plik


��Prostownik do Badowania akumulator�w Z nastaniem okresu jesienno-zimowego zaczynaj si pierwsze kBopoty z rozruchem silnika samochodu, szczeg�lnie w pojazdach eksploatowanych w warunkach miejskich. Czste u|ywanie rozrusznika, wBczone [wiatBa, dmuchawa, wycieraczki, ogrzewanie szyby itp., powoduj |e prdnica (alternator) nie jest w stanie dostarczy odpowiedniej ilo[ci energii koniecznej dla doBadowania akumulatora. Problem ten rzadko dotyczy pojazd�w eksploatowanych na dBugich trasach. Wikszo[ prostownik�w oferowanych przez sklepy s to urzdzenia proste, z zabezpieczeniem w postaci bezpiecznik�w topikowych. Wystarczy chwila nieuwagi podczas podBczania do akumulatora - i prostownik nie dziaBa. Problemem jest r�wnie| wBa[ciwe dobranie czasu Badowania, nigdy tak naprawd nie wiadomo w jakim stopniu akumulator zostaB rozBadowany. PrzeBadowanie jest r�wnie szkodliwe jak niedoBadowanie i powoduje trwaBe uszkodzenie akumulatora. Przedstawiony w opisie ukBad przeznaczony jest do modernizacji prostownik�w starszego typu jak te| do budowy nowych, w peBni funkcjonalnych. Opis ukBadu Schemat ideowy przedstawiono na rys. 1. Wyprostowane napicie z transformatora  bez filtracji  doprowadzone jest do zacisk�w +18V, - 18V, natomiast akumulator do zacisk�w +A, - A. Przerzutnik pomiarowy pracujcy na tranzystorach T2 i T3 zasilany jest przez diod D1. Zastosowanie tej diody powoduje |e ukBad pracuje tylko przy prawidBowym podBczeniu Badowanego akumulatora. Z diody D1 napicie akumulatora podawane jest na dzielnik napicia: DZ1, R10, PR2, R11. W czasie Badowania tranzystor T3 nie jest wysterowany, napicie na kolektorze wzrasta i steruje tranzystor T2 powodujc jednocze[nie wysterowanie T1. Nastpuje zapBon tyrystora Th1 i [wieci dioda D3, sygnalizujca Badowanie. Rezystorem PR2 reguluje si napicie wyBczenia Badowania tak, aby przy napiciu na zaciskach akumulatora r�wnym 14,4V nastpiBo wysterowanie tranzystora T3. Spowoduje to spadek napicia na kolektorze T3 i na bazie T2 do warto[ci bliskiej zeru, tranzystor T1 nie bdzie wysterowany a tym samym zostanie wyBczony tyrystor Th1 i przestanie [wieci dioda elektroluminescencyjna D3. Histereza przerzutnika o warto[ci ok. 1.2V jest ustalana za pomoc rezystor�w PR1 i R7. Przy spadku napicia akumulatora do warto[ci ok. 13,2V nastpuje zmiana stanu przerzutnika, wysterowanie tranzystora T1 a tym samym zapBon tyrystora i za[wiecenie diody D3, sygnalizujcej Badowanie. Monta| i uruchomienie Wykonane dotychczas egzemplarze zostaBy zmontowane na jednostronnych pBytkach drukowanych o wymiarach 112 x 55 mm. Rozmieszczenie [cie|ek oraz detali jest pokazane na rys. 2. Tyrystor Th1 powinien by przykrcony do radiatora lub metalowej obudowy prostownika. Po wykonaniu monta|u ukBad powinien dziaBa od razu, nale|y tylko wyregulowa progi przeBczania. W tym celu podBczamy do kpt.  18 V i + 18 V wyprostowane napicie z transformatora (bez filtracji!) , natomiast do pkt  A i +A podBczamy Badowany akumulator. W szereg z napiciem zasilajcym (+18V) nale|y wBczy amperomierz o zakresie 10 A, a r�wnolegle do akumulatora woltomierz, najlepiej cyfrowy. Dobieramy warto[ rezystora R1 peBnicego funkcj ogranicznika prdu Badowania. Redukuje on prd do warto[ci bezpiecznej dla transformatora zasilajcego. Jego warto[ wynosi od 0,1 do 2 om�w, przy obci|alno[ci 4 do 12 W, wynikajcej z wyliczenia. PrzykBad: dla prostownika 4 A dobrano rezystor 0.5 om, spadek napicia wynosi U=I x R =4A x 0.5 om = 2 V, moc tracona na rezystorze: P = U x I =2 V x 4 A = 8 W. Aby unikn nadmiernego nagrzewania stosujemy rezystor nieco wikszy, np. 12 W. Nastpnie przystpujemy do ustawiania prog�w przeBczania. Rezystor PR2 regulujemy tak, aby wyBczanie napicia nastpowaBo w momencie osignicia warto[ci 14,4 V. Nastpnie za pomoc rezystora PR1 ustalamy tak warto[ histerezy, aby ponowne wBczenie Badowania nastpowaBo przy napiciu 13,2V. Regulacj nale|y powt�rzy 2 lub 3-krotnie. Jest spraw oczywist, |e mo|na ustali inne punkty przeBczania, w zale|no[ci od wymagaD podyktowanych okre[lonym typem akumulatora. Eksploatacja: Wykonany lub zmodernizowany przy pomocy opisanego ukBadu prostownik charakteryzuje si nastpujcymi cechami: - odporno[ na zwarcia - odporno[ na przebiegunowanie - nie przeBadowuje akumulatora - akumulator jest zawsze doBadowywany do peBnej pojemno[ci ObsBuga polega na podBczeniu do akumulatora w taki spos�b, aby za[wieciBa dioda LED sygnalizujca Badowanie. Pod koniec Badowania dioda zaczyna pulsowa, pocztkowo czsto a pod koniec Badowania impulsy s kr�tkie i rzadkie. Przy pewnej wprawie mo|na na tej podstawie oceni stan akumulatora. Wykaz element�w Rezystory (0,5W): PR1: 4k7 R4: 160R PR2: 220R R5, R8, R10: 1k2 R1 : wg opisu R7: 27k R2,R6: 100R R9: 2k2 R3: 470R R11: 510R Kondensatory: C1: 47uF/25V P�Bprzewodniki: Th1: tyrystor BT151 D1,D2: dioda BYP401 DZ1: dioda Zenera 9,1V D3: dioda LED T1: tranzystor BD136 T2, T3: tranzystor BC177 J�zef GoBaszewski jozef@ds.pg.gda.pl

Wyszukiwarka