plik

��Z PRAKTYKI Mo�liwoSci wsp��czesnej fotogrametrii w aspekcie rekonstrukcji wypadk�w drogowych Jest rzecz� zrozumia��, �e pod- n� Policji Strategia Rozwoju Policji go Komendy G��wnej Policji w War- czas inwentaryzowania Slad�w pozo- na lata 2005 2010 zawiera komplek- szawie. stawionych w miejscu zaistnia�ej sy- sowe rozwi�zania usprawniaj�ce W trakcie bada� przeprowadzono tuacji zdarza si�, mimo najlepszych prac� Policji, wzmacniaj�ce jej po- dwa kluczowe eksperymenty, dzi�ki stara�, pomin�� pewne szczeg��y tencja� wykonawczy i umo�liwiaj�ce kt�rym: bardzo istotne z punktu widzenia znacz�c� popraw� efektywnoSci mo�liwe by�oby okreSlenie pr�d- p�xniejszej rekonstrukcji zdarzenia dzia�a�. Zgodnie z t� strategi� Poli- koSci pojazdu w momencie kolizji (& ). Dzi�ki fotogrametrii mo�liwe jest cja mo�e osi�gn�� wy�sz� skutecz- na podstawie fotogrametrycznego odtworzenie sytuacji w prawdziwych noS� dzi�ki wykorzystaniu m.in. naj- badania deformacji geometrii pojaz- proporcjach wg SciSle geometrycz- nowszych zdobyczy nauki i techniki, du powypadkowego, nych zale�noSci . W zacytowanym a poprawa jakoSci wykonywanych mo�liwa by�aby fotogrametrycz- zdaniu, pochodz�cym z rozdzia�u 17 przez Policj� czynnoSci dochodze- na inwentaryzacja miejsca zdarzenia materia��w szkoleniowych wydanych niowo-Sledczych, szczeg�lnie na z odtworzeniem wzajemnych relacji w 1995 r. [2], Instytut Ekspertyz S�- miejscach zdarze�, mo�e nast�pi� geometrycznych mi�dzy wszystkimi dowych z Krakowa wskazuje przydat- tak�e poprzez sprawn� realizacj� istotnymi szczeg��ami sytuacyjnymi, noS� zastosowania fotogrametrii ekspertyz kryminalistycznych. Wska- uwidocznionymi na zdj�ciach. w analizie zaistnia�ych zdarze� kry- zane cele mog� zosta� osi�gni�te W niniejszym artykule opisano je- minalnych, tak�e w rekonstrukcji wy- nie tylko samymi si�ami Policji, co dynie mo�liwoS� okreSlenia i pomiaru padk�w drogowych. G��wnym zada- wynika z ww. strategii, ale tak�e po- strefy uszkodzenia samochodu w ce- niem fotogrametrii jako dziedziny na- przez wykorzystanie potencja�u ludz- lu oszacowania straty pr�dkoSci pod- uk technicznych jest pozyskanie kiego z cywilnych wy�szych uczelni czas zderzenia. z obraz�w fotograficznych prze- lub jednostek badawczych. W ra- strzennych informacji geometrycz- mach wsp��pracy z tymi jednostkami Wsp��czesna fotogrametria nych, spektralnych i semantycznych. struktury Policji mog� podnieS� swo- i jej mo�liwoSci Poprzez analiz�, interpretacj� i czyn- j� efektywnoS� i jakoS� wykonywa- noSci pomiarowe na poszczeg�lnych nych zada�. Istota stosowania fotogrametrii zdj�ciach mo�liwe jest sporz�dzenie Fotogrametria by�a wykorzystywa- numerycznego modelu (3D) opraco- na w Policji sporadycznie, ale coraz UniwersalnoS� fotogrametrii pole- wywanego obiektu. Jego znajomoS� cz�Sciej jej zalety zostaj� docenione ga na mo�liwoSci pozyskania ze otwiera drog� do wiernego odtworze- w pracy ekspert�w kryminalistyki zdj�� zale�noSci matematycznych nia cz�Sci przebiegu zdarzenia. z zakresu bada� wypadk�w drogo- pomi�dzy widocznymi Sladami nieza- Zalety stosowania fotogrametrii wych. Cho� zasady fotogrametrycz- le�nie od czasu, jaki dzieli czynnoSci w kontekScie kryminalistyki znane s� ne s� niezmienne, to pojawiaj� si� procesowe od danego zdarzenia. ju� przynajmniej od kilku dziesi�cio- nowe mo�liwoSci sprz�towe oraz no- Kompletna informacja geometryczna leci. Wykorzystanie fotogrametrii we mo�liwoSci obr�bki materia�u w postaci danych 3D (wsp��rz�dne x, przez policje poszczeg�lnych kraj�w wyjSciowego. y, z dla ka�dego punktu na stereo- jest zr��nicowane, nie w pe�ni jed- Jak zmieni�a si� sytuacja w tej gramie obraz�w) pozwala na pe�n� nak stosowane. Podobnie jest w Pol- dziedzinie na przestrzeni lat i jakie s� analiz� przestrzenn�. Tr�jwymiarowe sce, gdzie fotogrametria nie jest cz�- mo�liwoSci wykorzystania wsp��cze- odwzorowanie znacznie podnosi do- sto wykorzystywana, mimo �e w nie- snej fotogrametrii w kryminalistyce? k�adnoS� i obiektywnoS� opracowa- kt�rych przypadkach jest nawet nie- Jakie przynosi ona korzySci? Pr�ba nia, eliminuj�c m.in. b��dy wynikaj�- zb�dna. Jedn� z przyczyn takiego odpowiedzi na te pytania zawarta zo- ce z miar ukoSnych, za jakie nale�y stanu rzeczy s� ograniczenia uwa- sta�a w pracy dyplomowej [4], przy- uwa�a� wartoSci uzyskane w wyniku runkowa� technicznych oraz pozor- gotowanej przez dyplomanta Uniwer- standardowego pomiaru bezpoSred- nie wysokie koszty, z jakimi stosowa- sytetu Warmi�sko-Mazurskiego niego. Fotogrametria jest r�wnie� nie fotogrametrii jest kojarzone. w Olsztynie przy wsp��pracy Central- sprzymierze�cem kryminalistyki ze Opracowana przez Komend� G��w- nego Laboratorium Kryminalistyczne- wzgl�du na mo�liwoS� skr�cenia 54 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06 Z PRAKTYKI Technika wykonywania zdj�� czasu pomiar�w bezpoSrednio na numerycznych [3]. W konsekwencji miejscu zdarzenia. Ogranicza si� ona nowoczesne wizyjne systemy pomia- bowiem do okreSlenia pozycji mini- rowe bazuj� wy��cznie na technice Zdj�cia obiektu nale�y wykonywa� mum kilku punkt�w na obiekcie (w cyfrowej. Charakteryzuje je uniwer- co najmniej z dw�ch r��nych stano- zale�noSci od zastosowanej metody salnoS� zastosowa�, zaawansowany wisk, uzyskuj�c obszar wsp�lnego i charakterystyki obiektu, np. tylko stopie� automatyzacji pomiar�w, wy- pokrycia zdj��. Powinien on wynosi� 3 punkty dla pary zdj��). Punkty te s� soka dok�adnoS� i wiarygodnoS� wy- w przybli�eniu od 70% do 90%. Sta- niezb�dne do odtworzenia parame- nik�w opracowania. Moc obliczenio- nowi to podstaw� geometryczn� do tr�w orientacji geometrycznej apara- wa wsp��czesnych komputer�w okreSlania pozycji nowo wyznacza- tu fotograficznego wzgl�dem uk�adu otwiera nowe mo�liwoSci. Praktycz- nych punkt�w. Stanowiska fotografo- odniesienia oraz skalowania modelu. nie nie ma ogranicze� w zakresie wania musz� by� w miar� mo�liwoSci Reszt� czynnoSci wykonuje si� ju� konfiguracji zdj�� opracowywanego w jednakowej odleg�oSci od obiektu, tylko przy komputerze. obiektu. Mo�liwe jest wykorzystanie tak aby skala zdj�� by�a zbli�ona. kamer niemetrycznych, kt�rych zale- Dzi�ki zachowaniu przy tym odpo- Wp�yw rozwoju techniki t� s� niskie koszty, gdy� s� to zwyk�e wiednich proporcji odleg�oSci fotogra- na wsp��czesne mo�liwoSci aparaty fotograficzne z elementami fowania YF do bazy B (odleg�oS� fotogrametrii orientacji wewn�trznej cz�Sciowo lub mi�dzy lewym i prawym stanowi- ca�kowicie nieznanymi i cz�sto nie- skiem) oraz zbli�onych wartoSci k�to- O wykorzystywaniu fotogrametrii stabilnymi, ale s� one powszechnie wych element�w orientacji zewn�trz- w kryminalistyce w wybranych kra- stosowane do cel�w komercyjnych. nej, uzyskuje si� efekt stereoskopo- jach Swiata mo�emy dowiedzie� si� Autografy analogowe i analityczne wego widzenia. Umo�liwia to po z publikacji wydanej ju� w 1974 r. pt. wyparte zosta�y przez specjalistycz- wst�pnym opracowaniu zdj�� prze- Fotogrametria naziemna i specjalna ne oprogramowanie, kt�re czyni strzenn� obserwacj� obiektu, a wy- [1]. Dowiadujemy si� z niej, �e w ta- z ka�dego komputera autograf cyfro- konan� w ten spos�b par� obraz�w kich pa�stwach jak Szwajcaria, RFN, wy. Obecnie na rynku dost�pnych nazywa si� stereogramem. Bior�c W�ochy czy Japonia metody fotogra- jest wiele propozycji oprogramowa- pod uwag� parametry techniczne metryczne s� podstawowymi i nie- nia fotogrametrycznego, kt�rego pro- w�asnego aparatu oraz oczekiwan� omal wy��cznymi metodami przy ducenci deklaruj� ukierunkowanie na dok�adnoS� opracowania, osoba spo- sporz�dzaniu dokumentacji wypad- wykorzystanie w kryminalistyce, np. rz�dzaj�ca dokumentacj� fotogra- k�w drogowych. Technika tamtego RolleiMetric CDW, Photomodeler, ficzn� miejsca ogl�dzin jest w stanie okresu wymaga�a jednak stosowania PC-Rect, Phidias, Elcovision i inne. sporz�dzi� projekt wykonania zdj��. profesjonalnych, a co za tym idzie Do wykonania pomiaru metodami Proces ten jest opisany w wi�kszoSci kosztownych kamer stereometrycz- wsp��czesnej fotogrametrii niezb�d- podr�cznik�w poSwi�conych oma- nych. W RFN policja drogowa wypo- ne jest jednak uzyskanie zdj�� w for- wianej tematyce. Jednym ze sta�ych sa�ona by�a w specjalne mikrobusy macie cyfrowym. Uzyskuje si� to za warunk�w jest zale�noS�, �e baza (ambulanse kryminalistyczne) ada- pomoc� dw�ch metod. Mo�na albo nie mo�e by� d�u�sza ni� 0,25 odle- ptowane do cel�w fotogrametrycz- zeskanowa� tradycyjn� analogow� g�oSci fotografowania: Bmax = YF/4. nych. Do opracowania uzyskanych fotografi� b�dx uzyska� obraz przez Spe�nienie opisanych kryteri�w w ten spos�b zdj�� niezb�dne by�o bezpoSredni� rejestracj�, z u�yciem pozwala na rozpocz�cie opracowa- zastosowanie zbudowanych do tych zwyk�ego fotograficznego aparatu cy- nia zdj�� metodami fotogrametrycz- cel�w autograf�w, np.: Wild A-4 frowego. W realizacji eksperyment�w nymi. i A-40 (precyzyjne instrumenty opisanych we wczeSniej przytaczanej optyczno-mechaniczne) [1, 5]. pracy [4] wykorzystano amatorski Przyk�ad Dzisiaj takie oblicze fotogrametrii aparat cyfrowy Kodak DC 4800 fotogrametrycznego badania niewiele ma wsp�lnego z rzeczywi- o Sredniej rozdzielczoSci 3,1 mega- deformacji geometrii pojazdu stoSci�. Obecny zakres i dok�adnoS� piksela. Uzyskane dok�adnoSci z te- powypadkowego fotogrametrycznych metod pomiaru go aparatu by�y nawet wy�sze ni� 3D w bliskim zasi�gu s� wynikiem wymagane dla opisywanych cel�w. Burzliwy rozw�j przemys�u moto- dynamicznego rozwoju optyczno-ele- Niezale�nie jednak od wybranego ryzacyjnego przyczyni� si� do skom- ktronicznych sensor�w obrazowania, rozwi�zania sprz�towego nale�y plikowania rekonstrukcji wypadk�w techniki komputerowej oraz post�pu uwzgl�dni� fakt, �e zdj�cia musz� drogowych. Zastosowanie np. kom- w technikach akwizycji, pomiar�w ob- odpowiada� pewnym kryteriom tech- puterowo-mechanicznego systemu raz�w cyfrowych i metodach oblicze� nicznym. zapobiegania blokowaniu k�� pojaz- PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06 55 Z PRAKTYKI d�w podczas hamowania (uk�ad nia jedynie stereogram�w zdj�� auta wy opracowano indywidualnie, na ABS) uniemo�liwi�o interpretacj� powypadkowego, bez znajomoSci ja- podstawie fotografii samochodu. Wy- oraz wykorzystanie Slad�w hamowa- kichkolwiek punkt�w fotografowane- znaczone w ten spos�b wsp��rz�dne nia k�� pojazdu jako dowodu mate- go obiektu. punkt�w odpowiada�y nieuszkodzo- rialnego do okreSlenia pr�dkoSci po- Konieczne jest posiadanie geo- nym elementom pojazdu rozbitego jazdu tu� przed kolizj�. Do okreSlenia metrycznych informacji o pojexdzie i pozwala�y na obliczenie wszystkich pr�dkoSci samochodu w momencie nieuszkodzonym jako modelu wzor- niewiadomych i pomiar odkszta�ce� zderzenia z przeszkod� mo�e s�u�y� cowym. Spos�b ich uzyskania mo�e nadwozia. strata energii samochodu, a wi�c by� r��ny, np. mog� one pochodzi� W opisywanym eksperymencie strata pr�dkoSci na skutek zderzenia. od producenta pojazdu lub zosta� wykorzystano powypadkowy samo- Do oszacowania pr�dkoSci samocho- ustalone na podstawie zdj�� kon- ch�d marki Fiat Cinquecento (ryc. 1) du straconej w momencie kolizji mo- kretnej marki i typu pojazdu, i pozo- oraz identyczny pojazd jako model �e s�u�y� zakres strefy deformacji sa- staje kwesti� otwart�. Ze wzgl�du wzorcowy (ryc. 2). Pozwoli�o to na mochodu jako wynik zderzenia. jednak na fakt, �e opracowany spo- opracowanie tr�jwymiarowej mapy Punktem wyjScia do okreSlenia pr�d- s�b pomiaru zak�ada� pe�n� nieza- samochodu powypadkowego oraz koSci kolizyjnej z wykorzystaniem le�noS�, numeryczny model wzorco- nieuszkodzonego. metod fotogrametrii mo�e by� wi�c deformacja geometrii pojazdu jako obiektywnego Sladu wypadku, wyst�- puj�cego w ka�dej kolizji. W publika- cji pt: Odtwarzanie i analiza przebie- gu wypadku drogowego W. Ko�czy- kowskiego wydanej w 1993 r. przez Stowarzyszenie Rzeczoznawc�w Techniki Samochodowej i Ruchu Dro- gowego bezpoSrednio wskazano: Je�eli okreSlone zostan� wymiary odkszta�ce� geometrii pojazdu, to mo�na orientacyjnie wyznaczy� pr�dkoS�, jak� rozwija� samoch�d w chwili uderzenia . Poprzez fotogrametryczny pomiar odkszta�ce� uzyskuje si� przewag� Ryc. 1. Pojazd powypadkowy Fig. 1. Post-accident vehicle nad stosowanymi bezpoSrednimi po- miarami, kt�re nie daj� ani jednoli- tych wynik�w, ani takiej dok�adnoSci. Dost�p do samochodu rozbitego nie zawsze jest mo�liwy, zw�aszcza gdy zachodzi koniecznoS� dokonania do- datkowych ogl�dzin po pewnym cza- sie od zdarzenia w celu ponownej weryfikacji danych. Zdj�cia fotogra- metryczne maj� natomiast charakter dokumentalny i pozwalaj� na analiz� geometryczn� w dowolnym czasie. Za�o�eniem mo�liwoSci wykorzy- stania metody w prezentowanym przyk�adzie by�o zastosowanie mini- malnych informacji zawartych w ma- teria�ach dowodowych, w dokumen- tacji wypadku lub kolizji. Proces wy- znaczenia deformacji pojazdu spro- Ryc. 2. Pojazd, model wzorcowy wadza si� do koniecznoSci posiada- Fig. 2. Model vehicle 56 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06 Z PRAKTYKI POSZCZEG�LNE ETAPY W WYZNACZANIU wadzenia odpowiadaj�cych im wzorcowego w pe�ni kartometryczna ZAKRESU USZKODZE� SAMOCHODU wsp��rz�dnych z modelu wzorcowe- mapa opracowywanego obiektu go. Punkty te musz� le�e� w miej- (ryc. 5) z mo�liwoSci� od��czania po- Wykonanie zdj�� scach nieuszkodzonego nadwozia szczeg�lnych warstw przyporz�dko- i musz� swym zasi�giem obejmowa� wanych elementom samochodu. Po- Przeprowadzenie tego etapu musi mo�liwie du�� cz�S� stereogramu miar deformacji mo�na wykonywa� odpowiada� za�o�eniom wczeSniej zdj��. Proces ten trwa kilka minut bezpoSrednio ze wsp��rz�dnych, co opisanym. Do przedstawienia uszko- i jest bardzo wygodny, poniewa� wy- u�atwia oprogramowanie typu CAD dze� w tym przypadku wykorzystano maga posiadania jedynie zdj�� (ryc. 6). pojazd powypadkowy sfotografowany obiektu. Jest to mo�liwe dzi�ki wpro- Zaprezentowane rozwi�zanie jest wg zasad przedstawionych na ryc. 3. wadzanym wsp��rz�dnym pojazdu szybkim i �atwym procesem, niewy- wzorcowego. magaj�cym g��bokiej znajomoSci za- W dalszym etapie gadnie� fotogrametrii. Jego efektem wykonuje si� proces jest wyznaczona deformacja z do- stereodigitalizacji, k�adnoSci� do 1 cm. Wi�ksz� dok�ad- kt�rego efekt pre- noS� mo�na uzyska�, zmniejszaj�c zentuje ryc. 4 (czer- odleg�oS� fotografowania b�dx stosu- wone linie). Jego za- j�c aparat o wy�szej rozdzielczoSci. daniem jest zareje- strowanie odkszta�- POSZCZEG�LNE ETAPY OPRACOWANIA 201 ce� geometrii oraz POJAZDU WZORCOWEGO 202 pomiar dowolnych (DO BAZY POJAZD�W WZORCOWYCH) stereogram element�w, b�d�- zdj�cie pojedyncze cych przedmiotem Posiadanie geometrycznych infor- zainteresowania. macji o pojazdach nieuszkodzonych Ryc. 3. Konfiguracja zdj�� w stosunku do pojazdu uszkodzonego jako modelach wzorcowych zgroma- Fig. 3. Photo configuration in relation to damaged vehicle dzonych w stworzonej bazie danych Proces orientacji zdj�� oraz ste- reodigitalizacja uszkodze� Kiedy ma si� zdj�cia, mo�na przy- st�pi� do ich opracowywania. Orien- tacja zdj�� mo�e by� wykonywana r��nymi metodami. Prezentowany spos�b opiera si� na bezpoSredniej transformacji liniowej DLT. Po jej wy- konaniu zdj�cia s� ju� w pe�ni zorien- towane. Mo�liwa jest obserwacja ste- reoskopowa oraz pomiar dowolnych punkt�w w uk�adzie wsp��rz�dnych modelu wzorcowego. Jest ona bar- dzo wygodna ze wzgl�du na mo�li- woS� stosowania zdj�� niemetrycz- Ryc. 4. Zorientowana para zdj�� wraz z wykonan� stereodigitalizacj� uszkodze� pojazdu nych, czyli w sytuacji, gdy nie mamy Fig. 4. Aligned photos with stereodigitalisation of vehicle damages informacji o wewn�trznej geometrii aparatu ani o cechach jego obiekty- wu. Praktyczne jej wykorzystanie Tworzenie kartometrycznej ma- pozwoli w przysz�oSci na natychmia- sprowadza si� do wskazania mini- py samochodu stow� ocen� uszkodze� na podsta- mum 6 punkt�w na stereogramie wie wykonanych zdj��. zdj�� pojazdu rozbitego (ich ozna- Z utworzonego w wy�ej opisany W prezentowanym przyk�adzie czenia widoczne w kolorze czerwo- spos�b pliku grafiki wektorowej po- proces opracowania modelu wzorco- nym wskazano na ryc. 4) i do wpro- wstaje po scaleniu z plikiem pojazdu wego przedstawiony zosta� skr�towo, PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06 57 Z PRAKTYKI Ryc. 5. Mapa pojazdu wzorcowego z naniesionymi odkszta�ceniami pojazdu powypadkowego (widok izometryczny) Ryc. 6. Miara (odleg�oS�) wskazanego wczeSniej elementu Fig. 5. Map of model vehicle with imposed post-accident damages (isometric view) Fig. 6. Measure (distance) of element indicated previously schematycznie. Tworzenie modelu Wyniki stereodigitalizacji samo- Scalenie wszystkich rysunk�w wzorcowego pojazdu sk�ada si� z na- chodu zaprezentowano na ryc. 10. formatu *.dxf st�puj�cych etap�w: Scalenie polega na po��czeniu ry- sunk�w wektorowych poszczeg�l- nych stereogram�w w jeden plik umo�liwiaj�cy analiz� ca�ej bry�y po- jazdu. Wykonana w ten spos�b nume- ryczna mapa (3D) pojazdu, modelu wzorcowego, mo�e by� wykorzysty- wana w wyznaczaniu uszkodze� ka�- dego auta marki Fiat Cinquecento. Podsumowanie Ryc. 7. Szkic osnowy geodezyjnej Fig. 7. Geodetic frame Zaprezentowane w niniejszym ar- tykule rozwi�zania s� gotowymi na- rz�dziami mo�liwymi do zastosowania Za�o�enie osnowy geodezyjnej w kryminalistyce, Za�o�enie oSmiopunktowej osno- zw�aszcza przez eks- wy geodezyjnej o rozmieszczeniu pert�w w zakresie przedstawionym na ryc. 7. bada� wypadk�w Wykonanie zdj�� w konfiguracji drogowych. Wykorzy- normalnej oraz zbie�nej stanie fotogrametrii Spos�b wykonania zdj�� obiektu jest celowe w ka�dej (samochodu) przedstawiono na ryc. 8. sytuacji, w kt�rej zna- Rozwi�zanie przestrzenne sieci jomoS� usytuowania zdj�� element�w przek�ada Fotogrametryczne zag�szczenie si� na mo�liwoS� osnowy w procesie terratriangulacji ustalenia prawdy metod� wi�zek obiektywnej. Policja Proces ten przedstawiono na ryc. 9. polska jest w znacz- Wykonanie stereodigitalizacji nej cz�Sci przygoto- obiektu wana sprz�towo (cy- Ryc. 8. Konfiguracja zdj�� przy opracowywaniu modelu wzorcowego Fig. 8. Photo configuration while developing reference model frowe aparaty foto- 58 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06 Z PRAKTYKI by�oby niemo�liwe czy stanowi- �oby zagro�enie dla ich zdrowia czy �ycia; zapewnienie dzi�ki zdj�ciom fo- togrametrycznym charakteru dokumentalnego obiekt�w, co pozwala na przeprowadzenie ewentualnych ponownych po- miar�w bez wzgl�du na up�yw czasu i stworzenie tym samym mo�liwoSci wielokrotnej analizy zdarzenia przez ekspert�w; opracowanie autogrametryczne pozwala na wykonanie mapy Ryc. 9. Terratriangulacja obiektu Fig. 9. Terratriangulation o pe�nej treSci z maksymalnym bogactwem szczeg��w mog�- cych mie� istotne znaczenie przy prowadzeniu dochodzenia. Oceniaj�c fotogrametri�, nale�y stwierdzi�, �e sta�y rozw�j techniki przyczyni� si� do zmniejszenia kosz- t�w jej stosowania i jednoczesnego zwi�kszenia mo�liwoSci wykorzysta- nia. Pozwala to prognozowa� coraz powszechniejsze wykorzystanie tej techniki pomiaru i dokumentacji do opisywanych w niniejszym artykule cel�w, tak�e w Policji. Zbigniew �elazek Ryc. 10. Stereodigitalizacja Fig. 10. Stereodigitalisation Adam Sikora zdj.: A. Sikora graficzne, ambulanse kryminali- unikni�cie zatarcia Slad�w dzi�- ryc. 3, 7, 8 z programu Autoview styczne) do zabezpieczania dowo- ki znacznemu skr�ceniu czyn- d�w umo�liwiaj�cych p�xniejsze wy- noSci wykonywanych bezpo- BIBLIOGRAFIA korzystanie zasad fotogrametrii w in- Srednio na miejscu zdarzenia, terpretacji Slad�w z miejsc zdarze� np. wskutek niesprzyjaj�cych 1. Linsenbarth A.: Fotogrametria na- drogowych i wyci�gania przez eks- warunk�w atmosferycznych, jak ziemna i specjalna, PPWK, Warszawa pert�w stosownych wniosk�w w opi- deszcz lub zatarcia Slad�w 1974. niach sporz�dzanych dla organ�w przez ekipy ratownicze, kt�re 2. Problematyka prawna i techniczna procesowych. ratuj�c �ycie poszkodowanych, wypadk�w drogowych , Instytut Eksper- W literaturze [1] jako zalety stoso- zmieni�yby bezpowrotnie stan tyz S�dowych, Krak�w 1995. wania fotogrametrii w kontekScie kry- powypadkowy; 3. Sawicki P.: Fotogrametryczne minalistyki przedstawia si�: nieinwazyjnoS� pomiar�w (przy systemy do pomiaru punkt�w w bliskim szybkie przeprowadzenie tere- pomiarze bezpoSrednim trzeba zasi�gu, UWM Olsztyn 2001. nowej dokumentacji fotograme- znalex� si� dok�adnie w punk- 4. Sikora A.: Zastosowanie metod fo- trycznej, polegaj�cej na wyko- cie, kt�ry trzeba pomierzy�, togrametrii do rekonstrukcji zdarze� kry- naniu zdj�� stereometrycznych, a w metodach fotogrametrycz- minalnych i wypadk�w drogowych pra- co umo�liwia przywr�cenie nor- nych nie ma takiej potrzeby) jest ca magisterska, Uniwersytet Warmi�sko- malnego funkcjonowania miej- nieocenion� zalet�, gdy wypad- -Mazurski, Olsztyn 2004. sca zdarzenia, w kt�rym prowa- kowi towarzysz� okolicznoSci, 5. Sitek Z.: Fotogrametria og�lna i in- dzone s� ogl�dziny, np. szybkie w kt�rych dalsze przebywanie �ynieryjna, PPWK, Warszawa Wroc�aw przywr�cenie ruchu drogowego; os�b prowadz�cych pomiary 1991. PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06 59

Wyszukiwarka