyjścia zgodnie z §2 jeżeli nabyte udziały zostały albo w drodze egzekucji albo zostały nabyte w celu ich umorzenia to one muszą być zbyte albo umorzone.

Pomimo że mówi się, iż jest to umorzenie dobrowolne udziału wspólnika to tak naprawdę spółka umarza już własne udziały dlatego że nabywa je w celu umorzenia. Wobec czego skutek w postaci unicestwienia jest przesunięty tyle tylko że nie w stosunku do wspólnika bo w momencie gdy wspólnik zbywa udziały spółce, to z momentem zawarcia tej umowy on już ich nie ma, ale jednak dalej istnieją i nadal są w kapitale jako cząstka kapitału, ale są też oddzielnie bilansowane i dopiero potem spółka dokonuje ich umorzenia, a więc te skutki są odsunięte w czasie, nie następują jednocześnie.

Zatem dobrowolne za zgodą wspólnika na podstawie umowy nabycia tych udziałów przez spółkę.

Art.199§1- Udział może być jedynie umorzony po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.

Ad.2) umorzenie przymusowe:

Jest to umorzenie udziału bez zgody wspólnika i tu umowa musi przewidywać przesłanki i tryb przymusowego umorzenia udziału, zatem musi przewidywać okoliczności, które uzasadniają umorzenie udziału wspólnika jak również tryb takiego umorzenia.

Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników i ta uchwala o umorzeniu musi wskazywać wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Kodeks przyjmuje minimalną wartość poniżej której uchwala nie może zejść, gdy chodzi o wysokość wynagrodzenia.

Wynagrodzenie nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszoną o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. I takie wynagrodzenie należy się wspólnikowi za umorzony udział. Uchwala musi zawierać również uzasadnienie umorzenia przymusowego.

Ad.3) umorzenie automatyczne inaczej zwane sankcyjnym:

Jest regulowane w §5, który mówi że:

w przypadku ziszczenia się określonego w umowie spółki zdarzenia, zarząd powinien powziąć niezwłocznie uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego, chyba że umorzenie udziału następuje z czystego zysku.

Te zdarzenia, o których mowa w §5 to są zdarzenia wskazane w umowie spółki i umowa spółki może postanowić, że jeżeli te zdarzenia się ziszczą to wówczas udział ulega umorzeniu bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników i w tym sensie mówi się o umorzeniu jako o umorzeniu automatycznym bo nie jest potrzebna uchwała wspólników tylko wystarczy sam fakt ziszczenia się zdarzenia wskazanego w umowie spółki.

Umowa spółki może stanowić, że udział ulega umorzeniu w razie ziszczenie się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników. Stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym.

Jaka jest natura prawna zdarzenia i czym różni się ono od tych okoliczności, które mogą być wskazane w umowie gdy chodzi o umorzenie przymusowe?

Samo określenie zdarzenie sugeruje obiektywne zdarzenie, czyli takie do którego nie mamy wątpliwości że ono się ziściło, to są suche fakty np. śmierć wspólnika, prawomocne skazanie wspólnika za jakieś określone przestępstwo, upływ czasu oznaczonego w umowie- to są zdarzenia co do których nie mamy wątpliwości i jeżeli one się ziszczą to w takiej sytuacji nie jest konieczne powzięcie uchwały o umorzeniu udziału, bo udział jak mówi ustawodawca ulega umorzeniu, tutaj skutek następuje z mocy prawa.

Natomiast zarząd musi powziąć niezwłocznie uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego, ponieważ jeżeli nastąpiło automatyczne umorzenie udziału, czyli jego likwidacja jako cząstki w kapitale zakładowym to oczywistym jest że konieczne jest w związku z tym obniżenie kapitału. To jest jedyna sytuacja w której o obniżeniu kapitału decyduje zarząd, a nie zgromadzenie wspólników.

Zarząd natomiast nie musi podejmować uchwały jeżeli zapłata za umorzony udział ma nastąpić z czystego zysku, ale aby taka wypłata z zysku mogła nastąpić konieczna już jest uchwała zgromadzenia wspólników dlatego, że o podziale zysku bezwzględną wyłączną kompetencje ma zgromadzenie wspólników.

.

Podział umorzenia z uwagi na :

1. kryterium odpłatności: mianowicie umorzenie jest co do zasady odpłatne, czyli wspólnikowi należy się wynagrodzenie za umorzony udział, ale za zgodą wspólnika umorzenie może nastąpić bez wynagrodzenia czyli może być nieodpłatne.

Umorzenie odpłatne - co ma być źródłem wypłaty tego wynagrodzenia?? 3 możliwości:

• kiedy źródłem finansowania umorzenia jest kapitał w takiej sytuacji umorzenie udziału powoduje obniżenie kapitału i wypłatę z kapitału tego wynagrodzenia

• drugim źródłem finansowania jest zysk w tej sytuacji udział jest umorzony ale nie następuje obniżenie kapitału wobec czego jest to sytuacja, w której nie następuje obniżenie i nie następuje wypłata z kapitału, jest to sytuacja w której suma udziałów jest niższa niż wartość kapitału, bo udział został umorzony, ale ponieważ kapitał nie został przeznaczony na wypłatę tej równowartości kapitału wobec czego wysokość kapitału jest taka sama jaka była poprzednio , nic się z tą nadwyżką nie robi, jej się nie dokłada do pozostałych udziałów, ta nierówność sumy udziałów w tej wartości sumy udziałów i w wartości kapitału po prostu jest, ma to tylko ewentualnie wpływ na wycenę wartości pozostałych udziałów, ale nie ulega podwyższeniu nominalna wartość pozostałych udziałów tylko gdyby np. następnie miał być jakiś udział umorzony to jego wartość byłaby akumulowała w sobie cząstkę tej wartości która pozostała po umorzonym udziale w kapitale. I jeżeli z zysku ma być ta wartość wypłacana to bezwzględnie konieczna jest w tym zakresie uchwała zgromadzenia wspólników

• trzecie źródło- spółka może utworzyć specjalny kapitał celowy, z którego ewentualnie będą dokonywane wypłaty wynagrodzenia za umorzony udział,

Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawna umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wskazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszony o kwotę przeznaczona do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.

Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Umorzenie służy bardzo różnym celom przede wszystkim w sytuacji dziedziczenia gdzie jeżeli wspólnicy chcą utrzymać swój skład osobowy i zastrzegają w umowie wyłączenie spadkobierców od wstąpienia do spółki w takiej sytuacji najkorzystniej jest skorzystać z umorzenia udziału bo w ten sposób regulujemy sytuacje w stosunku do spadkobierców i czyścimy własną sytuację bilansową.

Umorzenie automatyczne to jest możliwość rozstania się z pewnymi wspólnikami na skutek zaistnienia zdarzeń przewidzianych w umowie, których zaistnienie nie jest pożądane, tu nie chodzi o sankcje pomimo że w nazwie sformułowanie „sankcyjne” się znajduje, a więc to może być zarówno w interesie wspólników jak i spółki aby doszło do tej prawnej likwidacji udziału jako cząstki w kapitale jak i praw udziałowych wynikających z udziału. Natomiast bezsporne jest że z tego umorzenia należy skorzystać zgodnie z zasadami uczciwości i nie może być ono stosowane w żadnym innym wypadku jak tylko w tym wypadku gdy mamy zdarzenie obiektywnie sprawdzalne. Łatwo zauważyć, że skutek następuje z mocy prawa, a co do wynagrodzenia właściwie decyduje zarząd, a od uchwał zarządu nie ma zaskarżenia.

PODWYŻSZENIE I OBNIŻENIE KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO

PODWYŻSZENIE- 2 tryby podwyższenia kapitału zakładowego

1. tryb umowny

2. tryb ustawowy

Wspólne cechy tych dwóch trybów:

• o podwyższeniu kapitału zawsze decyduje zgromadzenie wspólników

• w obu wypadkach mogą być te same sposoby podwyższenia kapitału

• podwyższenie kapitału wywiera skutek dopiero od momentu wpisu do KRS

Różnice:

• 1-a różnica dotyczy źródła- przy podwyższeniu umownym źródłem jest umowa spółki, mianowicie umowa spółki może zawrzeć tzw. zgodę blankietową na podwyższenie kapitału nie stanowiącego zmiany umowy i jeżeli umowa będzie chciała takiej zgody udzielić to umowa musi wskazać wysokość kapitału do której może nastąpić podwyższenie oraz termin do podwyższenia w tym trybie, zatem jak chodzi o to określenie wysokości do jakiej kapitał może zostać podwyższony to mogą tu być rozmaite możliwości np. może to być po prostu wskazanie kwoty o jaką można podnieść kapitał czy również można wskazać górną granice do jakiej można podnieść kapitał czy ustalić procentowo czy w inny sposób liczbowo byle by była jasność co do tego do jakiej wysokości kapitał może zostać podwyższony oraz termin w ciągu którego taką uchwałę można podjąć.

Gdy chodzi o tryb ustawowy to źródłem jest ustawa, a mianowicie art. 257 ksh, który stanowi, że:

Jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje nie na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki przewidujących maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego i termin podwyższenia, może ono nastąpić jedynie przez zmianę umowy spółki- to jest podstawa do ustawowego podwyższenia kapitału

• 2-a różnica dotyczy większości mianowicie dla trybu umownego wystarczy bezwzględna większość, natomiast dla trybu ustawowego wymaga jest większość 2/3 głosów

• 3-a różnica dotyczy formy, bo podwyższenie w trybie umownym nie wymaga protokołu notarialnego, natomiast podwyższenie w trybie ustawowym wymaga formy aktu notarialnego

• 4-a różnica- podwyższenie w trybie umownym nie powoduje zmiany umowy, natomiast podwyższenie w trybie ustawowym następuje przez zmianę umowy spółki

SPOSOBY PODWYŻSZENIA- są takie same bez względu na tryb podwyższenia. Wyróżniamy 3 sposoby:

1. przez podwyższenie wartości nominalnej wszystkich udziałów- takie podwyższenie ma zawsze charakter zamknięty a to dlatego że dotyczy tylko i wyłącznie wspólników. Tylko wspólnicy będą pokrywali tę wartość podwyższenia własnych udziałów

2. przez ustanowienie nowych udziałów - te nowe udziały mogą być obejmowane albo przez wspólników albo przez osoby trzecie albo przez wspólników i osoby trzecie, przy czym wspólnikom służy prawo pierwszeństwa do objęcia tych nowych udziałów proporcjonalnie w stosunku do dotychczasowych, natomiast umowa lub uchwała o podwyższeniu kapitału może pozbawić wspólników tego prawa pierwszeństwa. Jeżeli udziały nowe są utworzone to oświadczenie o objęciu nowego udziału czy udziałów przez dotychczasowego wspólnika wymaga formy aktu notarialnego, taka sama forma dotyczy objęcia udziałów przez nowego wspólnika, czyli osoby z zewnątrz z tym tylko że to oświadczenie zawiera również w tej treści przystąpienie do spółki

3. wykorzystanie kapitału zapasowego zgodnie z art. 260

uchwałą wspólników o zmianie umowy spółki można podwyższyć kapitał zakładowy, przeznaczając na ten cel środki z kapitału zapasowego lub z kapitałów (funduszy) rezerwowych utworzonych z zysku spółki

- to jest kapitalizacja rezerw i ona polega na tym że kapitał de facto podwyższa się ze środków spółki. Ten sposób podwyższenia w istocie nie jest podwyższeniem bo tu następuje przebilansowanie kapitału, bo tutaj żadne nowe środki do spółki nie wchodzą, ale w ten sposób oczywiście udziały poszczególnych wspólników ulegają podwyższeniu czyli jest to efekt dla wspólników w postaci podwyższenia wartości nominalnej ich udziałów natomiast dla spółki nie łączy się to z żadnym dopływem środków finansowym.

Po co w takim razie czyni się takie zabiegi?? Otóż czasem jest to korzystne ze względu na bilans spółki, bo co prawda wszystko dzieje się po stronie pasywnej to niemniej zwiększa się kapitał zakładowy kosztem kapitałów rezerwowych i zapasowego. Poprzez tę kapitalizację może nastąpić albo podwyższenie wartości nominalnej poszczególnych udziałów, ale z tych rezerw mogą być również utworzone nowe udziały i wtedy te nowe udziały wspólnicy obejmują proporcjonalnie w stosunku do tych, które mieli dotychczas.

-to podwyższenie ze środków własnych spółki może jednak nastąpić tylko i wyłącznie wtedy jeżeli podwyższenie ma stanowić zmianę umowy. A więc aczkolwiek te sposoby są co do zasady w przypadku obu tych trybów takie same to z tym jednak zastrzeżeniem że ta kapitalizacja rezerw wchodzi w rachubę tylko i wyłącznie wtedy kiedy następuje podwyższenie kapitału w trybie ustawy tzn. podwyższenie stanowi zmianę umowy. Ciekawe również jest to, że w wypadku kapitalizacji rezerw nie ma konieczności składania oświadczeń o objęciu udziałów.

Podwyższenie kapitału musi być zgłoszone do sądu rejestrowego, tego wniosku dokonuje zarząd działający in corpore, a więc tak jak przy wniosku o wpis spółki do rejestru, wszyscy członkowie zarządu muszą podpisać ten wniosek, oraz muszą złożyć oświadczenie o tym, że wkłady na ten podwyższony kapitał zostały w całości wniesione.

OBNIŻENIE KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO:

-obniżenie zawsze stanowi zmianę umowy spółki, a więc dokonywane jest zawsze w trybie ustawowym, czyli nie można się wcześniej w umowie umówić o obniżenie kapitału. Obniżenie stanowi pewne zagrożenie dla wierzycieli spółki, ponieważ zawsze łączy się ze zmniejszeniem tego jednego przynajmniej podstawowego składnika majątku, dlatego też wymagania dotyczące obniżenia kapitału są o wiele wyższe niż w przypadku podwyższenia kapitału.

1. obniżenie kapitału może być dokonane tylko i wyłącznie na mocy uchwały zgromadzenia wspólników, jeden wyjątek w wypadku jedynie umorzenia automatycznego zarząd może podjąć taką uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego

Ponieważ obniżenie stanowi zmianę umowy tym samym uchwała o obniżeniu kapitału wymaga większości 2/3 głosów i oczywiście wymaga formy aktu notarialnego. Uchwała musi określić wysokość obniżenia oraz sposób obniżenia.

Gdy chodzi o sposób mogą wchodzić w rachubę dwa:

• może to nastąpić przez umorzenie udziału, udziałów

• albo przez obniżenie wartości nominalnej wszystkich udziałów, przy czym pamiętać trzeba o bezwzględnej zasadzie że minimum kapitału zakładowego w spółce z o.o. wynosi 50 000 zł, a minimalna wartość udziału to jest 50 zł, a więc w sytuacji gdyby spółka miała akurat 50 000 zł kapitału zakładowego a jej udziały dzieliły by się na udziały o wartości 50 zł to nie wchodziłoby w grę obniżenie kapitału zakładowego.

Uchwała o obniżeniu kapitału musi być ogłoszona w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz w Dzienniku wskazanym w umowie spółki i wraz z tym ogłoszeniem uchwały musi być zamieszczone wezwanie wierzycieli spółki do wniesienia sprzeciwu wobec obniżenia. Wierzyciele mają termin 3 m-cy liczone od daty ogłoszenia na złożenie sprzeciwu przy czym jeżeli termin ten minie bezskutecznie to uważa się że wierzyciele wyrazili zgodę na obniżenie. I jeżeli wierzyciel się sprzeciwi nie oznacza jeszcze że do obniżenia nie może dojść dlatego że zgodnie z art. 264 wierzyciele, którzy w terminie 3-mcy zgłosili sprzeciw powinni być przez spółkę zaspokojeni lub zabezpieczeni, w takiej sytuacji spółka może realizować obniżenie kapitału zakładowego.

O uchwalonym obniżeniu kapitału zakładowego zarząd niezwłocznie ogłasza, wzywając wierzycieli spółki do wniesienia sprzeciwu w terminie trzech miesięcy, licząc od dnia ogłoszenia, jeżeli nie zgadzają się na obniżenie. Wierzyciele, którzy w tym terminie zgłosili sprzeciw, powinni być przez spółkę zaspokojeni lub zabezpieczeni. Wierzycieli, którzy sprzeciwu nie zgłosili, uważa się za zgadzających na obniżenie kapitału zakładowego.

To postępowanie polegające na ogłoszeniu uchwały o obniżeniu i wezwaniu wierzycieli do zgłoszenia sprzeciwu nazywa się postępowaniem konwokacyjnym i ono jest konieczne w przypadku obniżenia kapitału zakładowego z tym tylko że w jednej sytuacji można nie stosować postępowania konwokacyjnego, a mianowicie zgodnie z par.2 art.264:

jeżeli pomimo obniżenia kapitału nie zwraca się wspólnikom wpłat dokonanych na kapitał zakładowy i jednocześnie z obniżeniem kapitału następuje jego podwyższenie co najmniej do pierwotnej wysokości to w tej sytuacji postępowania konwokacyjnego się nie prowadzi.

-zgłoszenie do sądu rejestrowego obniżenia kapitału obciąża zarząd, chodzi tu również o zarząd działający in corpore, trzeba dołączyć do wniosku o wpis:

• uchwałę oraz

• dowody przeprowadzenia postępowania konwokacyjnego oraz

• oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wierzyciele którzy zgłosili sprzeciw zostali zaspokojeni albo zabezpieczeni jeżeli oczywiście taka sytuacja miała miejsce.

Te dowody to nic innego jak egzemplarz Monitora Sądowego i Gospodarczego który jest załączony tą uchwałą o ogłoszeniem i wezwaniu wierzycieli natomiast jeżeli były sprzeciwy wówczas musi być to oświadczenie wszystkich członków zarządu że ci sprzeciwiający się wierzyciele zostali zaspokojeni bądź zabezpieczeni. Skutek obniżenia następuje z chwilą wpisu do KRS.

Art.265ksh- Obniżenie kapitału zakładowego zarząd zgłasza do sądu rejestrowego.

ORAGNY SPÓŁKI Z O.O. :

ZARZĄD - w spółce z o.o. jest organem wykonawczym. Zarząd ma dwie sfery swojej kompetencji, a mianowicie prowadzi sprawy spółki oraz reprezentuje spółkę.

Reprezentacja spółki- jest to wyłączna kompetencja zarządu i nie dzieli tej kompetencji z żadnym innym organem, dopuszcza się co prawda możliwość oddelegowania członków rady nadzorczej do zarządu w razie szczególnych trudności , ale to ma charakter przejściowy, wyjątkowy, natomiast tu chodzi o to że z mocy ustawy żaden inny organ nie ma uprawnienia reprezentacyjnego.

Prowadzenie spraw spółki -tutaj mamy co prawda domniemanie kompetencji zarządu, ale trzeba pamiętać że i z mocy kodeksu ale i dodatkowo z mocy umowy mogą być pewne sprawy powierzone decyzji zgromadzenia wspólników i tutaj mamy art. 228 ale i art. 229, 230 które to przepisy wymieniają sprawy w których zgromadzenie wspólników albo wyłącznie podejmuje decyzje albo chociaż musi wyrazić zgodę na dokonanie czynności przez zarząd, a więc co prawda domniemywa się że prowadzenie należy do zarządu i oczywiście zarząd je prowadzi no ale kompetencje tych innych organów również trzeba mieć na uwadze.

Skład zarządu:

- zarząd może być albo jednoosobowy albo wieloosobowy, może się składać ze wspólników ale również mogą być powoływane osoby spoza grona wspólników.

Zarząd jest powoływany i odwoływany uchwałą zgromadzenia ale umowa spółki może stanowić inaczej mianowicie może te kompetencje powierzyć radzie nadzorczej albo może przyznać ten osobisty przywilej wspólnikowi. Członek zarządu jako piastun organu obejmuje swoją kompetencje z momentem powołania czyli z datą uchwały czy to zgromadzenia czy to rady nadzorczej czy to decyzją innego podmiotu. I od momentu powołania rozpoczyna się mandat członka zarządu który wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu- art. 202, ale oczywiście jeżeli członek zarządu jest powołany na okres dłuższy niż rok wówczas mandat wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającej sprawozdanie finansowe, ale za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu.

Oczywiście poza tym mandat wygasa w skutek śmierci, rezygnacji lub odwołania ze składu zarządu zwłaszcza na uwagę zasługuje ostatnia możliwość czyli odwołanie bowiem członek zarządu może być w każdym czasie odwołany co go nie pozbawia roszczeń z tytułu stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, przy członkach zarządu bowiem trzeba zwrócić uwagę na swoistość tytułu , bo członek zarządu jest piastunem organu i jako piastun organu ma mandat i który to mandat wygasa z tych powodów wskazanych, natomiast podstawą do wykonywania prac w zarządzie jest stosunek cywilno- prawny, albo umowa o pracę albo inna umowa, i odwołanie członka zarządu nie powoduje automatycznie rozwiązania tego stosunku pracowniczego on ulega rozwiązaniu w oparciu o własne zasady.

Gdy chodzi o reprezentacje przez zarząd spółki to reprezentacja może być albo jednoosobowa albo łączna. Jeżeli zarząd jest wieloosobowy to sposób reprezentowania określa umowa spółki natomiast jeżeli umowa nie zawiera w tym względzie postanowień to do składania oświadczeń w imieniu spółki konieczna jest reprezentacja łączna, a więc współdziałanie dwóch członków zarządu albo członka zarządu i prokurenta.

Zakres reprezentacji zarządu pokrywa się z zakresem zdolności prawnej spółki czyli zarząd jest upoważniony do dokonywania wszystkich czynności sądowych i pozasądowych i nie wolno ograniczyć praw członka zarządu ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich. Należy pamiętać, że niektóre oświadczenia członków zarządu wymagają działania łącznego wszystkich członków zarządu bez względu na to jaki jest przyjęty w danej spółce sposób reprezentacji.

Gdy chodzi natomiast o prowadzenie spraw przez członków zarządu to każdy członek ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki,

• w zakresie spraw nie przekraczających zwykły zarząd każdy członek może prowadzić sprawę bez uprzedniej uchwały zarządu, jeżeli jednak przed załatwieniem tej sprawy sprzeciwi się którykolwiek wówczas potrzebna jest uchwała wszystkich członków zarządu.

• w sprawach przekraczających zwykły zarząd konieczna jest uchwała wszystkich członków zarządu.

Uchwały zarządu mogą być podejmowane wtedy jeżeli wszyscy członkowie zostali prawidłowo powiadomieni o posiedzeniu i uchwały zarządu zapadają bezwzględną większością głosów.

Kolejna kwestia związana z zarządem to:

1. problem zakazu konkurencyjnego - wspólnikom nie można takiego zakazu konkurencyjnego narzucić natomiast zgodnie z art. 211:

członek zarządu nie może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej, lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu; zakaz ten obejmuje także udział w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przypadku posiadania przez członka zarządu co najmniej 10% udziałów lub akcji tej spółki albo prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu; jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zgody udziela organ uprawniony do powołania zarządu

- ten zakaz konkurencyjny jest nawet szerszy niż w przypadku wspólników w spółkach osobowych, ale jednocześnie z zakazu tego mogą być członkowie zarządu zwolnieni, bo może zgoda zarządu tej spółki zezwolić członkowi zarządu na te wskazane tu czynności.

2. Problem czynności samego ze sobą w spółce z o.o.- to jest problem nie tylko prawa handlowego to jest problem również w innych dziedzinach.

Spółka reprezentowana przez zarząd może znaleźć się w sytuacji takiej, że po drugiej stronie umowy którą chce zawrzeć może być członek zarządu wówczas z jednej strony jest członek zarządu jako osoba fizyczna a po drugiej jest członek zarządu jako członek zarządu reprezentujący spółkę i powstaje oczywisty kłopot ponieważ czynności samego z sobą są w rezultacie niedozwolone. Jak w takim razie kwestię tę rozstrzygnąć??

Rozstrzyga to art. 210§1 w ten sposób, że:

w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników,

- więc jest przymusowa, ustawowa inna reprezentacja spółki i w ten sposób unika się problemu czynności samego ze sobą,

Szczególna sytuacja występuje wtedy kiedy mamy do czynienia ze spółką z o.o. jednoosobową a do tego jeżeli ten jedyny wspólnik spółki z o.o. jest zarazem jedynym członkiem jej zarządu- jak tutaj rozstrzygnąć dylemat czynności jaką będzie dokonywał ze spółką, nawet takiej czynności najprostszej jak umowa o pracę ?? Poprzednio sprawa ta była rozstrzygnięta w sposób daleko niezadowalający i ustawą z 2003 zmieniającą ksh został dodany art.210§2, który stanowi, że:

w przypadku, gdy taki wspólnik jest zarazem członkiem zarządu przepisy §1 nie stosuje się.

- czyli nie ma możliwości zastępczej reprezentacji spółki przez kogoś innego ponieważ prowadziło by to do tego, że pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników, czyli przez niego powołany wspólnik a z kolei rada nadzorcza nie musi być powołana w spółce z o.o., a nawet gdyby była to też byłaby powoływana przez tego jedynego wspólnika- co wówczas??- ustawodawca wybrał chyba najprostsze rozwiązanie, a mianowicie:

czynność prawna między tym wspólnikiem a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego i o każdorazowym dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz zawiadamia sąd rejestrowy przesyłając wypis aktu notarialnego.

Takie rozwiązanie jest rozwiązaniem dyscyplinującym, pozwala ustalić datę pewną tej czynności. Natomiast można powiedzieć, że ksh dopuszcza w sytuacji spółki jednoosobowej z o.o. czynność samego ze sobą, tyle tylko że jest ona ważna jeżeli została dokonana w formie aktu notarialnego.

9

---