Rekcja czasowników
Régimen verbal del español
Rekcja czasowników to zjawisko językowe polegające na stałym połączeniu czasowników z określonymi przyimkami. W języku hiszpańskim w pewnym sensie wiąże się to z brakiem przypadków. Oto niektóre z takich czasowników łączących się z określonymi przyimkami:
ACABAR (kończyć)
acabar de (zrobić coś przed chwilą)
acabar con (skończyć za pomocą czegoś)
acabar en / por (skończyć się czymś)
Acabo de lavar los platos. (Właśnie zmyłem naczynia.)
Juan acabó con la pelea dándole un beso a su novia. (Juan skończył kłótnię dając całusa swojej dziewczynie.)
Empezaron hablando y acabaron por pelearse. (Zaczęli rozmawiając, a skończyli kłótnią. )
COMENZAR (rozpoczynać) i EMPEZAR (zaczynać)
comenzar a + bezokolicznik (zaczynać coś robić)
empezar a + bezokolicznik (zaczynać coś robić)
comenzar / empezar por (zacząć od)
Comencé a leer este libro ayer y ya voy por la página 300. (Zacząłem czytać tę książkę wczoraj i już jestem na 300 stronie. )
Empezamos por lavar la verdura. (Zaczynamy od umycia warzyw. )
ASOMARSE (pokazywać się, wychylać się)
asomarse a (wyjrzeć przez)
asomarse por (wychylać się przez)
Se asomó por la ventana para llamar a su hermana, que estaba en la calle. (Wychyliła się przez okno, żeby zawołać swoją siostrę, która była na ulicy.)
CAMBIAR (zmieniać)
cambiar de (zmieniać coś)
cambiar una cosa por otra (zamieniać jedną rzecz na inną)
Cambia de emisora, por favor. (Zmień stację radiową, proszę.)
¿Me cambias tu bolígrafo por el mío? (Zamienisz swój długopis na mój? )
CONFIAR (ufać, wierzyć)
confiar en / de alguien (ufać komuś)
confiar algo a alguien (powierzyć coś komuś)
Te confié mi secreto y lo has revelado. Ahora no confío en ti. (Powierzyłam ci sekret i go zdradziłeś. Teraz ci nie ufam.)
DAR (dawać)
dar a (wychodzić na)
dar con (spotkać kogoś; wpaść na coś; znaleźć coś)
Las ventanas de la casa dan a la calle. (Okna mieszkania wychodzą na ulicę.)
Ayer di con este libro y creo que te va a gustar. (Wczoraj natknęłam się na tę książkę i myślę, że ci się spodoba. )
ESTAR (być, znajdować się)
estar a (kosztować)
estar por (być za, mieć zamiar)
estar de (pracować jako)
Los tomates están a dos euros. (Pomidory są po dwa euro.)
Su madre está por irse ya. (Jej mama zaraz sobie pójdzie.)
Ella está aquí de recepcionista. (Ona pracuje tu jako recepcjonistka.)
LUCHAR (walczyć)
luchar por (walczyć o)
luchar contra (walczyć przeciwko)
Lucharon por la libertad contra los alemanes. (Walczyli o wolność przeciwko Niemcom. )
PINTAR (malować)
pintar a (malować czymś)
pintar de (malować na jakiś kolor)
Pintamos la pared de verde. (Pomalowaliśmy ścianę na zielono.)
Le gusta pintar a acuarela. (Lubi malować akwarelą.)
QUEDAR(SE) (zostać)
quedar con (umówić się z)
quedar en (umówić się na coś, uzgodnić coś)
quedarse en (zostać w)
Quedamos en ir juntos. (Uzgodniliśmy, że pójdziemy razem.)
He quedado con Rafi a las siete. (Umówiłem się z Rafi na siódmą.)
Me quedo en casa. (Zostaję w domu.)
RESPONDER (odpowiadać)
responder a (odpowiedzieć na)
responder por (odpowiadać za kogoś)
¿Por qué no respondes a mi pregunta? (Dlaczego nie odpowiadasz na moje pytanie?)
Yo respondo por lo que hace este niño. (Ja odpowiadam za to, co robi to dziecko.)
SABER (wiedzieć, znać; smakować)
saber a (mieć smak czegoś)
saber de (wiedzieć o)
Este helado no sabe a plátano. (Te lody nie smakują jak banan.)
¿Sabes de la boda de Julián? (Wiesz o ślubie Juliana? )
SERVIR (służyć)
servir de (służyć jako)
servir para (służyć do, nadawać się do)
Esta silla me sirve de mesa. (To krzesło służy mi za stół.)
Este lápiz sirve para dibujar. (Ten ołówek służy do rysowania.)
TRADUCIR (tłumaczyć)
traducir a (tłumaczyć na)
traducir de (tłumaczyć z)
Są także różne czasowniki, które mając to samo znaczenie łączą się z innymi przyimkami lub którym towarzyszy bezokolicznik lub zdanie podrzędne:
ACORDARSE (pamiętać) i RECORDAR (pamiętać)
acordarse de (przypominać sobie o, pamiętać o)
recordar + bezokolicznik/que (pamiętać)
¿Te acuerdas de Miguel? Pamiętasz Miguela?
Recuerda comprar los billetes para el tren. Pamiętaj, żeby kupić bilety na pociąg.
CREER (wierzyć) i PENSAR (myśleć)
creer en (wierzyć w)
pensar / creer que (myśleć, że)
pensar de / sobre (sądzić, o)
pensar en (myśleć o)
Creo en Dios. (Wierzę w Boga.)
Creo que exageras. (Myślę, że przesadzasz.)
Pienso en ti. (Myślę o tobie.)
¿Qué piensas sobre esta película? (Co sądzisz o tym filmie?)
Oto inne czasowniki, które łączą się na stałe z określonymi przyimkami:
abstenerse de (powstrzymać się od)
abundar en (obfitować w)
acostumbrarse a (przyzwczaić się do)
aficionarse a / con (nabrać upodobania do; zainteresować się czymś)
agobiarse con (denerwować się czymś)
avergonzarse de (wstydzić się czegoś)
brindar por (wznosić toast za)
conformarse con (pogodzić się z czymś)
contribuir a (przyczynić się do)
cumplir con (wywiązać się z, spełnić)
desayunar con (jeść (coś) na śniadanie)
depender de (zależeć od)
dirigirse a (kierować się do)
influir en (wpływać na)
soñar con (marzyć o)
tomar por (wziąć za kogoś)