Patofizjologia wykład 22.01.2013
Starzenie-konsekwencja splotu ujemnych czynników z zewnątrz (trybu życia, środowiska)
Dopamina ma większą koncentrację w pewnych częściach kory mózgu u młodych (starzenie-ubytek dopaminy)
Rapamycyna-lek długowieczności (Streptomyces hygroscopicus)
-m-tor (mammalian target of rapamycine)-kompleks kinazowy, kinaza docelowa dla rapamycyny
-wydłuża przeżywalność pączkujących drożdży, myszy, muszki owocowej
-lek na raka trzustki (2011)
-kompleks mTORC1 (powoduje ch. Autoimmunologiczne, serca, nowotwory, ch. Nerek, cukrzyczę t. II, alzheimera) jest hamowany przez rapamycynę
Sinktuina-też lek długowieczności (?)
Zachowanie przeżywalności komórek macierzystych zapobiega starzeniu (ale za duże prowadzi do neoplazji)
Początek starzenia-gdy zaczyna zanikać grasica
Starzenie uznaje się za chorobę (chroniczna choroba zwyrodnieniowa z długim okresem wylęgania)
*Najmniej starzeje się przewodnictwo nerwowe i metabolizm podstawowy
*najszybciej- płuca, kłębuszki nerkowe (zwł psy i koty)
aktywność p53: gdy wzrasta, maleją przypadki nowotworów, ale za to organizm szybko się starzeje, gdy duża oporność na starzenie, o także duża podatność na nowotwory.
Markery:
-nienormalne formy lipidów (lipofuscyna, żółte plamy na skórze)
-karboksylowane białka
-spadek białek wiążących amyloid
-produkty glikolizacji białek (glikolizowana Hb gorzej przenosi tlen)
beta-amyloid: wiazany przez białka i nie ulega agregacji, gdy powstają agregaty->arteroskleroza, alzheimer
-pasma tłuszczowe w łuku aorty, tętnicach (pojawiają się już od 10rż)
Mechanizmy starzenia:
Skracanie telomerów
Uboczne produkty komórkowe-RTF, stres oksydacyjny
teoria brązowienia białek (glikolizacja, zaburzenia funkcji eznymatycznych i innych)
Kirkwooda „podatnej somy” środowisko i podatność ma wpływające
Heiflicka-każda komórka ma potencjał na 100podziałów
utrata genów zegara biologicznego
Niedobór helikazy->aneuploidia, poliploidia
wzrost aktywności rec insulinowego
mutacje mitochondrialnego dna
nadmeirna aktywnosc p53
ubytek ketogenezy (z wiekiem spada ilość ciał ketonowych)
nadmierne stosowanie leków
zanik grasicy
Gojenie:
Reperatio-gojenie (hialuronian-dermatan-kolagen)
Regeneratio-odtwarzanie tkanek ( u człowieka do ok 5mca ciąży działają czynniki odpowiedzialne za organogenezę)
Działanie na naczynia:
-prostaglandyny-wazodylatacja
-mediatory zapalne-rozszczepienie nabłonka, przeciek (bez prostaglandyn-uszczelnienie naczynia!)
Cz. Hagemana w gojeniu ran:
-aktywuje wewnątrznaczyniową drogę krzepnięcia.
-aktywuje plazminogen do plazminy (plazmina rozkłada skrzep)
-pobudza przejście prokalikreiny do kalikreiny(a z niej kininy, np. bradykinina)
Fazy reperatio (gojenia)
wstępnej skrzepliny
zapalna
fibroblastyczna (ziarninowania)
remodelowania
ad1.
1)stadium-skrzep tworzy tzw wstępną macierz i hamuje krew
fibrylacja fibrynogenu
adhezja, agregacja, aktywacja płytek (płytki produkują glikoproteinę 2b3a, glikointegrynę-powstaje wstępna macierz)
stabilna, wstępna macierz
ad2.
1)aktywacja kininogenu->bradykinina
2)akt ukl fibrynolitycznego-produkty rozkładu fibryny-chemotaksja neutrofili-zapalenie
rozkład skł dopełniacza C3a/C5a->anafilatoksyny, degradują kom tuczne
indukcja odp makrofagów
W gojeniu ran najważniejsze makrofagi-uwalniają czynniki wzrostu (angiogeneza, elementy włókniste, FGF, TGF, VEGF, insulinopodobny(...?)
ad3.
Makrofagi-czynnik wzrostu-pobudzenie fibroblastów kom śródbłonka i keratynocytów-elementy włóknieste (np. kw hialuronowy)
z keratynocytów-kolagenazy
*wytw tymczasowa macierz (2-3dni od zranienia)
po 3 dn macierz wczesnej ziarniny, pojawia się kwas hialuronowy-tkanka jest miękka
po kw hialuronowym-siarczan dermatanu, s. heparanu(z tk miekkiej i czerwonej-sztywna)
po6-7dn kolagen-przybliża brzegi rany
Prawdziwa ziarnina-dużo dermatanów, początki kolagenu, fibronektyna, a mało kw hialuronowego, fibroblasty i mm gładkie
po10dn cofanie naczyń w ziarninie
ad4.
Rybosomy tworzą nić kolagenu
retikulum endoplazmatyczne-powstawanie 3 nici zakończonych częścią globulinową, połączenie hydroksylowe (hydroksylaza prolinowa), odszczepnienie przez proteinazy części globularnej->trogokolagen
polimeryzacja->prokolagen
wiązania kowalencyjne->kolagen Irz
Czynniki przyspieszające i hamujące gojenie:
-gładkość brzegów (gładkie szybciej)
-tworzenie strupa-opoznia
-choroby ukladowe (cukrzyca, Cushing)
-głodzenie i hipoproteinemia
-zimno-spowalnia
-infekcje bakteryjne
-uv
-resztki, zanieczyszczenia
-za długie zapalenie
-ruch
-kortykosteroidy (przeciwzapalne, ale hamują gojenie)
-hypoksja
-upośledzenie krążenia
-hyperplazja nabłonka-hamuje
Keloidy koni-”Dzikie mięso”-bujanie tkanki zierninowej, gdy złe warunki gojenia
Antyoksydanty-na rany poparzeniowe