plik


ÿþTemat:  Przedmiot jej zainteresowaD, narodziny i rozwój, miejsce w[ród innych nauk i podej[cie badawcze, zródBa wiedzy, znaczenie. 1. Przedmiot zainteresowaD " Problemy wychowania: [wiadome, celowe, oddz. Wychowania na dzieci i mBodzie| majc na celu przygotowa je do |ycia dorosBego przez rodziców, szkoBy, instytucje. Jakie cele przy[wiecaBy pedagogom, ideaBy, jak je realizowano, jakie tre[ci ksztaBcenia, jakie metody dydaktyczno-wychowawcze, jaki nauczyciel, wychowawca. " PodziaB Historii wychowania: Dzieje praktyki pedagogicznej [wykBady] Rozwój teorii pedagogicznej [koncepcje] 2. Narodziny i etapy " Wyodrbnienie z historii; historii filozofii; kultury; prawa. PrzeBom na terenie Niemiec w 18 i 19 wieku. Na ziemiach polskich II poB. 19 w (Korzenie sigaj 17 wieku {Uniw. Krakowski} " O[wiecenie Marcin Zwitkowski; Rozwój Akademii i SzkóB Wy|szych Hugo KoBBtaj   Stan o[wiecenia w Polsce [1750-64] Kitowicz   Opis dziejów obyczajów w Polsce " I poB. XIX w. Szkolnictwo powszechne, B. Trentowski  Chowanna Szkolnictwo polskie, Aukaszewicz  Historia szkóB w koronie i wielkim ks. Litewskim) jako pierwsza periodyzacja: Powstan. Panstwa pol. -> Akademia w Krakowie -> Jezuici w Polsce -> Czasy szkolnictwa jezuickiego -> Czasy reform Konarskiego. Jubileusze w tym okresie: 500 lecie zaBo|enia Akademii Krakowskiej [1864r.], 100 lecie Komisji Edukacji Narodowej [1873]. Do badaD wBczaj si pracownicy UK, UL, nauczyciele szkóB [rednich, powstaj prace monograficzne " II RP Konieczno[ zunifikowania szkolnictwa odziedziczonego po zaborcach. Obchody 150-lecia powstania Komisji Edukacji Narodowej [1923r.] Prowadzenie badaD: MWRiOP, Towarzystwa Naukowe, Komisja Historyczna, Polskie Towarzystwo Pedagogiczne. " Lata 30 S. Kot  Historia wychowania , i II tomy tekstów zródBowych S. Apicki red.  Encyklopedia wychowania Okres wydawania klasyków pedagogiki Pedagodzy: Spasowski, rozpatrywanie pedagogiki w ujciu historycznym. " Lata PRL Lata mroczne. Kontynuacja badaD. Poszukiwanie inspiracji z przeszBo[ci. Koncentracja badaD w starych i nowych uniwersytetach i pracowniach PAN. Wydawanie kwartalnika;  Przegld historyczno o[wiatowy S. WoBoszyn (1956-57)  MaBa encyklopedia pedagogiczna , opracowania monograficzne, podrczniki " Lata 60 S. WoBoszyn, kolejne tomy tekstów zródBowych " Lata 80 J. Miso  Historia wychowania XX w. Prace monograficzne w PRL o tendencyjnym podej[ciu (brak prawdy, obiektywizmu, biaBe plamy, przemilczenia, pominicie roli ko[cioBa), nauka z sowieckich podrczników. DzieBa klasyków pedagogiki: Lok, Konarski, Herbert, Spencer, Dawid. " III RP (1989  dzi[) J. Helwig  Historia wychowania , teksty zródBowe S. Mo|d|eD  Historia wychowania , teksty zródBowe S. Mauers-Berg  Szkolnictwo i pedagogika specjalna Konarzewski  Sztuka nauczania Bartnicka, Szybiak  Zarys Historii wychowania 2004r. KwieciDski, Zliwerski  Pedagogika S. Listak  Historia wychowania do wielkiej rewolucji francuskiej [tom I] 3. Miejsce w[ród innych nauk " Cz[ historii, nauka humanistyczna, posBuguje si metodologi rozpatruje zjawiska na: okre[lonym terytorium, czasie, kontek[cie uwarunkowaD. Podej[cie wybiórcze, sprawy wiodce. " Zwizek z pedagogik, wspomaga ksztaBcenie pedagogiczne " Dyscyplina interdyscyplinarna, humanistyczna " Historia kultury, prawa, socjologia (socjologiczna interpretacja) " Podej[cia badawcze: 1. Opisujcy   Jak byBo ,  szczegóBowo[ drobiazgowo[ w opisie , 2. Wyja[niajcy   Dlaczego tak byBo , przyczyny i skutki " Rodowód historyków wychowania: historyczna historia wychowania, pedagogiczna historia wychowania. 4. yródBa wiedzy " Oryginalne dzieBa klasyków pedagogiki " yródBa do dziejów wychowania i my[li pedagogicznej (wybór najlepszych fragmentów dzieB klasyków. " Podrczniki " Monograficzne opracowania " Wydawnictwa periodyczne,  Rozprawy z dziejów o[wiaty " Opracowania encyklopedyczne,  Encyklopedia pedagogiki lata 80 5. Znaczenie studiów nad Histori Wychowania " KsztaBtowanie [wiadomo[ci historycznej " Mickiewicz 1832r.  Historia jest spoiwem Bczcym przeszB-terazn-przyszBo[ " C.K Norwid:  PrzeszBo[ do dzisiaj jest cokolwiek darem 6. Co daje ta wiedza? " My[lenie kategoriami cigBo[ci zmian, [ledzenie nad pokoleniami, znaczenie dorobku swoich poprzedników, zachowanie tradycji i cigBo[ci, kontynuacja, nauka o [ledzeniu zmian, innowacje w dotychczasowym dorobku, uksztaBtowanie Temat:  KsztaBtowanie si europejskich tradycji edukacyjnych w staro|ytnej Grecji i w okresie hellenistycznym w Rzymie oraz we wczesnym chrze[cijaDstwie . Bardzo wa|ne jest umiejscowienie w czasie i miejscu podczas omawiania danych wydarzeD i zjawisk. Korzenie tradycji europejskich: - Fenicjanie 2000 r . p.n.e  wynalezienie pisma opartego na alfabecie spóBgBoskowym - Antyczna Grecja - 966 r.  Chrzest Polski; Orbita kultury zachodnioeuropejskiej (poza zaborami, i I,II wojna [wiatowa) 1. Okres Homerycki / czasy archaiczne - w VII w. P.n.e Homer spisuje  Iliad i Odysej ; w utworze tym zamieszczono wzmianki o wychowaniu - NastaBy warunki sprzyjajce wychowaniu, ceniono: matk rodzicielk, m|czyzn wojownika. OdwoBywanie si do obrzdów religijnych; obrzdu inicjacji (egzamin dojrzaBo[ci) Tendencje w wychowaniu Piciobój, sport, gimnastyka. Od 776 r. Organizowanie Rozwój fizyczny Igrzysk Olimpijskich, Kult piknego ciaBa. Muzy  opiekunki cnót. Zci[le powizane z |yciem Wychowanie muzyczne religijnym [muzyka, [piew, taniec] " VII  VII w. - Powstanie Polis, miasta-paDstwa - Zró|nicowanie |ycia gospodarczego, politycznego, nowe idee wychowania - Elementy wspólne: jzyk grecki, miejsca kultu, Wychowanie Muzyczne, Wychowanie Fizyczne -  Iliada i Odyseja drogowskazem wychowania o Sparta, wychowanie spartaDskie. Polis powstaBe z terenów podbitych, zamieszkaBe przez niewolników; 8500 km2) §ð Dobrobyt gromadzony drog wojny §ð Model wychowania fizyczno-wojskowego, masowe wychowanie, mBodzie| mska i |eDska (ludzie wolni!) §ð PodziaB spoBeczeDstwa na ludzi wolnych i niewolników Wychowanie fizyczno wojskowe System stworzony przez Likurga w IX w. ChBopcy w ChBopcy koszarach, od 8 r. {ycia obowizywaB PaDstwowy System Skoszarowania. Mieli wyrabia w sobie t|yzn fizyczn, sprawno[, waleczno[, nieustpliwo[, dobrze wBada broni, by posBusznymi, oddani paDstwu, patrioci. Wyrobienie odporno[ci na ból; maBe racje |ywno[ciowe. Wyrobienie samodzielno[ci i zaradno[ci. Nauczano o dziejach paDstwa, losach sBawnych bohaterów. Asceza w |yciu, rezygnacja z |ycia rodzinnego i przyjemno[ci, rozwoju umysBowego. Najwikszy zaszczyt to umrze na polu bitwy. Zawizywanie si miBo[ci mskiej, wspóBpraca na polu walki. D|enie do doskonaBo[ci, zaimponowanie wspóBtowarzyszom  wzajemna mobilizacja. Spartan uczono bycia lakonicznym; maBomównym. Efebia  szkoBa wychowania wojskowego. Po Jej ukoDczeniu chBopcy trafiali na 10 lat sBu|by wojskowej. Nastpnie musiaB o|eni si z wylosowan kobiet, by zadba o przyrost naturalny. MiaBy rosn na samice, dobrze wBada broni. Zdolne do Dziewczta rodzenia zdrowego potomstwa. Dzieci musiaBy by zdrowe, je[li byBy uBomne wyrzucano je ze Sparty. o Ateny, wychowanie ateDskie (twórca Solon). Demokracja ateDska §ð Polityka pokojowa, ksztaBtowanie si demokracji, dyskusje §ð Niewolnicy stanowili prywatn wBasno[. Pracowali na utrzymanie rodziny. AteDczyk miaB, zatem du|o wolnego czasu na polityk i rodzin. §ð Wychowanie w rodzinie (matka-dziewczta, ojciec-chBopiec) §ð Prywatne Instytucje Wychowawcze wspieraBy wychowanie IdeaB wychowania Wychowanie zrównowa|one, harmonijne: zgrabna sylwetka + ksztaBtowanie charakteru. Rozwój wiedzy i rozwój fizyczny, moralny, estetyczny " 7 rok |ycia  trafia si do gramatysty (czytanie, nauka liter, pisanie, utwory literackie " Nastpnie do lutnisty (nauczyciel muzyki, gra na lutni) " Nastpnie do nauczyciela gimnastyki (dbano o rozwój fizyczny wychowanka a nastpnie wychowanek trafiaB do klubów |ycia rekraacyjno-sportowego na stadionach. " 17-20 lat  Efebia; szkoBa wychowania fizyczno-wojskowego  nauka rzemiosBa wojskowego. " 20 lat  staje si peBnoprawnym obywatelem. Instytucje wychowawcze zajmuj si mBodym czBowiekiem indywidualnie. CzBowiek trafiaB wtedy do urzdów, otrzymywaB tog, wkraczaB do grona spoBeczno[ci ludzi dorosBych System ateDski staje si wzorcowym modelem dla innych paDstw np. w dobie odrodzenia. §ð Powstaj w tym czasie specjalistyczne Instytucje Szkolne, jak np. Instytucja Pedagoga w Atenach. Pedagogami nazywano zaufanych niewolników, którzy prowadzali dzieci do szkóB. (DosBownie  pedagog  prowadzcy za rk ) 2. Okres Klasyczny - pojawienie si Sofistów, nauczyciele mdro[ci i cnoty, przybyli w V w. Z Azji Mniejszej - zapocztkowali oni zawód/profesje nauczyciela - caBe |ycie oddawali si nauczaniu - ksztaBcenie w formie kursów, indywidualne nauczanie za $$$ - nacisk na rozwój intelektu, ksztaBtowanie charakteru - przygotowanie do uprawiania polityki (gramatyka, literatura, dialektyka, pBynne przemawianie, retoryka, arytmetyka, astronomia, prawo. Zasób wiedzy niezbdny dla przyszBego polityka) - stworzyli podstawy nauki o wychowaniu - Protagoras, Gordiasz, Sokrates = Sofi[ci - Sokrates zaBo|yB w IV w. SzkoB Retoryczn, byB nauczycielem. Dochodzenie do wiedzy poprzez wBasn prac studenta. Nie podawaB on gotowej wiedzy. Nauka to samodzielne odkrywanie prawdy. - Platon; twórca Akademii PlatoDskiej, rzecznik wychowania ateDskiego. Temat: C.D ...  KsztaBtowanie si europejskich tradycji edukacyjnych w staro|ytnej Grecji i w okresie hellenistycznym w Rzymie oraz we wczesnym chrze[cijaDstwie . Podtemat:  Wychowanie w rodzinie i szkole w antycznym Rzymie . Periodyzacja: - Wg. Kryterium politycznego: o VIII  VI w. Monarchia o V  I w. Republika o I  V w. Cesarstwo - Wg. Kryteriów merytorycznych: o VIII  IV w.  Wychowanie oparte na tradycji o IV  i W  Wychowanie i ksztaBcenie w warunkach wpBywów hellenistycznych o I  III w. N.e  Wychowanie i ksztaBcenie w czasach romanizacji o I  V w n.e  Wychowanie i ksztaBcenie w czasach ko[cioBa chrze[cijaDskiego 1. Wychowanie opierajce si na tradycji Rzym  jako niewielkie paDstewko, typowo rolnicze. Wychowanie i nauczanie W rodzinie [wychowanie] W szkole [nauczanie] Rodzin kierowaB ojciec, dobry gospodarz, wzorowy SzkoBa dla dzieci biednych i biedniejszych (te bogatsze obywatel, sprawiedliwy, opiekuDczy. UczyB synów miaBy domowych nauczycieli) Nauczanie w szkole, jazdy konnej, pBywania, wBadania broni, czytania, znane od IV w. Tzw. LUDUS  szkoBa nauczania kierowania gospodarstwem, wprowadzaB w tradycje pocztkowego. ObejmowaBa chBopców i dziewczt. rodzime, |ycie religijne, sprawy paDstwowe Pocztkowo uczyB 1 nauczyciel(zwykle niewolnik lub odwoBujc si do tzw.  szkoBy |ycia (ojciec zabieraB wyzwoleniec) zwany literatorem. Od IIIw. Pojawia si syna np. do urzdów czy wojska, pokazywaB jak nauczyciel rachunku (kalkulator). Pozycja nauczyciela przebiega tam praca). Ojciec uczyB te| prawa XII nie byBa wysoka a nauka odbywaBa si w prymitywnych tablic; które regulowaBo zasady |ycia publicznego i warunkach. Uczono: prywatnego, praw osobistych, praw wBasno[ci. - Czytania, pisania, el. Arytmetyki Wybitny ojciec: Katon Starszy. - Opowie[ci z dziejów Rzymu Matka wychowywaBa dziewczta; gospodarstwo - Deklamacji, ballad, pie[ni patriotycznych domowe, muzyka, czytanie. - Tre[ci XII tablic OdwoBywano si do metod pamiciowych, rozpoznawanie liter, czytanie, dyktanda, poprawna wymowa wg. Zasad gramatyki. Pisano na tabliczkach woskowych, nastpnie na pergaminie (jak uczeD przyswoiB sobie ju| umiejtno[ pisania na tab. Woskowych). Rachunku uczono na palcach bdz kamyczkach. Syn koDczyB edukacj w wieku 16 lat, przywdziewaB tog a nastpnie sprawowaB urzdy w urzdach. Potem szedB na sBu|b wojskow, nastpnie oddawaB si |yciu publicznemu. Ten model wychowania funkcjonowaB bardzo dBugo z czasem jednak, rola wychowania w rodzinie zmalaBa. 2. Wychowanie i ksztaBcenie w warunkach wpBywów hellenistycznych Model wychowania ulega stopniowo zmianom za spraw hellenizacji (od IV w. P.n.e) (fala uderzeniowa przypada na III i II w. Czasy podbojów) Rzym przez 200 lat prowadziB wojny, za spraw czego staB si IMPERIUM. Po podbiciu Grecji, Rzym zostaB zalany kultur greck któr rzymianie byli zafascynowani. InteresowaBa ich kultura grecka, jzyk, wymowa. Mniej zwracano uwag na: kult ciaBa, muzyk, [piew, filozofie. Sprowadzano niewolników greckich niewolników jako nauczycieli jzyka i literatury greckiej. Bardziej przywizywano wag do dziaBaD praktycznych, ceniono potg militarn i dyscyplin. MBodzie| msk wysyBano do Efebii, w celu nauczenia rzemiosBa. Na moment zachwiaBa si pozycja rodziny w wychowaniu. KsztaBcenie, nauczanie oddano szkole greckiej. Powszechna staBa si nauka greckiego: w domach senatorskich, w szkoBach elementarnych od II w. (obejmowaBo to te| biedniejsze dzieci). SzkoBy 2 jzyczne: rzymskie i greckie. Dla bogatszych od 12 r. {ycia powoBywano do prywatnych szkóB [rednich (na wzorach helleDskich): - Jzyk grecki, reguBy gramatyczne - WyksztaBcenie literackie - Zmodyfikowany program 7 sztuk wyzwolonych: o Grecka gramatyka o Retoryka (budzce najwiksze zainteresowanie) o Matematyka w zakresie 4 podstawowych dziaBaD o Astronomia (obliczanie kalendarza) o Geometria (obliczanie póB i powierzchni figur pBaskich) o Pominito: dialektyk (jako zbyt abstrakcyjn), muzyk. Oraz z poza  7 sztuk wyzwolonych : WF i Filozofi. PrzetBumaczono na jzyk grecki  Odyseje Homera jako lektur szkoln, czytano j w Bacinie i grece. SzkoBa miaBa charakter bardziej praktyczny. Z czasem sztuki wyzwolone poszerzano o prawo, architektur, medycyn, geografi czy sztuk wojenn. Wychowanie i ideaB IdeaBem byB: " Wojownik " Wódz " Mówca " Polityk " Mdry, Ambitny " Przedsibiorczy " D|cy do sBawy " Zna jzyk grecki i prawo rzymskie Dziewczta ksztaBciBy si w domu wg. Programu LUDUS. Próbuje si ksztaBci nauczycieli w pedagogiach, rekrutowano w tym celu mdrych niewolników, jednak mieli oni nadal nisk pozycj spoBeczn jako nauczyciele. 3. Wychowanie w czasach romanizacji Zaczto dostrzega niebezpieczeDstwa jakie niesie ze sob powszechny i postpujcy proces hellenizacji Rzymu. ByBo to zagro|eniem dla to|samo[ci narodowej. W zwizku z tym rozpoczto proces romanizacji (budowa kultury BaciDskiej): - nauczano Baciny - czytano w Bacinie - powstaje wielka klasyka BaciDska SzkoBa elementarna - przywróciBa nauczanie w Bacinie, od I w p.n.e BaciDskie teksty literackie (Wergiliusz  Eidejda ??) staje si podstawow lektur. Nauczano po Bacinie. Pojawiaj si BaciDskie podrczniki jak i nauczyciele. SzkoBa [rednia  szkoBa gramatyki. Obja[niano poetów (Horacy, Wegiliusz) jako podstaw wyksztaBcenia [redniego. AaciDska SzkoBa Wy|sza  typu retorycznego, zawodowego, wyksztaBcenie retoryczne, celem przydatno[ci w |yciu publicznym. RozwijaBa si dziki Markowi Fabiuszowi Cyceronowi (wybitnemu teoretykowi wymowy retorycznej). Zaadaptowano retoryk greck na potrzeby tej|e szkoBy. KsztaBcenie retora oparto o tre[ci patriotyczne, humanistyczne, gruntowne wyksztaBcenie, 7 sztuk wyzwolonych filozofi i sztuk wojenn. SzkoBa gramatyczno-retoryczna; typowa dla tych czasów. Wy|sza SzkoBa Retoryczna  przygotowywaBa do |ycia publicznego; mówca, urzdnik. WyksztaBcenie ogólne, znajomo[ |ycia publicznego. Przygotowywano na wygBaszanie mów na ró|ne okoliczno[ci, mów sdowych, doradczych. Wyniesion wiedz chBopcy pogBbiali u adwokatów lub w szkole prawniczej. Model ksztaBcenia typowy dla czasów rzymskich w okresie cesarstwa. Od I w. P.n.e. ro[nie zaanga|owanie paDstwa w polityk szkoln, w trosce o zwikszenie wpBywów szkoBy na poziom ksztaBcenia polityków, wojowników itd. UpaDstwowiono cz[ szkóB elementarnych. PaDstwo poszerzyBo program nauczania o geografie, astronomie. Dbano o nauczycieli szkóB [rednich (gramatyki) i wy|szych (retoryki) dajc zapomogi, zwalniajc z podatków, przyznajc prawa obywatelskie. Podniesienie rangi nauczyciela i wzrost jego pozycji w spoBeczeDstwie. Od II w n.e PaDstwo próbuje wpByn na struktur szkolnictwa i sterowa nim. Zatrudniano wtedy 5,4 lub 3 nauczycieli gramatyki i retoryki (szkoBy [redniej i wy|szej). Rozwijaj si dawne szkoBy filozoficzne. Powstaje Uniwersytet w Konstantynopolu liczcy 31 katedr. Tendencje do rozwoju szkoBy, podniesienie poziomu w szkole. Wielk rol w przeBamaniu oporu Rzymian wobec szkoBy odegraB w I w. Marek Fabiusz Kwintylian  O ksztaBceniu mówcy . ZwróciB uwag na szczególn rol nauczyciela. Edukacja szkolna gramatyczno-retoryczna  rozmijaBa si z potrzebami w |yciu, jednak byBa akceptowana przez Rzymian. Seneka mówiB:  Uczymy si nie dla |ycia, a dla szkoBy . W okresie cesarstwa hoBdowano ideaBom wychowania mówcy (retora). Szczytem wychowania jest wychowanie mówcy, urzdnika. Wychowanie w cnotach rzymskich; sumienno[ wykonywania obowizków, zgodnie z prawem rzymskim, rozwaga, opanowanie, konsekwencja w dziaBaniu, msko[. Z retorem wizano uosobienie wszelkich cnót. 4. Wychowanie w czasach Chrze[cijaDstwa (Chrystianizacji) - religia judeochrze[cijaDska, oparta na Biblii o Biblia: wyznacznik wychowania, miaBa ogromny wpByw. Wtajemnicza ludzi w prawdy wiary. Podstawa chrze[cijaDstwa. Naucza prawd wiary. Zosta chrze[cijaninem - zmiana stylu |ycia - wyrzeczenie si uciech, troski o wBasne ciaBo - dóbr materialnych - rozbudzenie pogody dla ciaBa, umartwianie si - modlitwa, kontemplacja, medytacja Pocztkowo panowaBa niech do wiedzy i nauki, za spraw tego |e pierwsi chrze[cijanie byli ludzmi prostymi i nie posyBali swoich dzieci do szkóB. Uwa|ali rzymian za pogan. W I w. Zaczto posyBa dzieci do szkóB. Chrze[cijaDstwo asymilowaBo si z nowymi warunkami, czerpaBo z kultury grecko-rzymskiej. Aacina staBa si jzykiem ko[cielnym. Rzym  stolic chrze[cijaDstwa. Przejcie od greków ideaBów pikna, dobra, demokracje. Od egipcjan podniesiono obrzdowo[. Zmiana w latynochrze[cijaDstwo (pod wpBywem Baciny). Nowe warto[ci: wolno[ czBowieka, niezale|no[, miBo[ blizniego, bezinteresowna pomoc, równo[ wszystkich, warto[ ka|dej jednostki. Od II w. NastpiBo wzajemne przenikanie si kultury greko-romaDskiej do chrze[cijaDstwa. Zaczto dostrzega |e wiedza / dziedziny nauki / mog by przydatne (zwraca na to uwage Klemens, Bazyli Wielki, [w. Hieronim, [w. Augustyn) -> przeBamywali opór chrze[cijaDstwa wobec kultury grecko-rzymskiej. Chrze[cijanin winien by aktywnym obywatelem, powinni korzysta z dorobku antyku, przygotowanie kompendiów nauk na potrzeby chrze[cijan. Próba pogodzenia staro|ytnej my[li filozoficznej z chrze[cijaDstwem. Religia chrze[cijaDska byBa pocztkowo prze[ladowana. Cigle rosBa w siB, w 380 r. Uznana zostaBa za religi panujca gdy wBadcy i cesarze przechodzili na chrze[cijaDstwo. To okres kiedy Rzym podupadaB, nastpowaB rozpad rodziny i rozpusta. Rzym nkany byB przez paDstwa barbarzyDskie, chyli si ku upadkowi: - PodziaB Rzymu na 2 stolice: Rzym i Konstantynopol - PodziaB cesarstwa: zachodnie i wschodnie - W 476 r. Rzym upada, zamknicie czasów antycznych. Temat:  Wychowanie w [redniowieczu Interesuje nas caBa Europa. SkBadajca si z 2 cz[ci: PoBudnie  bogata cywilizacja grecko- rzymska, PóBnoc  europa na surowym korzeniu, tradycjach |ycia rodowego, plemiennego. Stosunki feudalne. Feudale  wBa[ciciele ziemscy. Kompendia wiedzy: -  Gramatyka BaciDska Donata  rzymski podrcznik, u|ywany a| do XVIII w. -  Dystychy Kantona  krótkie wierszowane utwory o tre[ci moralizatorskiej - (V w.)  O za[lubieniu merkurego z filozofi M. Capella  inspirowany prawdopodobnie przez [w. Augustyna. Ukazuje zakres sztuk wyzwolonych w ujciu encyklopedycznym - (V  VI w.)  O pocieszeniu jakie daje filozofia Boecjusz  lektura szkóB zakonnych. SformowaB on zasady Bczenia wiary z wiedz. -  Nauki boskie i ludzkie Cassiodore  7 sztuk wyzwolonych, dokonaB podziaBu na trivium  gramatyka, dialektyka, retoryka oraz quadrivium  arytmetyka, geometria, astronomia, muzyka. -  Pocztków, czyli etymologia ksig XX Izydor z Sewilli w ujciu encyklopedycznym przedstawiB trivium i quadrivium, tre[ci dot. Medycyna, prawa... Kompendia przekazaBy dorobek antyku w ró|nych zakresach. Zachowano cigBo[ kultury, kolejne pokolenia mogBy z nich czerpa  stanowiBy pomost. 1. Pocztki aktywno[ci ko[cioBa chrze[cijaDskiego na polu o[wiaty Od VI w.  Aktywno[ t trzeba Bczy z powstawaniem pierwszych miejsc |ycia odosobnionego po[wiconych umartwianiu si i kontemplacji. Pierwsze Monastyria[k. Grecka], pierwsze klasztory[k. Rzymska].  Klasztor bez ksi|nicy to jak zamek bez zbrojnicy Ko[cióB wBcza si w organizowanie szkolnictwa. Nadal funkcjonuj szkoBy pogaDskie, utrzymywane przez [wieckich wBadców paDstw barbarzyDskich. Propagowane jest |ycie ascetyczne; pogarda dla ciaBa, dóbr materialnych, umartwianie si. 2. Aktywno[ Karola Wielkiego i papiestwa na rzecz o[wiaty (ostatnie X lat wieku VIII) - Powstanie monarchii KaroliDskiej (od póBw. Pirenejskiego po Aab Dunaj) - Po raz pierwszy podjB prób zjednoczenia Europy - Konglomerat ró|nych ludzi, cywilizacji, kultury, tradycji " StworzyB siln administracj, potrzebowaB do tego celu ludzi wyksztaBconych " PostawiB na szkoB " ZaBo|yB szkoB paBacow, kierownik: Alkwin, szkoBa w Akwizgranie. NaBo|ono obowizek opanowania 7 sztuk wyzwolonych przez duchowieDstwo. " Obowizek posyBania dzieci do szkóB przez ojców §ð Okres ten nazywamy Renesansem KaroliDskim. Po [mierci K.Wielkiego kontynuuj si jego idee. 826r. Nakazuje si zakBadanie szkóB przy ko[cioBach biskupich " Podstawa administracyjna: Parafie jednoczce biskupstwa na terenie diecezji. SzkoBy: Parafialne, Katedralne, Klasztorne. " SzkoBy katedralne: " CieszyBy si najwiksz sBaw " Wewntrzne (ksztaBcenie jedynie kandydatów na kleryków i to wBasnej diecezji) " Zewntrzne (ksztaBcenie kleryków innych diecezji oraz osoby [wieckie nie chcce wstpi do zakonu) " Za ich pocztek uznaje si rok 826 kiedy papie| Eugeniusz II nakazaB zorganizowa szkoBy w ka|dej z diecezji (mieli tam by mianowani magistrowie i doktorowie na potrzeby nauczania mBodych chBopców gramatyki i sztuk wyzwolonych poniewa| dziki nim lepiej zrozumiej boskie przykazania i wyja[ni je innym " Miejsce podupadajcych szkóB klasztornych zajmowaBy szkoBy katedralne / szkoBy elementarne w ka|dej parafii za spraw Leona IV " Rozwój ich byB powolny i nierównomierny " SzkoBy katedralne w Rzymie (lateraDska), belgisjka w Leodjum, niemieckie w Pederbourn i Magdeburgu " Pierwotnie kierownikiem byB sam biskup który te| czsto nauczaB. Potem kierowaB jeden z kanoników (scholastyków) który odbieraB nauczycieli " Rozkwit szkóB katedralnych przypada na okres soboru lateraDskiego z 1179 r. (aby uniezale|ni dziaBalno[ szkoBy katedralnej od dobrej czy zBej woli biskupów nakBadano na nie obowizek benificjów na utrzymanie nauczycieli, który bezpBatnie nauczaB kleryków i innych adeptów wiedzy " Od czasów Karola Wielkiego byBy one szkoBami publicznymi i miaBy obowizek przyjmowania wszystkich zgBaszajcych si kandydatów " Podczas studiów rozprawiano o wszystkim  naukach religii, aktualno[ciach, ksztaBceniu wielostronnemu, wracaBo prawo i medycyna " W XII wieku  schyBek szkóB katedralnych (wchodziBy uniwersytety). IstniaBy nadal ale spadBo ich znaczenie, tylko lokalne przy bogatych ko[cioBach wyposa|onych w fundacje na utrzymywanie kanoników przy tzw. Kolegiatach. " Scholastyk przestaB by nauczycielem, byB jedynie obdarzony przywilejem udzielania licencji nauczania, tj. Mianowania nauczycieli w swoim okrgu (Ko[cióB utrzymywaB ten przywilej aby nie dopuszcza [wieckich do spraw szkolnych) Pierwotnie scholastyk udzielaB licencji za darmo, potem staBo si to jego zródBem utrzymania i wyzysku. " SzkoBy parafialne: " CieszyBy si najwiksz sBaw " Papie| Leon IV nakazaB zakBadania szkóB we wszystkich parafiach (853 r.). Najwicej powstaBo ich we WBoszech " DzieliBy si na wiejskie i miejskie " Wiejskie  zorganizowane przy niektórych wiejskich ko[cióBkach. KsztaBcono kandydatów na wiejskich proboszczów. Program szkóBek wzorowany na szkoBach [piewu (Grzegorza Wielkiego) (nauka czytania, pisania i [piewu psalmów i hymnu), ale nie we wszystkich uczono pisania. Nie uczono latem i zim (|niwa, za zimno). " Miejskie  ksztaBciBy chBopców w zakresie nauki czytania, pisania, rachunków, katechizmu, [piewu psalmów, obliczania kalendarza [wit ruchomych. Nauczyciel w mie[cie podlegaB pod proboszcza i rad miejsk która dodawaBa mu zaj: wypeBnianie ksig parafialnych. Na gramatyk BaciDsk po[wicano nawet 5 lat. Starano si realizowa program trivium: §ð Gramatyka  zasady pisowni, sentencje moralne §ð Dialektyka  logika powierzchowna §ð Retoryka  redagowanie pism i prowadzenie kancelarii " Nauczycieli opBacaBa parafia " Nauczycielami byli proboszczowie, a potem absolwenci tych szkóB (gBównie miejskich, bo tam byB wy|szy poziom) " W maBych szkoBach nauczaB 1 nauczyciel, w wikszych równie| pomocniczy. Nazywano ich SOCH (towarzysz), lub LOCATI (nastpcy) Du|y nacisk kBadziono na gBo[ne czytanie. Surowa atmosfera, metoda pamiciowa. §ð Klasztory: " Gromadzono wiedz staro|ytnych " ChBopcy  oblaci, przeznaczeni do reguBy zakonnej " W szkoBach wewntrznych (7 sztuk wyzwolonych + teologia) " Dla bogatszych dzieci arystokratów którym ojcowie chcieli da elementarn wiedz utrzymywano szkóBki zewntrzne (po soborze lateraDskim 1179 r.). MBodzie| [wiecka nie uczyBa si z klasztorn. " Program nale|aB do roli nauczyciela, wykBadano 7 sztuk wyzwolonych. W niektórych caBy program, w niektórych tylko trivium. SzkoBa podlegaBa opatowi, nauczali zakonnicy. Pisanie, czytanie, gramatyka BaciDska  poprawne mówienie i pisanie, gramatyka na ni|szym i wy|szym poziomie (skrócony podrcznik Donata); wierszyki Katona na pami " W szkoBach o wy|szym poziomie czytano utwory autorów klasycznych (Wergiliusz, Owidiusz, Aukon, Juwenala), filozoficzno-moralne utwory Seneki, [w. Hieronim, [w. Augustyn. " Retoryka, dialektyka (najwiksza nieufno[ ojców ko[cioBa), arytmetyka (4 dziaBania + pomoc palców, geometria, muzyka (wiczenie i [piew psalmów)i hymnów, astronomia (kalendarz [wit ruchomych, charakterystyka planet) " 2 dziedziny wiedzy wykluczone z nauk [redniowiecznych: nauki praktyczne (medycyna, prawo, in|ynieria, architektura), nauki przyrodnicze i elementy filozofii materialistycznej (jako niebezpieczne i szkodliwe) " Rozkwit szkóB klasztornych przypada na IX w. Kiedy szerzyBy umiBowanie do wiedzy i uprawianie nauki [wieckiej. Jednak zaczBy podupada pod wpBywem tzw. Ruchu klunickiego, który pod pozorami konieczno[ci dokonywania reform w zakonie nawoBywaB do ascezy  pogardy dla wszystkich praw ziemskich i caBkowitego zaniechania pracy o[wiatowej. Reform szkoln zaczto od klasztoru w Cluny, zmierzajc do podniesienia ducha religijnego, moralno[ci i ascetyzmu zwracaBa si przeciwko studiom [wieckim (usuwano z bibliotek wszystkich autorów poza teologami). KsztaBcenie oblatów ograniczono do pisarzy ko[cielnych. Zamknito szkoBy zewntrzne " Sytuacja poprawiBa si po 1 soborze lateraDskim 1175 r. Który zobowizaB klasztory do zabezpieczenia [rodków na utrzymanie szkóB  czynnik rozwoju szkóB katedralnych i parafialnych. " Klasztory przyjmowaBy do siebie chBopców [wieckich, a |eDskie klasztory udzielaBy nauk elementarnych dziewcztom . Wikszo[ klasztorów sugerowaBo si jednak tym, |e ksztaBcenie mBodzie|y [wieckiej jest niezgodne z reguB zakonn. " Uniwersalny program nauczania §ð ObejmowaB zakres wiedzy wchodzcej w skBad siedmiu sztuk wyzwolonych, których ka|dy wyksztaBcony czBowiek powinien zna §ð Nauki ksztaBci miaBy wolnego obywatela, nie dla zarobku §ð Stopnie nauki: " Trivium (trzy drogi): o Gramatyka: gramatyka BaciDska, znajomo[ alfabetu, sBówek i zwrotów, BaciDska lektura Batwiejszych utworów. Sztuka ukBadania wierszy o Retoryka: nie obejmowaBa piknej wymowy / do gBoszenia prawd wiary nie potrzebowano kwiecistej wymowy. Redagowanie pism urzdowych, dokumentów i listów, podstawy prawa kanonicznego i paDstwowego o Dialektyka: poznanie zasad logicznego rozumowania, dochodzenia zasad wiary za pomoc rozumu. Szczególnie wa|ne w okresie rozwoju scholastyki " Quadrivium (realizowany w niewielu szkoBach) o Arytmetyka: ograniczana do prostych dziaBaD elementarnych o Geometria: proste pomiary o Muzyka: podstawy [piewu ko[cielnego Astronomia: sporzdzanie kalendarza, obliczanie [wit 3. Rozwój szkolnictwa w okresie wczesnego Renesansu (wiek XII  XIII) Symptomy rozwoju: " wzrost zainteresowania nauk, kultur greck " poznanie dorobku greków " nabywanie od Arabów dzieB kultury greckiej " dialektyka (niedoceniana przez Rzymian). Od Iw. Zaczyna si rozwija. Staje si nauk interesujc za spraw Piotra Abelarda. Nie byB kapBanem ale si do tego nie przyznawaB  miaB wyksztaBcon |on. " Rozwój filozofii  zapocztkowany przez [w. Tomasza z Akwinu, adaptacja filozofii sokratejskiej -> filozofia scholastyczna. " Rosnce zainteresowanie nauk, mBodzie| przejawia ch uczenia si. " Reforma Kluniacka: §ð Czynnik rozwoju szkóB parafialnych i katedralnych. UchwaBy synodów lateraDskich (III  1179r, IV- 1215r.) NakazywaBy ko[cioBom organizowanie szkolnictwa, biskupstwom nakazywaBy pBacenie benificjów na utrzymanie szkóB i opBacenie nauczycieli. §ð Scholastyk czuwaB nad poziomem szkolnictwa w diecezji. WydawaB on licencje, uzyskiwaB stanowisko magistra, mógB zatrudnia 2 nauczycieli do pomocy. DorabiaB jako: pisarz miejski, grabarz. Poziom umysBowy te| byB niski. W szkoBach klasztornych uczyli mnisi. Zakres nauczania zale|aB od poziomu nauczycieli. §ð We wszystkich szkoBach uczono: religii, [piewu, czytania, pisania 4. Powstanie Uniwersytetów Pocztki studiów wy|szych wzorowane byBy na organizacji nauki rzemiosBa / mistrza albo majstra. Nauczajcym byB profesor  uczniem scholar. Uzyskiwano tytuB bakaBarza. Uzyskanie tytuBu magistra uprawniaBo do samodzielnego prowadzenia wykBadów (nadanie byBo wyjtkowe, uroczyste, hucznie [witowane). Uniwersytety zaczBy si formowa w XII  XIV w. PowstawaBy w ró|ny sposób: i. W o[rodkach szkolnych gdzie toczyBy si dyskusje filozoficzne i teologiczne ii. Grupowanie si mBodzie|y wokóB wybitnych znawców prawa i medycyny iii. W wyniku fundacji przez wBadców [wieckich i duchownych iv. Z wewntrznych szkóB zakonnych v. Dziki rozwojowi uniwersalnej wiedzy opartej na filozofii i teologii scholastycznej vi. Poprzez podnoszenie si poziomu dziaBajcych placówek o[wiatowych, wyodrbnienie warstwy uczonych, wpByw uczelni islamskich  Universitas  wspólnota uczonych i uczcych si. Pierwotna nazwa:  studium generalne , czyli szkoBa dostpna bez ograniczeD. Zatwierdzane przez wBadze ko[cielne i paDstwowe. Pocztkowo powstawaBy w Italii, potem we Francji. " Typy uniwersytetów i. BoloDski  zaBo|ony w 1119 r. Uniwersytet Prawa, sByncy z wysokiego poziomu studiów prawniczych. W 1265r. ByBo w Bolonii 30 nacji studenckich. W cigu XIII w. PowstaBy tu wydziaBy filozofii i medycyny, a w 1360r. WydziaB teologiczny. Uniwersytet charakteryzowaB si tym |e wBadze uczelni byBy w rkach przedstawicieli studentów. Rektorem wybierano studenta ostatniego roku studiów. ii. Paryski  zaBo|ony w 1200 r. RozwinB si ze szkóB klasztornych [w. Genowefy i [w. Wiktora oraz szkoBy katedralnej przy Notre Dame. SBynB z wysokiego poziomu studiów teologicznych i filozofii, nale|cych do najstarszych wydziaBów. Z czasem utworzono wydziaB prawa kanonicznego i medycyny. UksztaBtowaB si jako korporacja profesorska; wBadza w uczelni nad wspólnot uczcych si nale|aBa do grona profesorskiego. Rektor i dziekan byli reprezentantami mistrzów. Statut uniwersytetu zostaB nadany przez papie|a Innocentego III w 1215 r., regulowaB program nauczania, kompetencje nauczycieli, stosunki midzy Uniwersytetem a scholastykiem; nikt przed ukoDczeniem 21 r. {ycia nie mógB wykBada sztuk, a zanim przystpi do wykBadania powinien sBucha wykBadów ze sztuk przez co najmniej 6 lat. Temat:  Wychowanie w czasach odrodzenia 1. Wstp 2. Aktywno[ na polu o[wiaty 3. Pierwsze szkoBy humanistyczne 1. Wstp §ð XV  XVI w. Terytorium: caBa Europa, ale kolebk byBy WBochy (póBw. ApeniDski). Rozwój przemysBu metalurgicznego, wynalazki, bogacenie si mieszczaDstwa. Humanizm  skupienie uwagi na czBowieku i jego sprawach doczesnych. CzBowiek wcieleniem Boga, jako jego doskonaBy obraz. Wzrost zainteresowania wszystkimi dziedzinami nauki. Bezpo[rednia obserwacja zjawisk, do[wiadczenie, nowo|ytna nauka eksperymentalna. §ð Wiara w zdolno[ci poznawcze, czBowiek ma odwag na dalekie podró|e, wiara we wBasne siBy. §ð Zainteresowanie literatur klasyczn. §ð Humani[ci ceni wyksztaBcenie, jz. Klasyczne (+ znajomo[ hebrajskiego) §ð Okres wielkich przemian w |yciu umysBowym, stawiajcy na wolno[ i godno[ czBowieka. §ð Prekursorzy: Dante(wprowadziB jz. WBoski do literatury), Petrarka(wybitny poeta). Powstanie pierwszych humanistycznych szkóB wBoskich §ð IdeaB wychowania proponowany przez humanistów: " CzBowiek wolny, niezale|ny, harmonijnie rozwinity " Przygotowany do obowizków, obyty w dobrych obyczajach 2. Aktywno[ na polu o[wiaty Coraz cz[ciej miasta powoBuj do |ycia szkoBy elementarne, [rednie, a nawet Uniwersytety. Ro[nie liczba nauczycieli [wieckich. BakaBarze i magistrowie napBywaj. Ro[nie poziom nauki w szkoBach. §ð Guttenberg wynajduje druk; rozwój drukarni, drukowanie ksi|ek i podrczników. Powstanie bibliotek publicznych. §ð Powstaj szkoBy nadworne, przeznaczone dla dzieci dworzan, czasem dla dzieci ni|szych stanów §ð Powstanie paDstw scentralizowanych §ð Wzrost odwagi my[lenia i wypowiadania si w[ród ludzi, niezwykBy rozwój kultury i cywilizacji §ð Przewrót w pedagogice  z sacrum na humanum, z potrzeb religijnych stanu duchownego na potrzeby ludzi [wieckich §ð Zmiany wewntrz-feudalne struktur spoBecznych, zmiany obyczaju i konieczno[ zdobywania przez ludzi [wieckich okre[lonego zasobu wiedzy ksi|kowej. §ð WyksztaBcenie staje si niezbdne dla poprawnego funkcjonowania w |yciu paDstwowym. §ð Koniec epoki rycerstwa, przeksztaBcenie ich w szlacht ziemsk. §ð Bogacce si mieszczaDstwo potrzebowaBo wyksztaBcenia (czynniki zawodowe, ekonomiczne) §ð Krytyczny stosunek do poziomu intelektualnego i moralnego duchowieDstwa §ð WyksztaBcenie si odrbnego typu i poziomu szkóB: dla dzieci [wieckich stanów uprzywilejowanych spoBecznie, mieszczaDstwa i dzieci ludu wiejskiego, kleru parafialnego. 3. Pierwsze szkoBy humanistyczne Vittorino de Feltre   Sokrates tamtych czasów , przestrzegaB surowych zasad moralnych, uczyB dzieci rodziny ksi|cej. Program 7 sztuk wyzwolonych. Szczególnie zwracano uwag na Bacine, nauke gramatyki, dialektyki, retoryki, matematyki. Program staB si wzorcowym. Czsto poszerzano go o medycyn, prawo, etyk. Program realizowany i dostosowany do indywidualnych mo|liwo[ci. Ze szkóB znikB strach, kary cielesne. W szkole starano si oddziaBywa na ambicj uczniów. Nauczanie zgodne z zainteresowaniami. Celem byB harmonijny, moralny, intelektualny i fizyczny rozwój uczniów, z wykluczeniem kary cielesnej (nazwa dla tej szkoBy to   dom radosny ). Nawizywano do pedagogiki Marka Fabiusza Kwintyliana. Temat:  Edukacja w czasach Baroku 1. Wstp 2. Postulat powszechnego ksztaBcenia i rola paDstwa w jego realizacji. 3. Próby organizowania nauczania elementarnego dla najbiedniejszych 4. Szkolnictwo zakonów nauczajcych 5. Edukacja dziewczt 6. Wychowanie domowe, akademie rycerskie, kolegia szlacheckie 7. Akademia Zamoyska 1. Wstp. Barok, aktywno[ przenosi si nad Morze PóBnocne i Ocean Atlantycki (Anglia, Holandia, Francja). " Wiek XVII w Europie jest okresem wielu zmian i wstrzsów: rozpada si renesansowy Bad, harmonia, ludzie zaczynaj dostrzega ulotno[ |ycia, dramatyczno[ codzienno[ci polegajc na zachwianiu dotychczasowych autorytetów. " Dynamiczny rozwój gospodarki przemysBowej. " Powstanie systemów filozoficznych (Kartezjusz) " D|enie do poznania [wiata przyrody. Badania naukowe, zwBaszcza typu przyrodniczego. Dwory  o[rodkami |ycia naukowego, wspieranie nauki. " Dwudzielno[: relikty odchodzcej przeszBo[ci: nawrót stosunków feudalnych w niektórych krajach. Kult dla antyku. Scholastyka odchodzi. " D|enia reformatorskie " Nowy [wiecki ideaB czBowieka: biegBy w sBu|bie dworskiej, wojskowej, cywilnej, bohaterski, wyksztaBcony, biegle znajcy francuski, historie i literatur ojczyst, genealogi rodów, interesujcy si literatur. Pasjonat nauki (szczególnie nauki przyrodnicze) " Wyciszenie sporów teologicznych 2. Postulat powszechnego ksztaBcenia i rola paDstwa w jego realizacji. Kartezjusz dochodzi do wniosku |e: natura uzdolniBa umysBowo wszystkich  wic ka|dego nale|y uczy. Campella: dziewczta te| nale|y uczy  |da równych praw co do ksztaBcenia. Harington  wprowadzenie obowizku szkolnego od 7 roku |ycia. {dano szkóB elementarnych w ka|dej miejscowo[ci. SzkóB szerokodostpnych w charakterze szerokoksztaBccych. {dano by paDstwo budowaBo szkoBy, zatrudniali nauczycieli. Przejcie spraw edukacji przez paDstwo. Prekursorska wizja organizacji szkolnej (wg. KomeDskiego): " szkoBa macierzyDska 0  6 lat, prowadzona przez matk " szkoBa elementarna 6  12 lat (w ka|dej miejscowo[ci) " szkoBa [rednia 12  18 lat (w ka|dym mie[cie) " Akademie 18-24 (przynajmniej jedna w ka|dym kraju) Po ukoDczeniu Akademii zalecano podró|e zagraniczne. 3. Próby organizowania nauczania elementarnego dla najbiedniejszych. Zajmuje si tym nadal ko[cióB. Stowarzyszenia nauczajce = Oratorianie, Pijarzy. Uczono w nich religii, jz. Ojczystego, rachunku. W II poB. XVII powstaj szkóBki dobroczynne dla dzieci biednych, zagro|onych demoralizacj. Tworzone przy udziale mieszczaDstwa, wBadz lokalnych i inicjatywy ko[cioBa. Tworzone w Anglii, Niemczech i Francji. 4. Szkolnictwo zakonów nauczajcych. " Jezuici  prowadzili kolegia jezuickie: §ð szkoBa [rednia 5-6 klasowa (6-7 lat) §ð studia filozoficzne 3 letnie §ð studia teologiczne " ByBy to najlepiej zorganizowane szkoBy. Mieli solidnie wyksztaBconych, wyselekcjonowanych nauczycieli. Czsto ksztaBcili si tam synowie szlachty. Nawet do 3 tysicy studentów w 1 szkole. Prowadzili szkoBy wy|sze: o Akademia WileDska (statut nadany przez S.Batorego) o Akademia we Lwowie " Pijarzy  zakon ojców szkóB pobo|nych. Prowadz swoje kolegia we Francji, Niemczech, na Wgrzech i od 1642r. W Polsce. Kolegia pijarskie ksztaBc na ró|nych poziomach. " Oratorianie  najpierw stowarzyszenie ksi|y [wieckich, od 1612r.  wspólnota. Prowadzili szkoBy we WBoszech, Hiszpani, Portugali, Francji, rywalizowali z Jezuitami. Mieli inne podej[cie do ksztaBcenia: bardziej narodowe, praktyczne, mniejsz wag przywizywano do Baciny. Uczyli kultury narodowej, historii, geografii, francuskiego. " Benedyktyni, Dominikanie, Teatyni, Misjonarze, Ksi|a komuni[ci, Bazylianie  Zakony staj si gBównym organizatorem szkolnictwa w Europie. 5. Edukacja dziewczt. IstniaBo mniemanie |e ma si uczy w domu lub klasztorze. Najlepsze wyj[cie dla kobiety to maB|eDstwo. Kobieta wolna, samotna, byBa podejrzewana, wrcz niebezpieczna. Po soborze trydenckim ro[nie zainteresowanie ksztaBceniem dziewczt. XVII w.  ro[nie aktywno[ zakonów, stowarzyszeD. Urszulanki, Benedyktynki, Katarzynki, Beginki, Prezentki  edukacja wzorowana na zakonie jezuitów. 6. Wychowanie domowe, akademie rycerskie, kolegia szlacheckie PogBbia si przepa[ pomidzy szlacht a nie-szlacht. Ochmistrzowie, Guwernerzy. Zwiecki ideaB d|entelmena (odwa|ny, dobry |oBnierz, polityk, wytworny). Militarne wiczenia praktyczne, taniec, muzyka, malarstwo. Podró|e w celach edukacyjnych. IdeaB wychowania d|entelmena  John Lock autorem, byB nauczycielem prywatnym w domach szlacheckich. StworzyB koncepcj wychowania d|entelmena.  My[li o wychowaniu , szczególn wag przywizuje do WF. Wdro|enie wychowanka do wBa[ciwej diety, zabaw na [wie|ym powietrzu. Dalej wychowanie moralne, honor, pochwaBy, kierowanie si rozumem. Uczy tego co przydatne, niezbdne. Pojawienie si poradników wychowania. Powstanie Akademii (szkóB rycerskich): " zapotrzebowanie na oficerów " nauk szkolnych niewiele, wiadomo[ci wojskowe, szermierka, taniec, nauka etyki, sposób zachowania " SzkoBy kadetów: o Np. We Francji. SzkoBy dajce wyksztaBcenie ogólne i zawodowe, przygotowujce do sBu|by wojskowej i obywatelskiej. 7. Akademia Zamoyska 1600r. " Pierwsza szkoBa dla szlachty w Polsce " ZaB. Jan Zamoyski:  Zawsze takie Rzeczypospolite bd jakie ich mBodzie|y " Powinna uwzgldnia potrzeby kraju: gospodarcze, polityczne, kult pracy, kult zaj publicznych, rzemiosBa rycerskiego " 3 stopniowa: od nauki elementarnej po studia wy|sze " od poB XVII w. Powstaje wydziaB teologiczny " wyksztaBcenie w charakterze obywatelskim 8. Narodziny podstaw pedagogiki nowo|ytnej Kartezjusz " Zwiecki ideaB wychowania, nowoczesna koncepcja jednolitego ustroju szkolnego " Ograniczenie roli jez. AaciDskiego, gramatyki, poetyki, filozofii scholastycznej w ich miejsce: przyroda (botanika, el. Rolnictwa, anatomia, matematyka, geometria, trygonometria, astronomia, in|. Wojskowa, polityka, ekonomia, prawo, [wiecka nauka moralna, jz. Ojczysty i nowo|ytny, WF. " Nowe podej[cie do sposobów nauczania: Rozwój samodzielnego my[lenia. Poznanie empiryczne, do[wiadczenie, obserwacja, obserwacja zjawisk w ich naturalnym [rodowisku. Aczenie pracy umysBowej z fizyczn. OdwoBywanie si do zmysBów, od konkretów do uogólnieD.

Wyszukiwarka