PŁASZCZYZNY CIAŁA:
1 Płaszczyzny strzałkowe dzielą ciało na
- antymery (dzielą ciało na część [prawą i lewą)
Przebiegają między przodem i tyłem.
Płaszczyznę biegnącą przez środek ciała nazywa się płaszczyzną pośrodkową.
2. Płaszczyzny poziome dzielą ciało na
- metamery (dzielą ciało na część górną i dolną)
Przebiagają prostopadle do płaszczyzn strzałkowej i czołowej.
3. Płaszczyzny czołowe dzielą ciało na
- polumery (dzielą ciało na część przednią i tylnią)
Biegną równolegle do czoła, a prostopadle do płaszczyzn strzałkowych.
OSIE CIAŁA:
Osie strzałkowe - lub przednio-tylne- biegną w płaszczyznach strzałkowych. Dookoła tych osi wykonywane są ruchy odwodzenia i przywodzenia.
Osie poziome - lub poprzeczne - biegną w płaszczyznach poziomych prostopadle do osi strzałkowych. Dookoła tych osi wykonywane są ruchy zginania i prostowania.
Osie podłużne- lub czaszkowo- ogonowe- biegną prostopadle do płaszczyzny poziomej. Oś biegnąca przez szczyt głowy stanowi oś główną ciała. Dookoła osi podłużnych odbywają się ruchy obrotowe.
LINIE CIAŁA:
- linia pośrodkowa przednia
- linia środkowo- obojczykowa
- linia pachowa
- linia łopatkowa
- linia pośrodkowa tylna
- linia mostkowa
- linia przymostkowa
- linia pachowa przednia
- linia pachowa tylna
- linia przykręgowa.
KOŚCI MÓZGOCZASZKI:
kość potyliczna
kość klinowa
kość skroniowa
kość ciemieniowa
kość czołowa
kość sitowa
KOŚCI TRZEWIOCZASZKI:
małżowiny nosowe dolne
kości łzowe
kości jarzmowe
szczęka
kości podniebienia
lemiesz
żuchwa
NARZĄDY ZEWNĄTRZOTRZEWNEJ:
-nerki, nadnercza, moczowody
- pęcherz moczowy, gruczoły nadnerczowe
- część zstępująca i pozioma dwunastnicy
- okrężnica wstępująca i zstępująca
- kanał odbytniczy , trzustka
- nasieniowody, gruczoł krokowy
- aorta brzuszna, żyła główna dolna, pnie współczulne
NARZĄDY WEWNĄTRZOTRZEWNOWEJ:
- część brzuszna przełyku, żołądek
- część górna i część wstępująca dwunastnicy
- jelito cienkie, początek grubego ,czcze i kręte (kątnica wraz z wyrostkiem robaczkowym)
- okrężnica poprzeczne i esowata, bańka odbytnicy
- wątroba, pęcherzyk żółciowy
- przewody żółciowe, pęcherz moczowy
- pęcherzyki nasienne, gonady (jądra, jajniki)
-jajowody, macica
OCZODÓŁ:
-przestrzeń w kształcie czterościennego ostrosłupa
-leży na pograniczu części mózgowej i części twarzowej czaszki
- podstawa: WEJŚCIE DO OCZODOŁU i szczyt: KANAŁ WZROKOWY
- ściany ostrosłupa = ściany oczodołu
1. Przyśrodkowa: (szczęka, kość łzowa, kość sitowa, kość klinowa)
2. Boczna (kość jarzmowa, kość klinowa)
3. Dolna (szczęka, kość jarzmowa, kość podniebienna)
4. Górna ( kość czołowa, kość klinowa)
LISTKI ZARODKOWWE:
Kolejne okresy rozwoju zarodkowego
- morula, blastula, gastrula
2. Powstanie listków zarodkowych ma miejsce w fazie
- gastruli
3. W wyniku bruzdowania zarodek przekształca się w:
- blastulę
EKTODERMA:
a) NEUROBLAST:
- Mózgowie, rdzeń kręgowy, nn czaszkowe, nn rdzeniowe
-układ autonomiczny, część gleju, płat tylni przysadki, siatkówka
- mięśnie tęczówki, rdzeń nadnerczy
b) EPIBLAST:
- naskórek , paznokcie, gruczoły potowe i łojowe
- sutki, płat przedni i część pośrednia przysadki , soczewka oka
- nabłonek; spojówki, rogówki i gruczołu łzowego
- nabłonek okolicy węchowej, oddechowej i gruczoły błony śluzowej nosa,
- nabłonek i gruczoły jamy ustnej, ślinianki, szkliwo zębów
- przewód słuchowy zewnętrzny, nabłonek ucha wewnętrznego,
-część nabłonka cewki moczowej męskiej, nabłonek kanału odbytnicy
ENDODERMA:
- nabłonek i gruczoły gardła, przełyku, żołądka, jelita cienkiego i grubego
- wątroba, trzustka, nabłonek tylniej części jamy nosowej i jamy ustnej
- nabłonek jamy bębenkowej i trąbki słuchowej
- gruczoł tarczycy, gruczoły przytarczyczne, grasica
- nabłonek tchawicy, oskrzeli, pęcherzyków płucnych i pęcherza moczowego
-gruczoł krokowy, część gonad
MEZODERMA:
- układ kostny, mięśnie poprzecznie prążkowane, skóra
- mięśnie i błona zewnętrzna gałki ocznej, zębina i kostniwo,
- jądra miażdżyste krążków międzykręgowych
- błony surowicze (opłucna, osierdzie, otrzewna)
- nerki, miedniczki nerkowe, moczowody, część pęcherza moczowego
- macica, jajowody, pochwa, przewody najądrza, nasieniowody
- serce, krwinki, kora gruczołów nadnerczowych
-część gonad
MEZENCHYMA:
- mięśnie gładki trzew i naczyń krwionośnych
- naczynia i węzły chłonne
-śledziona, tkanka łączna
MIĘŚNIE POWIERZCHOWNE KLATKI PIERSIOWEJ:
mięsień piersiowy większy
mięsień piersiowy większy
zębaty
przedni
podobojczykowy