Egzamin z „Nowoczesnych technik analitycznych…” II rok

AAS = absorpcyjna spektrometria atomowa; CE = elektroforeza kapilarna; CS (continuum source) = źródło promieniowania ciągłego; CV = (metoda) zimnych par (rtęci); DAD = detektor z matrycą diodową; F/N_A = ładunek elementarny; ECD detektor wychwytu elektronów; EI = jonizacja elektronami; ESI = jonizacja przez elektrorozpylanie (electrospray); ET = (metoda) elektrotermiczna; F = liczba Faradaya'a; FAB = bombardowanie szybkimi atomami; FID = detektor płomieniowo-jonizacyjny; GC = chromatografia gazowa; GF = piec grafitowy; h = stała Plancka; HG = generowanie wodorków; HCL lampa z katodą wnękową; ICP = plazma indukcyjnie sprzężona; LA = ablacja laserowa; m = masa [Da] atomowa lub cząsteczkowa; m_e = masa elektronu; MS = spektrometr(ia) mas; N_A = liczba Avogadro; OES = optyczna spektrometria emisyjna q = z*e - ładunek elektronu; RP = fazy odwrócone; SFC = chromatografia fluidalna; TOF = czas przelotu; z = wielokrotność ładunku elementarnego

1.. Z punktu widzenia metod spektrometrii atomowej, pojęcie plazmy dotyczy zasadniczo: (a) materii w dowolnym stanie skupienia z cząstkami w stanie zjonizowanym np. cieczy jonowych; (b) każdej materii w stanie gazowym; (c) materii gazowej w skład, której wchodzą kationy i elektrony; (d) materii gazowej w skład, której wchodzą kationy i aniony.

2.. W technikach absorpcyjnej spektrometrii atomowej, składnikami dostarczającymi sygnał analityczny są: (a) atomy w stanie podstawowym; (b) atomy zjonizowane (jony); (c) atomy w stanie wzbudzonym; (d) Dwie z ww. odpowiedzi są poprawne.

3.. W technikach emisyjnej spektrometrii atomowej, składnikami dostarczającymi sygnał analityczny są: (a) atomy wzbudzone w technice ICP-MS; (b) atomy zjonizowane (jony) w technice ICP-OES; (c) Obie z ww. odpowiedzi są poprawne; (d) Obie z ww. odpowiedzi są błędne.

4.. Stanem skupienia najczęściej występującym we wszechświecie jest stan (a) stały; (b) ciekły; (c) gazowy; (d) plazmowy.

5.. Inicjacja pracy palnika w ICP związana jest z m.in. : (a) wytworzeniem się jonów Ar⁺ i elektronów; (b) spalaniem Ar w strumieniu powietrza dostarczanego wewnątrz palnika; (c) spalaniem Ar w powietrzu otaczającym palnik; (d) spalaniem atomów analaitów dostarczanych z próbki.

6.. Inicjację plazmy w palniku ICP można wywołać: (a) zapaloną zapałką; (b) zapalniczką; (c) iskrą wytworzoną w cewce indukcyjnej; (d) Każdym z ww. sposobów.

7.. Inicjację plazmy w palniku do F-AAS można wywołać: (a) zapaloną zapałką lub zapalniczką (b) iskrą wytworzoną w cewce indukcyjnej; (c) każdym z ww. sposobów; (d) Żaden z ww. sposobów nie nadaje się do tego celu.

8.. Spirala indukcyjna w palniku plazmowym do ICP wytwarza (a) stałe pole magnetyczne, skierowane w przybliżeniu wzdłuż osi palnika; (b) zmienne pole magnetyczne; (c) zmienne pole elektryczne, skierowane w przybliżeniu wzdłuż osi palnika; (d) zmienne pole elektryczne, skierowane prostopadle do osi palnika.

9.. Wysoka (do 10 tys. K) temperatura palnika w ICP jest wynikiem (a) Egzotermicznej reakcji spalania Ar; (b) endotermicznego procesu jonizacji atomów Ar; (c) sił tarcia między jonami i atomami Ar; (d) zderzeń między atomami Ar.

10.. Największy strumień Ar dostarczanego do palnika ICP (a) służy do generowania plazmy; (b) pełni funkcję ochronną; (c) dostarcza analit do palnika; (d) pełni rolę inną od ww.

11.. Nebulizacja; Przy przepływie gazu przez rurkę o zmiennym przekroju, ciśnienie gazu w części przewężonej (a) jest mniejsze niż w części o większym przekroju; (b) jest większe niż w części o większym przekroju; (c) nie zależy od pola przekroju poprzecznego; (d) wzajemna relacja tych ciśnień zależy od rodzaju gazu.

12.. We fluorescencyjnej AAS sygnał analityczny stanowi: (a) promieniowanie pochłonięte przez atomy; (b) promieniowanie wyemitowane przez atomy wzbudzone promieniowaniem pierwotnym; (c) promieniowanie wyemitowane przez atomy wzbudzone w plazmie; (d) Dwa z ww. rodzajów promieniowania.

13.. Techniką HG AAS można oznaczać następujące pierwiastki: (a) As, Ca , Mg; (b) As, Cd, Mn; (c) As, Sn, Se; (d) O, Sn, Se.

14.. Do oznaczania As w roztworze As(V) techniką HG AAS należy użyć następujące odczynniki: (a) H₂S; (b) NaBH₄; (c) KI i NaBH₄; (d) I₂ + KI.

15.. Techniką CV AAS można oznaczać: (a) Pb; (b) Cd; (c) Hg; (d) Wszystkie ww. pierwiastki.

16.. Wstępne rozpuszczanie (mineralizacja) próbki stałej nie jest wymagane w technikach: (a) LA-ICP-MS i ET AAS; (b) GF AAS i ET AAS; (c) Fluorescencja rentgenowska i ET AAS; (d) próbek stałych nie roztwarza się w żadnej z ww. technik.

17.. Metodę HPLC-ICP-MS można zastosować w analizie związków: (a) chloroorganicznych i arsenoorganicznych; (b) metaloorganicznych i arsenoorganicznych; (c) chloroorganicznych i metaloorganicznych; (d) Metoda taka nie istnieje, gdyż składniki organiczne ulegają spaleniu w temperaturze plazmy.

18.. Substancja użyta jako matryca w technice MALDI powinna spełniać następujące wymagania: (a) zawierać atomy H zdolne do odszczepienia jako protony; (b) silnie absorbować promieniowanie z zakresu UV; (c) ulegać sublimacji; (d) Każda z ww. właściwości jest tu pożądana.

19.. Substancja użyta jako matryca w technice MALDI powinna być (a) słabo rozpuszczalna w wodzie; (b) dobrze rozpuszczalna w niepolarnych rozpuszczalnikach organicznych; (c) Obie ww. odpowiedzi są nieprawidłowe; (d) Obie ww. odpowiedzi są prawidłowe.

20.. W technice MALDI-TOF mierzy się czas przelotu jonów (a) w polu elektrycznym; (b) w polu magnetycznym; (c) w obszarze pozbawionym pól; (d) w polu elektromagnetycznym.

21.. Czas przelotu jonów w technice MALDI-TOF jest proporcjonalny do (a) m/z; (b)
; (c)
;(d) z/m.

22.. W technice EI elektrony (a) działają zasadniczo jako cząstki; (b) działają zasadniczo jako fale (c) są generowane w wyniku termoemisji; (d) Dwie z ww. odpowiedzi są prawidłowe.

23.. Jonizacja analitów analizowanych techniką MS może być wynikiem bombardowania (a) jonami; (b) elektronami; (c) szybkimi elektronami; (d) termozapylenia i elektrozapylenia;

24.. W przekroju różnych metod jonizacji; addukty jonowe mogą powstać w wyniku bombardowania (a) elektronami; (b) cząstkami ; (c) W obu ww. przypadkach addukty nie tworzą się; (d) W obu ww. przypadkach addukty tworzą się;

25.. Addukty jonowe tworzą się z udziałem: (a) jonów H⁺; (b) jonów Na⁺; (c) innych jonów; (d) Wszystkie ww. opcje są realizowane.

26.. Do ogniskowania jonów w technice MALDI-TOF można użyć: (a) achromatyczny układ soczewek; (b) reflektron; (c) Oba ww. sposoby; (d) Żaden z ww. sposobów nie nadaje się do tego celu.

27.. ICP-MS jest techniką analizy (a) jednopierwiastkowej; (b) wielopierwiastkowej (pierwiastków metalicznych i niemetalicznych); (c) wielopierwiastkowej (pierwiastków metalicznych i metaloidów); (d) Dwie z ww. opcji są poprawne.

28.. W technikach AAS jako źródła promieniowania znajdują zastosowanie (a) lampy jednopierwiastkowej; (b) lampy wielopierwiastkowej; (c) bezelektrodowe lampy wyładowcze; (d) Stosuje się opcjonalnie każdy z ww. typów lamp.

29.. Z tzw. Katastrofą coulombowską wiąże się technika jonizacji: (a) CI; (b) FAB; (c) ESI; (d) MALDI.

30.. Zadaniem interfejsu w technice ICP-MS jest: (a) jonizacja atomów; (b) jonizacja cząsteczek; (c) usunięcie atomów Ar; (d) Interfejs pełni tu inne zadanie.

31.. Technika ESI znajduje zastosowanie przy analizie (a) prostych jonów nieorganicznych i organicznych; (b) peptydów, protein i nukleotydów; (c) składników o niskiej temperaturze wrzenia; (d) analitów innych od ww.

32.. Techniką, w której badany związek przed jonizacją jest rozpuszczany w ciekłej matrycy (gliceryna, glikole polietylenowe, etery koronowe) jest: (a) CI; (b) FAB; (c) ESI; (d) APCI.

33.. Jony rozdzielone w analizatorze MS można rejestrować za pomocą : (a) DAD; (b) detektora mikrokanalikowego; (c) detektora wychwytu elektronów (d) Licznika Geigera-Müllera.

34.. ESI można zastosować jako interfejs w (a) GC-MS; (b) HPLC-MS; (c) CE-MS; (d) dwóch z ww. technik.

35.. Metodę CI można zastosować w połączeniu z (a) GC; (b) HPLC; (c) CE; (d) każdą z ww. technik rozdzielania analitów.

36.. Roztwór buforowy jako fazę nośną stosuje się w: (a) HPLC; (b) SFC; (c) CE; (d) dwóch z ww. technik.

37.. DAD można zastosować łącznie z techniką rozdzielania (a) GC w konfiguracji GC-DAD-MS; (b) HPLC w konfiguracji HPLC-ESI-DAD-MS; (c) HPLC w konfiguracji HPLC-ESI-DAD-MS; (d) w dwóch z ww. konfiguracji.

38.. Derywatyzacja analitów rozdzielanych techniką GC jest dokonywana pod kątem ich (a) trwałości; (b) temperatury wrzenia/sublimacji; (c) użytego detektora; (d) wszystkie ww. czynniki są tu uwzględniane.

39.. Do selektywnych detektorów stosowanych w GC należą (a) ECD; (b) FID; (c) katarometr (detektor termokonduktometryczny); (d) dwa z ww. detektorów.

40.. Efekty izotopowe w widmie masowym zaznaczają się wyraźnie w przypadku: (a) estrów i eterów; (b) węglowodorów alifatycznych i aromatycznych; (c) związków chloroorganicznych i bromoorganicznych; (d) alkoholi i kwasów organicznych.

41.. Do spektrometrycznej analizy wielopierwiastkowej stosuje się techniki: (a) ISP-OES, GF-AAS, CS-AAS; (b) F-AAS, ICP-MS, ET-AAS; (c) ICP-MS, ICP-OES, CS-AAS; (d) Każdy z ww. zestawów technik zawiera, co najmniej jeden aparat do analizy jednopierwiastkowej.

42.. Jon X^+z przyspieszony w polu elektrycznym o napięciu U uzyskuje prędkość v równą

(a)
; (b)
; (c) Oba wzory są błędne; (d) Oba wzory są poprawne.

43.. Jon X^+z przyspieszony w polu elektrycznym o napięciu U wpada prostopadle do pola magnetycznego o indukcji magnetycznej B. Promień (r) krzywizny toru tego jonu w polu magnetycznym wynosi

(a)
; (b)
; (c)
;(d)
.

44.. Długość fali  przyporządkowana elektronowi (masa m_e) przyspieszonemu w polu elektrycznym o napięciu U wynosi (a)
; (b)
; (c)
; (d) Żaden z ww. wzorów nie jest prawidłowy.

45.. W technice RP-HPLC stosuje się: (a) hydrofobową/niepolarną fazę stacjonarną; (b) polarną fazę ruchomą; (c) Obie ww. informacje są prawdziwe; (d) Obie ww. informacje są nieprawdziwe.

46.. W porównaniu z kolumnami stosowanymi do analizy techniką HPLC, kolumny do chromatografii preparatywnej charakteryzują się (a) większą długością; (b) większą średnicą; (c) większą długością i średnicą; (d) większą średnicą ziaren sorbentu.

47.. Gaz ochronny stosuje się (a) w ICP-OES i ICP-MS; (b) w GF-AAS i ET-AAS; (c) we wszystkich ww. technikach; (d) W żadnej z ww. technik użycie gazu ochronnego nie jest konieczne.

48.. HCL jest lampą (a) próżniową; (b) wypełnioną helem pod ciśnieniem kilkudziesięciu atm; (c) Wypełnioną Ar pod ciśnieniem pod ciśnieniem 1-5 Tr; (d) wypełnioną deuterem pod ciśnieniem kilkudziesięciu atm.

---