plik


ÿþSPIS TREZCI MENU EGZAMIN KWALIFIKACYJNY ELEKTRYKÓW (D i E) W PYTANIACH I ODPOWIEDZIACH Zeszyt 7 Sieci elektrycznego o[wietlenia ulicznego. Elektryczna sie trakcyjna. Urzdzenia elektrotermiczne. Elektryczne spawarki i zgrzewarki. Urzdzenia do elektrolizy. Urzdzenia prostownikowe i akumulatorowe. Publikacja zatwierdzona przez Centraln Komisj UprawnieD Zawodowych SEP 1 Utwór w caBo[ci ani we fragmentach nie mo|e by powielany ani rozpowszechniany za pomoc urzdzeD elektronicznych, mechanicznych, kopiujcych, nagrywajcych i innych, w tym równie| nie mo|e by umieszczany ani rozpowszechniany w postaci cyfrowej zarówno w Internecie, jak i w sieciach lokalnych bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich. © Copyright by Centralny O[rodek Szkolenia i Wydawnictw SEP ul. Zwitokrzyska 14 00-050 Warszawa tel./fax: (022) 336-14-25 www.cosiw.pl e-mail: handlowy@cosiw.pl Wydanie II poprawione, uzupeBnione Warszawa 2008 ISBN 978-83-61163-05-3 2 MENU 3 4 SPIS TREZCI 5 6 7 8 Dokumentacja techniczna nowo przyjmowanych linii i urzdzeD o[wietleniowych powinna zawiera: projekt techniczny linii o[wietleniowej powykonawczy, karty gwarancyjne i atesty wymagane dla nowych typów urzdzeD, rysunki wykonawcze lub katalogowe nowych typów konstrukcji wsporczych, rozdzielnic i osprztu, plany sieci i linii o[wietleniowych i jednoliniowe schematy zastpcze. Dokumentacja eksploatacyjna urzdzeD o[wietleniowych powinna zawiera: karty eksploatacji punktów zasilania wraz z przynale|nymi liniami o[wietleniowymi, protokoBy pomiarów i badaD odbiorczych ochrony przeciwpo- ra|eniowej urzdzeD o[wietleniowych, protokoBy pomiarów rezystancji izolacji kabli i przewodów, protokoBy pomiarów jako[ci napicia zasilajcego w punkcie zasilajcym, protokoBy pomiarów fotometrycznych, instrukcj eksploatacji. Po wprowadzeniu zmian w sieciach o[wietleniowych, naprawy, remontu, przebudowy, modernizacji lub przejcia nowych urzdzeD do eksploatacji powinna by wykonana aktualizacja dokumentacji techniczno-eksploatacyjnej. 9 10 14 Co powinna zawiera instrukcja eksploatacji sieci o[wietlenia ulicznego? Instrukcja eksploatacji sieci elektrycznego o[wietlenia ulicznego powinna zawiera: informacje o sposobie i miejscu zasilania sieci o[wietleniowej, informacje o zasilaniu awaryjnym, procedury zmiany ukBadu zasilajcego, wymagan dokumentacj ruchow, zakres i terminy ogldzin, zakres i terminy przegldów, prace planowe zwizane z eksploatacj urzdzeD, postpowanie w razie awarii i zakres prac awaryjnych. 11 15 Jaka jest podstawa prawna opracowania instrukcji eksplo- atacji? (D i E) Ruch sieciowy i eksploatacja urzdzeD powinna si odbywa zgod- nie z instrukcj opracowan na podstawie wymagaD art. 9g ust. 1 ustawy "Prawo energetyczne". Na tej podstawie, zgodnie z rozporzdzeniem MG z dnia 17.09.1999 w sprawie bezpieczeDstwa i higieny pracy przy urzdzeniach i insta- lacjach energetycznych, dla sieci powinna by opracowana instruk- cja eksploatacji, zatwierdzona przez pracodawc. Instrukcja ma okre[la procedury i zasady wykonywania czynno[ci niezbdnych dla bezpiecznego wykonywania pracy. Instrukcj eksploatacji opra- cowuje si na podstawie obowizujcych przepisów oraz dokumen- tacji dostawcy lub producenta urzdzeD. 12 13 14 15 22 Jakie s wymagania norm i przepisów dla sieci o[wietlenia ulicznego? Przy projektowaniu, modernizacji i eksploatacji sieci elektrycznego o[wietlenia ulicznego powinny by speBnione nastpujce wymaga- nia techniczne: · speBnienie wymagaD w zakresie [redniej luminancji jezdni i [red- niego nat|enia o[wietlenia, · speBnienie wymagaD w zakresie równomierno[ci luminancji lub równomierno[ci nat|enia o[wietlenia, · speBnienie wymagaD w zakresie o[wietlenia poboczy, chodników oraz przej[ dla pieszych, zapewnienie skutecznej ochrony od pora|eD we wszystkich elemen- · tach sieci o[wietlenia ulicznego zgodnie z norm PN-IEC 60364, · dla linii kablowych i napowietrznych zapewnienie zgodno[ci z normami: PN-76/E-05125, PN-EN 50423 oraz N SEP--004 · speBnienie wymagaD normy PN-EN 60598 w stosunku do spraw o[wietleniowych, · stopieD ochrony urzdzeD instalowanych na wolnym powietrzu zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 60529 (kod IP) · maBy poziom zakBóceD wy|szymi harmonicznymi i odpowiednia ja- ko[ zasilania zgodnie z rozporzdzeniem MG z dnia 4.05.2007 r. w sprawie szczegóBowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego · opracowanie instrukcji eksploatacji zgodnie z wymaganiami roz- porzdzenia MG z dnia 17.09.1999 w sprawie bezpieczeDstwa pracy przy urzdzeniach energetycznych, zatwierdzonej przez pra- codawc, okre[lajcej procedury i zasady wykonywania czyn- no[ci niezbdnych dla bezpiecznej obsBugi. Wymagania zwizane z o[wietleniem dróg okre[la norma PN-EN 13201-2:2003 - O[wietlenie dróg. Cz[ 2. Wymagania o[wietleniowe, oraz .-3:2007. Cz[ 3. Ob- liczenia parametrów o[wietleniowych i -4:2007. Cz[ 4. Metody pomiarów parametrów o[wietlenia. 16 SPIS TREZCI 17 18 26 Jakie obowizki ci| na u|ytkowniku sieci trakcyjnej? U|ytkownik sieci trakcyjnej, jako obiektu przyBczonego do sieci elek- troenergetycznej, jest zobowizany do prowadzenie ruchu sieciowego i eksploatacji zgodnie z instrukcj opracowan na podstawie wymagaD art. 9g ust. 1 ustawy "Prawo energetyczne" w my[l rozporzdzenia MG z dnia 17.09.1999 r, w sprawie bezpieczeDstwa pracy przy urz- dzeniach energetycznych oraz rozporzdzenia MG z dnia 4.05.2007 r., w sprawie szczegóBowych warunków funkcjonowania systemu elek- troenergetycznego. 27 Co ma zawiera instrukcja eksploatacji sieci trakcyjnej? Instrukcja powinna okre[la procedury i zasady wykonywania czynno[ci zwizanych z ruchem i eksploatacj sieci, a w szcze- gólno[ci: zasady i warunki przyBczania urzdzeD, instalacji i innych sieci, zakres, zasady i terminy przeprowadzania okresowych przegl- dów i kontroli stanu technicznego sieci oraz przyBczonych do niej urzdzeD i instalacji, zasady postpowania w przypadku awarii, postpowanie w przypadku zagro|eD dla obsBugi, procedury przerw i ograniczeD w dostawie energii elektrycznej, sposób prowadzenia ruchu sieci i urzdzeD, w tym:  programowanie ruchu,  prowadzenie dokumentacji ruchowej,  zakres wspóBpracy ruchowej z innymi instalacjami i sieciami. 28 Jakie przepisy obowizuj przy opracowaniu instrukcji dla trakcji kolejowej PKP? Podczas opracowania instrukcji eksploatacji sieci trakcyjnych nale|y je skoordynowa z aktualnymi przepisami u|ytkownika trakcji. W przypadku trakcji kolejowej podlegajcej PKP obowizuj tu prze- pisy, ustanowione przez zarzdzenia Dyrektora Generalnego PKP, a mianowicie: 19  Instrukcja dla dyspozytora zasilania elektroenergetycznego Et1,  Instrukcja utrzymania sieci trakcyjnej Et2,  Instrukcja utrzymania urzdzeD zasilania trakcji elektrycznej Et3,  Instrukcja bezpieczeDstwa pracy przy sieci trakcyjnej i w jej pobli|u Et4. oraz  Przepisy sygnalizacji E 1, ustanowione zarzdzeniem Ministra Komunikacji, a dotyczce oznaczeD, wskazników i sygnaBów stosowanych w odniesieniu do urzdzeD i sieci trakcyjnych.  Instrukcja o zasadach utrzymania, sprawdzania i prowadzenia robót w urzdzeniach sterowania ruchem kolejowym E 11, 20 21 22 23 24 25 26 W celu zmniejszenia wpBywu prdów bBdzcych nale|y zmniejszy prd upBywowy szyn przez stosowanie powBok izolujcych. Niszcze- nie urzdzeD podziemnych na skutek prdów bBdzcych pochodz- cych od sieci trakcyjnej mo|na zmniejszy stosujc dodatkowe urz- dzenia ochronne: drena| elektryczny lub tzw. ochron katodow. 27 28 42 Jakie przepisy regulujaÛ zasady eksploatacji sieci komunikacji miejskiej? (E) Eksploatacja sieci jezdnych komunikacji miejskiej tramwajowej i trolejbusowej powinna odbywa si w oparciu o Polsk Norm PN-K-92002 Komunikacja miejska. Sie jezdna tramwajowa i tro- lejbusowa. Wymagania, oraz Ramow instrukcj o przeprowadza- niu planowo-zapobiegawczych remontów sieci jezdnych trakcji elektrycznej wydan przez Departament Komunikacji Miejskiej b. Ministerstwa Gospodarki Komunalnej. Na tej podstawie opracowywane s aktualne instrukcje eksploata- cji i remontów wydawane przez WydziaBy Sieci wBa[ciwego tere- nowo przedsibiorstwa komunikacyjnego (MPK lub WPK). Wymagania bezpieczeDstwa i higieny pracy w komunikacji miej- skiej przy budowie, konserwacji i naprawach sieci trakcyjnej, to- rów tramwajowych i innych urzdzeD (nie dotyczy metra) okre[la Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 marca 2002 r. (Dz. U. z dnia 12 kwietnia 2002 r.). Instrukcje bezpieczeDstwa i higieny pracy dla poszczególnych sta- nowisk pracy okre[la si w instrukcjach stanowiskowych. Instruk- cje te powinny okre[la w szczególno[ci: sposoby bezpiecznego wykonywania czynno[ci, · czynno[ci o szczególnym zagro|eniu dla |ycia i zdrowia, które · powinny by wykonywane co najmniej przez dwie osoby, · obowizujcy system znaków i sygnaBów oraz sygnalizacji [wietl- nej i dzwikowej, rodzaje prac, które wymagaj bezwzgldnego wyBczenia na- · picia, · rodzaje prac, przy których obowizuje stosowanie sprztu ochronnego i [rodków ochrony indywidualnej. SzczegóBowe procedury wBczania i wyBczania napicia w sieci trak- cyjnej, stosowania uziemieD ochronnych przy eksploatacji instalacji elektroenergetycznych i dokonywaniu napraw pojazdów okre[la si w instrukcjach eksploatacji urzdzeD energetycznych. Wymagania bezpieczeDstwa i higieny pracy przy urzdzeniach i in- stalacjach elektroenergetycznych oraz kwalifikacje osób zatrudnio- nych przy eksploatacji i dozorze tych urzdzeD i instalacji okre[laj odpowiednie odrbne przepisy. 29 30 Wysoko[ normalna typowego przewodu typu Djp 100 wynosi 12 mm. Zu|ycie przewodów miedzianych [rednio o 40% lub przewodów stalo- wo-aluminiowych o 20% kwalifikuje dan sie do remontu kapitalnego. 31 SPIS TREZCI 32 51 Jak dziel si urzdzenia elektrotermiczne ze wzgldu na zasad dziaBania? (D) Urzdzenia elektrotermiczne rró|ni si pod wzgldem konstrukcji, wielko[ci, zasady dziaBania, sposobu przenoszenia ciepBa, rodzaju i umieszczenia wsadu, rodzaju zasilania, warto[ci temperatury, czasu dziaBania itd. Urzdzenia elektrotermiczne mog by samodzielne lub by cz[ci innych urzdzeD bdz cigów technologicznych. Ze wzgldu na metod grzania urzdzenia elektrotermiczne dzieli si na: rezystancyjne (oporowe), elektrodowe, Bukowe, indukcyjne, pojemno[ciowe, promiennikowe, mikrofalowe, plazmowe, elektronowe, laserowe (fotonowe), jarzeniowe (jonowe), ultradzwikowe. Niektóre urzdzenia wykorzystuj wicej ni| jedn metod dziaBania np. urzdzenia Bukowo-rezystancyjne. 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 SPIS TREZCI 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 SPIS TREZCI 59 60 61 62 W skBad dokumentacji techniczno-eksploatacyjnej urzdzeD do elektrolizy wchodz: projekty techniczne ze zmianami wprowadzonymi w trakcie realizacji, · dokumentacja fabryczna, [wiadectwa i karty gwarancyjne, DTR, · fabryczne instrukcje obsBugi, opisy techniczne itp., · dokumentacja eksploatacyjna obejmujca: · dokumenty przyjcia urzdzenia do eksploatacji, w tym proto- koBy przeprowadzonych prób oraz protokoBy ruchu próbnego,  instrukcje eksploatacji,  ksi|ki pracy urzdzenia,  protokoBy badaD i pomiarów okresowych; 63 Ruch sieciowy i eksploatacja urzdzenia do elektrolizy powinna by prowadzona zgodnie z instrukcj eksploatacji, która powinna zawiera: · charakterystyk techniczn urzdzenia do elektrolizy i urzdzeD z nim wspóBpracujcych, · kolejno[ czynno[ci przy zaBczaniu i wyBczaniu urzdzenia, · czynno[ci zwizane z prowadzeniem ruchu, · zakres i terminy wykonywania zapisów ruchowych, · zakres i terminy przeprowadzania ogldzin, przegldów i re- montów, · zakres i terminy przeprowadzania badaD eksploatacyjnych, · wymagania dotyczce ochrony przeciwpora|eniowej i przeciw- po|arowej, · wymagania dotyczce kwalifikacji osób zajmujcych si eks- ploatacj, · wymagania dotyczce bhp; 64 65 66 Ogldziny urzdzeD do elektrolizy nale|y przeprowadza zgodnie z instrukcj eksploatacji, nie rzadziej ni| raz na 6 miesicy, w czasie ruchu i postoju urzdzeD. W trakcie przeprowadzanych ogldzin nale|y w szczególno[ci sprawdzi: · stan ochrony przeciwpora|eniowej i przeciwpo|arowej, · wskazania aparatury kontrolno-pomiarowej, · stan i szczelno[ elektrolizerów, wanien i ukBadu obiegu elektrolitu, · temperatur elektrolizerów, · stan instalacji grzewczej i ukBadu chBodzenia wodnego, · stan urzdzeD zasilajcych, regulacji, sygnalizacji i sterowania, · stan pomieszczeD i dziaBanie urzdzeD wentylacji, · stan zabezpieczeD i prawidBowo[ci ich nastawieD, · przestrzeganie programów pracy, · stan powierzchni izolatorów i wkBadek izolacyjnych. Je|eli podczas ogldzin urzdzeD do elektrolizy stwierdzono niepra- widBowo[ci, nale|y je usun lub przekaza urzdzenia do remontu. 67 68 SPIS TREZCI 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 SPIS TREZCI Literatura 1. Laskowski J.: Nowy poradnik elektroenergetyka przemysBowego, COSiW SEP Warszawa 2005. 2. Praca zbiorowa: Poradnik In|yniera Elektryka. t.1,2,3 wyd.III, WNT, Warszawa 2007. 3. Przepisy Budowy UrzdzeD Elektroenergetycznych. Instytut Ener- getyki, Warszawa 1997. 4. Strojny J., StrzaBka J.: Elektroenergetyka. ObsBuga i eksploatacja urzdzeD, instalacji i sieci.wyd II, Europex, Kraków 2003, wyd.CD (z bie|c aktualizacj) Tarbonus, Tarnobrzeg 2007. 5. Uczciwek T.: Dozór i eksploatacja instalacji oraz urzdzeD elek- troenergetycznych w zakBadach przemysBowych i innych jed- nostkach gospodarczych (poradnik szkoleniowy). COSiW SEP, Warszawa 2004. 6. Vademecum elektryka. wyd. III, COSiW SEP, Warszawa 2005 Wykaz PN zwizanych z tematyk zeszytu 7. PN-EN 50423-1:2007 Elektroenergetyczne linie napowietrzne prdu przemiennego powy|ej 1 kV do 45 kV wBcznie. Cz. 1. Wymagania ogólne - Specyfikacje wspólne 8. PN-EN 13201-2:2003 - O[wietlenie dróg. Cz[ 2. Wymagania o[wietleniowe 9. PN-EN 60529:2003 Stopnie ochrony zapewniane przez obudowy (Kod IP). 10. PN-EN 50110-1:2005 Eksploatacja urzdzeD elektrycznych 11. PN-IEC 60364 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych (norma wieloarkuszowa) 12. N SEP-E-003. Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projek- towanie i budowa. Linie prdu przemiennego z przewodami peB- noizolowanymi oraz z przewodami niepeBnopeBnoizolowanymi. Norma SEP 13. N SEP-E-004. Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa. Norma SEP 84 Wykaz aktów prawnych zwizanych z tematyk zeszytu 14. Ustawa z dnia 7.07.1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz. 1216, z pózn. zm.) 15. Ustawa z dnia 10.04.1997r. - Prawo energetyczne (Dz. U. Nr 54, poz. 348, z pózn. zm.) 16. Ustawa z dnia 24.08.1991 r. o ochronie przeciwpo|arowej (J.t.: Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229) 17. Rozporzdzenie MG z dnia 17.09.1999 r. w sprawie bezpieczeDstwa i higieny pracy przy urzdzeniach i instalacjach energetycznych. (Dz. U. Nr 80, poz. 912) 18. Rozporzdzenie MG z dnia z dnia 4.05.2007 r. w sprawie szczegó- Bowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. Nr 93, poz. 623) 19. Rozporzdzenie MGPiPS z dnia 28.04.2003 r. w sprawie szczegóBo- wych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zaj- mujce si eksploatacj urzdzeD, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828). 20. Rozporzdzenie MSWiA z dnia 16.06.2003 r. w sprawie ochrony przeciwpo|arowej budynków, innych obiektów budowlanych i tere- nów (Dz. U. Nr 121, poz. 1138). 85 86

Wyszukiwarka