Nowatorstwo poezji Norwida.
Nowatorstwo i - dodajmy- orginalność tej poezji uderza w każdym z wierszy. Ta
poezja jest inna , dziwna , chropowata - nawet na tle romantycznym. Mimo to, ma
jakiś specyficzny urok, piękno słów, znaczenie każdego wersu, siłę metafory, Na
czym polega ? Spródujmy zastawić kilka cech poezji Norwida:
-Norwid bardzo dba o wartość słowa - nie ma w tej poezji słów zbędnych
,wielosłowia czyli licznych określników. Przeciwnie, jedno słowo nieraz niesie
wiele znaczeń.
-Metafora - mnogość skrótów myślowych. Norwid "zagęszcza" znaczenia,
uwielbienia zwrotu dwu- i wieloznaczne, poszukuje przenośni jak najbardziej
treściwych.
-Neologizmy i własne znaczenia słów. Gdy nie wystarcza znaczeń i słów już
istniejących , poeta tworzy nowe . Przypomnijmy słowo dokąd (zarazem dokąd i po
co ?). Taki zabieg jest charakterystyczny dla poezji Norwida.
-Teoria przemilczeń i nie dopowiedzeń . Poeta odkrył i wykorzystał fakt ,że
przemilczenie , pusty wers, wielokropek- także mówią i mówią wiele. Stosuje
"wymowne milczenie", sugestię, ukrywane zdania. Przykładem może być liryk
"Jak...".
-Poezja bogata w liczne scenki , udramatyzowane sytuacje, które poeta
relacjonuje i które staja się przedmiotem dyskusji.
-Wymowa rzeczy zwykłych, powszednich, waga szczegółu jest ważną cechą poezji
Norwida. Kropelka, kwiat, guzik, łza - nabierają mocy , swoją wielkością
stwarzają bogatą jedność świata otaczającego człowieka.
- Norwid stosuje często: ironię , parabolę, aluzję, kontrast - techniki te
oddają prawidła rządzące ludźmi, stosunki panujące w świecie ludzkim.
-Norwid unika tematów czysto patriotycznych. Zawartość jego poezji jest
ogólnoludzka i ponadczasowa. W centrum filozoficznych rozważań znajduje się
człowiek i rzeczywistość, która go otacza. Poezja jest zbiorem poszukiwań
moralnych, walką ze złem, adresatem jej zaś człowiek aktywny, rozumujący.
Zauważmy, że w romantycznym tle "ponadnarodowość" poezji jest także orginalmym
rysem.