plik


ÿþMateriaBoznawstwo, wiczenie 1 MATERIAAY CZASOWE DO WYPEANIEC I MATERIAAY PODKAADOWE MATERIAAY TYMCZASOWE ·ð Cechy: ðð Proste w u|yciu ðð Szczelne przyleganie brze|ne ðð Nieprzepuszczalne dla leków zakBadanych do ubytków ðð Nie reagujcy z lekami ðð TrwaBo[ (wzgldna) ðð Nieszkodliwy dla tkanek zba i przyzbia ·ð Forma: ðð Do zarabiania rcznego (prosz + pByn) ðð Gotowa pasta MateriaBy tymczasowe: ·ð Cement cynkowo-siarczany ·ð Tlenek cynku z eugenolem ·ð Wzmocniony cement tlenkowo-cynkowo-eugenolowy ·ð Gotowe materiaBy tymczasowe Cement cynkowo-siarczany = Fleczer = Dentyna wodna ·ð Proszek: tlenek cynku, bezwodny siarczan cynku, tymol, magnazja, mastyks, dentyna ·ð Woda destylowana (czasem dodatki: guma arabska, alkohol, fenol, eugenol) ZALETY WADY ·ð Nieszkodliwy dla tkanek ·ð NietrwaBy, szybko si ·ð Dobre przyleganie ·ð wypBukuje z ubytku (5-7 dni) ·ð do [cian ubytku ·ð Nieszczelny, kruchy (krucho[ ro[nie wraz z dostpem [liny w czasie wizania) ·ð DziaBa p-bakteryjnie ·ð Twardnieje 30 sek. ·ð Izolator termiczny i chemiczny ·ð Nieestetyczny ·ð Aatwy do usunicia Zarabiamy do 2 konsystencji ðð Pasty-do zamknicia ubytku ðð Gstej [mietany-do zamknicia wkBadki dewitalizujcej ðð Szorstka strona pBytki, Bopatka metalowa ðð Do ubytku przenosimy nakBadaczem ðð Kondensujemy upychadBem kulkowym ðð Po zwizaniu mo|na wygBadzi powierzchni nasczon w wodzie kuleczk z waty MULTIDENTIN THYMODENTIN (Chema) (Chema) w ró|nych kolorach: Z dodatkiem czerwony tymolu (D-dewitalizacja), |óBty (K- kanaBy), biaBy PREPARATY ZAGRANICZNE ðð Aqua Dentin ðð Aquadentin ðð Aguatin ðð Fletscher ðð Proyi-Dentin ðð Proyiplen Tlenek cynku z eugenolem 1. Proszek: tlenek cynku üð Silnie higroskopijny üð DziaBa bakteriostatycznie üð WBa[ciwo[ci odontotropowe 2. PByn: eugenol üð Przeciwbakteryjny üð Lekko znieczulajcy (zahamowanie migracji komórek i syntezy prostaglandyn oraz zmniejszenie aktywno[ci üð mitochondriów na poziomie komórkowym) Przeznacznie ZnO+E üð Tymczasowe zaopatrzenie ubytku üð Zby mleczne üð Niecierpliwo[ pacjenta üð Caries profunda (próchnica gBboka) üð Leczenie biologiczne miazgi (po[rednie przykrycie miazgi) üð Czasowe osadzanie koron protetycznych ZALETY WADY üð TrwaBy (do 6 miesicy) üð Zaburza polimeryzacj materiaBów üð Szczelny kompozytowych i cementów üð Wi|e w obecno[ci [liny krzemowych üð Twardnieje 30 min. üð Przebarwia tkanki zba (kolor |óBty)  üð Izolator termiczny i elektryczny wielokrotnie zakBadany do ubytku üð Naturalne pH üð Gozdzikowy posmak üð Antyseptyczny, znieczulajcy üð ODONTOTROPOWY Zarabiany (ex tempore) do 2 konsystencji: 1. Pasty- do zamknicia ubytku 2. Gstej [mietany- do wypeBnienia kanaBu korzeniowego w leczeniu endodontycznym, do osadzania koron ·ð Szorstka strona pBytki, Bopatka metalowa ·ð Do ubytku przenosimy nakBadaczem ·ð Kondensujemy upychadBem kulkowym / mo|na watk obtoczon w proszku ·ð Cementy zBo|one z 2 past mieszamy do uzyskania jednolitego koloru MateriaBy fabryczne: Caryosan, Caulk IRM Czas wizania zale|y od: ·ð Rodzaju proszku-wielko[ci czsteczek ·ð Dodatku [rodków przyspieszajcych wizanie - Octan cynku - Kwas octowy ·ð Stosunku pBynu do proszku ·ð Obecno[ci wilgoci w trakcie rozrabiania (dodanie niewielkiej ilo[ci wody przyspiesza wizanie cementu) ·ð Temperatury Cement tlenkowo- cynkowo- eugenolowy wzmocniony(typ II) z dodatkiem innych substancji 1. EBA- kw.etoksybenzoesowy - Zwiksza wytrzymaBo[ - Czas pracy ok.22 min (!brak wilgoci), mieszanie- 30 sek. do - konsystencji plasteliny, pózniej kolejne 60 sekund. 2. HV-EBA-dodatek EBA i estrów winylowych 3. IRM (Dentsply)  szczelne wypeBnienie czasowe - Zabezpieczenie czasowe zebów mlecznych / staBych - Leczenie kanaBowe - Mieszany rcznie lub kapsuBkowany 4. Cementy ZnO+E specjalne - +antybiotyki (np.tetracykliny) /sterydy - Po[rednie przykrycie miazgi - +w/w oraz siarczan baru - WypeBnienia kanaBów w leczeniu endodontycznym ......pamitamy o alergiach!! Nieeugenolowe cementy tlenkowo-cynkowe (typ I) wytwarza si z olejków innych ni| eugenol jako materiaB alternatywny dla pacjentów uczulonych na eugenol Gotowe preparaty tymczasowe 1. Chemoutwardzalne SkBad podstawowy: Tlenki i siarczany cynku oraz wapnia i wodorotlenek wapnia Plastyfikatory typu poliwinylu i chlordiazotylu oraz glikolazetol itp. 2. ZwiatBoutwardzalne SkBad podstawowy: Dimetyloakrylany i SiO2 - Szczelne-dobre przyleganie brze|ne - Twarde - Wygodne w pracy  Batwo[ zakBadania - Nie wymagaj dodatkowego przygotowania - W znacznym stopniu homogeniczne - Twardniej pod wpBywem [liny / powietrza - Proces wizania polega na wymianie jonowej lub uwalnianiu niektórych plastyfikatorów w wilgotnym [rodowisku jamy ustnej Chemoutwardzalne ZwiatButwardzalne Coltosol F (Coltene) Fermit (Vivadent) Prowident (Zhermapol) Clip, Clip F (Voco) Plastidentin (CHEMA) DuoTEMP (Coltene Whaledent) Cavit (ESPE) -3 ró|ne twardo[ci o ró|nym oznaczeniu kolorystycznym (Cavit, Cavit W, Cavit G) Cimpat PINK, WHITE, N (Septodont) MateriaBy tymczasowe stosowane w protetyce: - TempoSil2 (Coltene ) - Temp-Bond NE (Kerr) - Original - NE - Clear MATERIAAY PODKAADOWE Funkcje podstawowe: ·ð OPOROWA (base) - Zabezpieczenie miazgi przed urazami mechanicznymi i termicznymi ·ð USZCZELNIAJCA (liner) - Izolacja przed czynnikami chemicznymi z materiaBu wypeBniajcego oraz [rodowiska jamy ustnej ·ð Obie funkcje Bcz cementy: - Polikarboksylowe - Glassionomerowe ·ð PozostaBe materiaBy podkBadowe peBni rol - Linera: lakiery |ywicze, cementy wodorotlenkowo-wapniowe - Base: np. cement fosforowy ·ð Zabezpieczenie miazgi - Próchnica gBboka (caries profunda) - Próchnica [rednia (caries media) WBa[ciwo[ci idealnego materiaBu podkBadowego ·ð Aatwo[ pracy ·ð Szybko[ wizania ·ð Obojtno[ biologiczna ·ð WytrzymaBo[ mechaniczna ·ð Ochrona miazgi przed czynnikami ·ð Termicznymi (np. pod amalgamat) ·ð Chemicznymi ·ð Elektrycznymi (prdy galwaniczne) ·ð Odpowiednie wBa[ciwo[ci chemiczne wzgldem stosowanych materiaBów wypeBniajcych ·ð Adhezja ·ð Kontrast rtg ·ð Brak rozpuszczalno[ci w kwasach i pBynach ustrojowych ·ð Rozszerzalno[ termiczna zbli|ona do rozszerzalno[ci termicznej tkanek zba ·ð WBa[ciwo[ci przeciwbakteryjne i remineralizujce ·ð Odpowiednia barwa i przezierno[ 5 gBównych rodzajów cementów opartych na reakcji kwas-zasada Cementy cynkowo-fosforanowe (fosforanowe, fosforowe) SkBad: Proszek: ·ð tlenek cynku 75-98% - wypra|ony (w temperaturze powy|ej 1000oC) ·ð tlenek magnezu 7-15% ·ð tlenek wapnia ·ð tlenek glinu ·ð w niewielkich ilo[ciach kwas krzemowy, barwniki (tlenki |elaza lub manganu) ·ð skBadniki zwikszajce dziaBanie bakteriobójcze (sole srebra i miedzi) ·ð fluorki, Si02 i trójtlenek bizmutu PByn: ·ð 50-70% roztwór wodny mieszaniny kwasów fosforowych (gBównie ·ð ortofosforowego oraz kwasów meta- i pirofosforowego) ·ð czsto z domieszkami soli  fosforanów glinu i cynku, utworzonych przez ·ð rozpuszczenie tlenków cynku lub glinu w pBynie. Reakcja wizania ·ð Wymieszanie proszku z pBynem ·ð Twardnieniu towarzyszy - wydzielanie ciepBa (reakcja wizania jest egzotermiczna) - skurcz materiaBu 0,05  2,0% ·ð Stosuje si cementy szybko- i wolnowi|ce ·ð Na szybko[ wizania maj wpByw: - sposób wytwarzania proszku (wy|sza temperatura spiekania skBadników proszku ->mniejsza reaktywno[) - wielko[ ziaren proszku (bardziej drobnoziarnisty proszek, w porównaniu z gruboziarnistym, wi|e szybciej) - rodzaj pBynu: obni|enie pH przyspiesza proces twardnienia - dodatek soli cynku skraca czas wizania cementu, - dodatek substancji bufonujcych (wodorotlenki, jony glinu) wydBu|a czas wizania. - sposób zarabiania cementu - dodawanie proszku do pBynu maBymi porcjami wydBu|a, a zbyt szybkie dodanie proszku do pBynu skraca czas wizania  czas pracy cementem. - Przyspieszy twardnienie mo|e tak|e: o dodanie zbyt du|ej ilo[ci proszku w stosunku do pBynu o obecno[ wilgoci o podwy|szona temperatura otoczenia  cement wi|e szybciej w temperaturze jamy ustnej ni| w temp. pokojowej Zalety i wady cementu fosforowego ·ð Batwo[ zarabiania i pracy ·ð wzgldna przylepno[ (do[ znaczna w czasie zarabiania). Nie Bczy si chemicznie z zbin i szkliwem, utrzymuje si przede wszystkim dziki retencji mechanicznej ·ð dobra wytrzymaBo[ mechaniczna ·ð szybki czas wizania cementu (cement twardnieje w cigu 5-10 minut, a w cigu pierwszej godziny uzyskuje dwie trzecie ostatecznej wytrzymaBo[ci) ·ð dobra izolacja termiczna ·ð dobra izolacja elektryczna ·ð niewielka szkodliwo[ dla tkanek otaczajcych ·ð maBa grubo[ warstwy ·ð wysoka kwasowo[ cementu w trakcie wizania (pH [wie|o rozrobionego cementu waha si l,6 - 3,6). W miar twardnienia pH ro[nie, a powierzchnia staje si prawie obojtna (pH ok. 7,0) po ok. 48 godz. (wolne kwasy fosforowe utrzymuj si w materiale nawet przez 48 godzin). ·ð krucho[ (niewielka wytrzymaBo[ na rozciganie) ·ð brak szczelno[ci brze|nej pomidzy cementem fosforowym a zbin ·ð porowato[ ·ð niewielka odporno[ na dziaBanie czynników chemicznych (uleganie procesowi rozpuszczenia w pBynach ustrojowych, du|a wra|liwo[ na wilgo) ·ð zmiana objto[ci podczas wizania ·ð Nieodpowiednia barwa ·ð Brak przezierno[ci Wskazania ·ð Dawniej: - podkBad pod wypeBnienia staBe - materiaB do wypeBnieD kanaBów korzeniowych (zby przeznaczone do resekcji wierzchoBka korzenia zba) ·ð Obecnie: - materiaB Bczcy do osadzania wkBadów, koron i mostów, na zbach filarowych bez |ywej miazgi i z |yw miazg - do osadzania pier[cieni ortodontycznych - (???) materiaB do wypeBnieD staBych w zbach mlecznych - (???) materiaB do podbudowy filarów protetycznych (wypeBnienia ubytków) zbów przeznaczonych na filary pod korony protetyczne Øð Cementy fosforanowe zarabiamy metalow Bopatk na szorstkiej powierzchni szklanej pBytki Øð Proszek odmierza si zwykle za pomoc By|eczki dostarczanej w opakowaniu przez producenta. Øð Proszek dzielimy w jednym kcie pBytki na 4-6 porcji wprowadzane kolejno do pBynu co 15 sekund mieszania Øð (w zale|no[ci od po|danej gsto[ci koDcowego produktu) Øð CaBkowity czas mieszania powinien wynosi 60-120 sekund (zbyt dBugie, jak i zbyt krótkie zarabianie obni|a warto[ materiaBu) Øð OchBodzenie pBytki (ok. 21°C) , na której miesza si cement, pozwala zwikszy czas pracy Øð Nale|y [ci[le przestrzega wskazówek producenta !!! Øð Konsystencja (gsto[) zarobionego cementu zale|y od przeznaczenia (materiaB podkBadowy-do konsystencji mikkiej plasteliny) Øð MateriaB przeznaczony do osadzania prac protetycznych zarabiamy do konsystencji póBpBynnej (gstej [mietany) Øð Twardnieje w jamie ustnej w cigu 5-10 minut od rozpoczcia mieszania Øð Ze wzgldu na wady cementy fosforanowe s coraz bardziej wypierane przez cementy karboksylowe, glassionomerowe i |ywicze. PREPARATY FABRYCZNE Agatos W (wolnowi|cy); S (szybkowi|cy); HA (z dodoatkiem hydroksyapatytu) Adhesor Harvard Cement Preparaty miedziowe i srebrowe - S to cementy zbli|one skBadem do fosforanowych - Proszek dodatkowo zawiera sole srebra lub zwizki miedzi. §ð U|ycie tlenku miedzi (I) (miedziawego) üð nadaje barw czerwon §ð U|ycie tlenku miedzi (II) (miedziowego) üð nadaje barw czarn - Cementy te charakteryzuje si: §ð bardziej dra|nicym dziaBaniem na miazg ni| czysty cement fosforanowy §ð silniejszymi wBa[ciwo[ciami bakteriobójczymi, dlatego jest u|ywany do zbów mlecznych, w których nie da si usun caBkowicie próchniczej zbiny. - Cementy miedziowe s równie| u|ywane do mocowania aparatów ortodontycznych i szyn dentystycznych Cementy na bazie wodorotlenku wapnia Preparaty nie twardniejce (Biopulp, Pulpodent, Calxyl, Calasept), w postaci a/ gotowych past b/ proszku do przygotowywania pasty po zmieszaniu z wod destylowan. Po wprowadzeniu do ubytku nie tworz one zbitej warstwy materiaBu. Preparaty twardniejce (cementy Ca(OH)2) (Dycal,Life, Alkaliner, Calcipulpe)- po zwizaniu tworzce w ubytku zbit warstw materiaBu podkBadowego. Produkowane s w postaci pasty jako: §ð materiaBy dwuskBadnikowe (baza i katalizator) wi|ce pod wpBywem reakcji chemicznej po zmieszaniu past §ð materiaBy jednoskBadnikowe, wi|ce pod wpBywem [wiatBa halogenowego lampy polimeryzacyjnej. SkBad cementu wodorotlenkowo-wapniowego: 1. Baza: wodorotlenek wapnia, dwutlenek tytanu, wolframian wapnia oraz ester salicylowy 1,3-butylenoglikolu. 2. Katalizator: wodorotlenek wapnia, tlenek cynku i stearynian cynku SkBad preparatu nie twardniejcego: 1. Proszek - wodorotlenek wapnia (52,5%), metyloceluloza (47,5%). 2. PByn: woda destylowana Wskazania 1. Biologiczne leczenie miazgi 2. Przykrycie po[rednie 3. Przykrycie bezpo[rednie NIE stanowi jedynego podkBadu pod wypeBnienie!! 4. Antyseptyczne leczenie kanaBowe- wypeBnienie czasowe 5. Ostateczne wypeBnienie kanaBów korzeniowych (uszczelniacz) Przygotowanie cementów na bazie wodorotlenku wapnia 1. Preparaty nie twardniejce miesza si na szorstkiej powierzchni pBytki szklanej wprowadzajc do wody destylowanej kolejno niewielkie porcje proszku, do konsystencji luznej papki 2. Preparaty jednoskBadnikowe s produkowane w postaci póBpBynnej masy, do bezpo[redniej aplikacji 3. Preparaty twardniejce dwuskBadnikowe wymagaj zmieszania, przy pomocy metalowej Bopatki lub np. upychadaBa kulkowego, równych porcji bazy i katalizatora. Zalety i wady cementów na bazie wodorotlenku wapnia - Mechanizm biologicznego dziaBania tych materiaBów uwarunkowany jest wBa[ciwo[ciami wodorotlenku wapnia - Odczyn silnie zasadowy (pH 8  13) - DziaBaj silnie przeciwbakteryjnie, znacznie lepiej ni| paramonochlorfenol i formokrezol - Lecznicze dziaBanie wodorotlenku wapnia zwizane jest z obecno[ci jonów Ca2+ i OH-. - Jony hydroksylowe-obni|enie ci[nienia tlenu i wzrost pH (zobojtnianie kwa[nego [rodowiska w ubytku próchnicowym. - Jony Ca2+ -stymulujcy wpByw na dziaBanie fosfatazy zasadowej, od której zale| procesy mineralizacji  tworzenie tkanki kostnej. - Jony wapniowe mog przenika przez zbin. - DziaBanie odontotropowe, tworzenie tzw.mostu zebinowego( pory ) - Preparaty te nie s jednak obojtne dla miazgi zbów. - MaBa wytrzymaBo[ mechaniczn (najni|sza) - Znikoma adhezja do tkanek zba i materiaBów wypeBniajcych - Z czasem ulegaj resorpcji i rozpuszczeniu - ZakBócaj polimeryzacje materiaBów kompozytowych - Nieestetyczny, maBo przezierny Preparaty fabryczne PREPARATY NIETWARDNIEJCE Biopulp, Reogan (Rapid, Liqu-idum), Calcicur, Calastept, Calxyl (pasta, zawiesina), Hypocal. PREPARATY TWARDNIEJCE Alce Liner, Calcimol, Calcipulpe, Reocap. PREPARATY ZWIATAOUTWARDZALNE Cavalite, Calcimol LC, Prisma CLV Cementy polikarboksylowe (karboksylowe, poliakrylowe) SkBad: Proszek: §ð gBównie tlenek cynku, §ð w mniejszych ilo[ciach tlenki magnezu, bizmutu, wapnia oraz fluorek wapnia. §ð kwas poliakrylowy w proszku (w niektórych preparatach) PByn: §ð co najmniej 40% roztwór wodny kwasu poliakrylowego o przecitnej masie czsteczkowej pomidzy 15000 a 150000. Wskazania §ð Cementowanie koron protetycznych (np. Durelon) - cementy posiadajce mniejsze czsteczki kwasu poliakrylowego w pBynie (mniejsza lepko[) §ð MateriaBy podkBadowe pod wypeBnienia staBe - cementy o du|ej lepko[ci pBynu (wiksza masa czsteczkowa kwasu poliakrylowego) Postpowanie §ð Cementy polikarboksylowe nale|y zarabia metalow Bopatk na szorstkiej powierzchni pBytki szklanej, Bczc z pBynem kolejne porcje proszku §ð Proszek Bczymy z pBynem mo|liwie szybko wprowadzajc jednorazowo do pBynu zasadnicz cz[ odmierzonego proszku (ok. 4/5)  ocena konsystencji... §ð Zarabianie cementu nie powinno trwa dBu|ej ni| 30 sekund, je[li producent nie okre[li inaczej. §ð Zarobiony do konsystencji póBpBynnej  gstej [mietany , pozwalajcej na jego naniesienie i swobodne rozprowadzenie zgBbnikiem lub niewielkim upychadBem kulkowym) po powierzchni zbiny. Zalety i wady cementów polikarboksylowych §ð Adhezja do twardych tkanek zba oraz metali (siBa adhezji ok. 8 MPa) §ð Dobra szczelno[ brze|na §ð Wiksz rozpuszczalno[ w wodzie ni| cementy glassionomerowe oraz cementy fosforanowe §ð Skurcz podczas wizania (do 6% objto[ci) §ð Nie wykazuj dziaBania przeciwbakteryjnego §ð OddziaBywanie biologiczne materiaBów opartych na bazie cementu polikarboksylowego jest kwesti dyskusyjn. §ð Kolor odbiegajcy barw od barwy zba §ð Brak przezierno[ci Preparaty fabryczne §ð Adhesor Carboxy §ð Adhesor Carbofine §ð Durelon §ð Bondal §ð Dorifix C §ð Belfast §ð Poly-C §ð Oxicap WytrzymaBo[ materiaBów Rozpuszczalno[ materiaBów w wodzie MateriaBoznawstwo, wiczenie 2 AMALGAMATY Idealny materiaB do wypeBnieD ubytków twardych tkanek zbów powinien wykazywa: - Obojtno[ dla miazgi zbów i bBony [luzowej jamy ustnej - DziaBanie kariostatyczne. - Zdolno[ Bczenia si ze szkliwem i zbin (mikroprzeciek). - Stabilno[ w [rodowisku jamy ustnej (brak rozpuszczalno[ci, korozji). - Niewielka absorpcja wody. - Mechaniczne wBa[ciwo[ci dobrane do dziaBajcych siB |ucia oraz zbli|one do parametrów szkliwa i zbiny, zwBaszcza pod wzgldem moduBów spr|ysto[ci i wytrzymaBo[ci. - Odporno[ na [cieranie. - Estetyka - powinny idealnie imitowa zb pod wzgldem: §ð koloru, §ð przezroczysto[ci (transperencji), §ð wspóBczynnika zaBamania [wiatBa. - WspóBczynnik rozszerzalno[ci cieplnej zbli|ony do wspóBczynników szkliwa i zbiny. - MaBy wspóBczynnik dyfuzji cieplnej. - Brak zmiany objto[ci podczas wizania. - GBadko[ powierzchni. - Aatwo[ zarabiania. - Absorpcja promieni rentgenowskich. - Umo|liwia wykrycie: §ð próchnicy wtórnej, §ð nawisów wypeBnieD, §ð nie wypeBnionych przestrzeni - tzw. pcherzy powietrznych. Plastyczne materiaBy do wypeBnieD ubytków i rekonstrukcji twardych tkanek zbów üð Amalgamaty üð MateriaBy kompozycyjne üð Cementy glassionomerowe üð Kompomery Amalgamat üð Amalgamaty s fizykochemicznym poBczeniem rtci z metalami lub ze stopami metali. üð Hg jest pBynn substancj, w temperaturze pokojowej  reaguje ze srebrem i cyn  tworzy plastyczn mas która wi|e z czasem üð Proszek stanowi maBe czstki stopów metali o ksztaBtach kulistym  sferycznym lub nieregularnym üð MateriaB stosowany do wypeBnieD ubytków zbów trzonowych i przedtrzonowych klasy I, II, V wg Black a SkBadniki amalgamatów 1. Podstawowe - srebro - cyna - miedz - rt 2. Inne - cynk - ind - palad Podstawowe skBadniki 1. Srebro (Ag) üð Zwiksza wytrzymaBo[ mechaniczna, üð Zwiksza rozszerzalno[ 2. Cyna (Sn) üð Zmniejsza wytrzymaBo[ mechaniczna, üð Zwiksza podatno[ na korozj üð Zmniejsza rozszerzalno[ üð WydBu|a czas wizania 3. Miedz (Cu) üð Redukuje tworzenie fazy ³-2 üð Zwiksza wytrzymaBo[ mechaniczn i zmniejsza podatno[ na odksztaBcenia pod wpBywem siB |ucia üð Zmniejsza korozj üð Zmniejsza peBzanie üð Redukuje nieszczelno[ brze|n 4. Rt(Hg) üð Aktywuje reakcj üð Jedyny metal który ma posta pBynn w temp. pokojowej üð Sferyczne stopy 40 to 45% Hg üð Mieszane stopy 45 to 50% Hg Podstawowe skBadniki 1. WypeBniacz (cegieBki)- Ag3Sn zwany gamma, o ró|nych ksztaBtach 2. Matrix- §ð Ag2Hg3 zwany gamma 1- cement, §ð Sn8Hg zwany gamma 2 - puste przestrzenie (faza podatna na korozj) Klasyfikacja oparta na: 1. Zawarto[ci miedzi 2. KsztaBcie opiBków - Skrawane - Sferoidalne (spBaszczone kulki) - Sferyczne - Mieszane 3. Metodzie dodawania miedzi Typy amalgamatów " Niskomiedziowe (konwencjonalne klasyczne, tradycyjne) stosowane od XIX wieku " Wysokomiedziowe o zwikszonej zawarto[ci miedzi opracowane w latach 70-tych XX wieku Zawarto[ miedzi üð Niskomiedziowe stopy 4 do 6% Cu üð Wysokomiedziowe stopy 9 do 30% Cu Reakcja wizania stopu rtci z miedzi AMALGAMACJA Reakcja wizania amalgamatów standardowych èð produkt cynowo-rtciowy (Faza ³-2) Przebieg reakcji wizania amalgamatów wysokomiedziowych (Non-³-2) èð wyeliminowanie Fazy ³-2 Wzrost odporno[ci na korozj Wzrost odporno[ci na pknicia brze|ne lepsze wBa[ciwo[ci mechaniczne AMALGAMACJA Stop srebra (cyna-srebro-miedz) (³) + Rt “! Stop srebra (nieprzereagowany) (³) + Miedz-cyna (·) + Srebro-miedz (³1) WytrzymaBo[ §ð Wzrasta powoli - 1 godz.: 40 do 60% caBo[ci - 24 godz.: 90% caBo[ci §ð Stopy sferyczne szybciej osigaj wytrzymaBo[ Korozja o Powierzchniowa i podpowierzchniowa o Spowodowana reakcjami chemicznymi (zle wypolerowany materiaB) lub elektrochemicznymi (stopy innych metali) o Zmniejsza wytrzymaBo[ o Uszczelnia brzegi o MaBo miedzi o 6 miesicy §ð SnO2, SnCl §ð Faza gamma-2 o Du|o miedzi o 6 - 24 miesicy §ð SnO2 , SnCl, CuCl §ð eta-faza (Cu6Sn5) Zniedzenie " Cienka warstwa na powierzchni amalgamatu " Zmiana zabarwienia " GBównie na powierzchniach zle wypolerowanych Zmiany objto[ci " Ujemna zmiana objto[ci " mikroprzeciek " Dodatnia zmiana objto[ci " Bolesno[ " Pkanie fragmentów zba W trakcie amalgamacji obserwuje si zarówno kurczenie jak i powikszanie objto[ci mieszaniny Rozpuszczanie czstek ³ powoduje kurczenie Formowanie czstek · i ³1 powoduje powikszanie masy mieszaniny Zalety i wady amalgamatów §ð TrwaBo[ (do 25 lat) §ð W miar dobrze toleruj wilgo w czasie zakBadania do ubytku §ð Produkty korozji amalgamatu dziaBaj bakteriobójczo §ð Nie przewodz bodzców chemicznych §ð Aatwe w pracy  nie wymagaj skomplikowanej procedury §ð Aatwo[ zakBadania (czas potrzebny na zaBo|enie 2-3 minuty jest szybszy ni| na zaBo|enie wypeBnienia kompozytowego) §ð Tanie §ð Sprawdzony od ponad 100 lat §ð Nieestetyczne §ð Przewodz bodzce termiczne (wymagaj podkBadu) §ð Mog przebarwia tkanki zba (izolacja lakierem podkBadowym) §ð Wymagaj odpowiedniej preparacji ubytku (podcicia retencyjne, ksztaBt oporowy i retencyjny) - czasem konieczne usunicie zdrowej tkanki zba. §ð Powodowanie prdów elektrogalwanicznych (gdy w pobli|u innych uzupeBnieD zawierajcych metale) §ð Korozja i [cieranie si amalgamatu §ð Wysoki wspóBczynnik rozszerzalno[ci termicznej FAZY PRACY 1. Zarabianie - Aparaty dozujce i mieszajce- dawniej stosowane dozowanie  na oko - KapsuBki do mieszalników  staBy stosunek rtci i opiBków - Tabletki do dyspenserów i mieszalników  specjalny aparat dozujcy tzw. dyspenser §ð PrawidBowo zarobiony amalgamat - Chrz[ci jak [nieg - Daje si waBkowa w waBeczek (nie kruszy si) - Odbija linie papilarne - Rzucony z wysoko[ci 0,5 m nie rozkrusza si 2. Przenoszenie amalgamatu do ubytku - NakBadacze do amalgamatu - Pistolety do amalgamatu 3. Kondensacja - MaBe porcje, staBa siBa nacisku, upychacz do amalgamatu / upychadBo kulkowe - Rczna lub mechaniczna za pomoc kondensatora (upychadBa ultradzwikowe) - PrawidBowa kondensacja wpBywa na: o KoDcowe twardnienie o Resztkow zawarto[ Hg o Przyleganie do [cian ubytku o Ekspansj 4. Usunicie nadmiarów wypeBnienia i ksztaBtowanie powierzchni |ujcej 5. Polerowanie wypeBnienia - GBadzenie finirami lub/i kameniami Arkanzas - Nadanie wysokiego poBysku tarczkami i kr|kami [ciernymi, gumkami - Zaniechanie tej czynno[ci obni|a jako[ wypeBnienia, sprzyja korozji Wizanie amalgamatu §ð Amalgamaty konwencjonalne wi|e w 2 fazach Øð Faza twardnienia (5-30 minut): - usunicie nadmiarów - odsBonicie zarysu - dopasowanie z zgryzie Øð Faza kamienienia (po 24 h): - polerowanie wypeBnienia Øð Amalgamaty wysokomiedziowe twardniej szybciej- mo|liwo[ polerowania bezpo[rednio po zaBo|eniu Wizanie amalgamatu do tkanek zba ·ð Amalgamat nie wi|e z zbin ani szkliwem ·ð WypeBnienie utrzymywane jest dziki podciciom retencyjnym i szorstkiej powierzchni ubytku ·ð Produkty korozji wypeBniaj przestrzeD miedzy wypeBnieniem a tkankami zba ·ð Produkty umo|liwiajce wizanie amalgamatu do zba Øð oparte na |ywicy zawierajcej 4-META (4-metakryloksyetyl trimellitate anhydride) Øð zmniejszaj przerw midzy zbem a wypeBnieniem Øð wspomagaj utrzymanie wypeBnienia w ubytku Øð zwikszaj wytrzymaBo[ zba Øð np. Amalgambond Plus Charakterystyka u|ytkowa ·ð Sferyczne o zalety - Aatwo[ kondensowania - Szybkie wizanie - GBadka powierzchnia o wady - Trudno odbudowa punkty styczne - Wiksza tendencja do tworzenia nawisów ·ð Mieszane o zalety - Aatwo[ odbudowy punktów stycznych - Dobre polerowanie o wady - Wolne wizanie - Ni|sza pocztkowa wytrzymaBo[ KsztaBt czsteczek metali 1. OpiBkowe o maBo Cu: New True Dentalloy o du|o Cu: ANA 2000 2. Mieszane o du|o Cu: Dispersalloy, Valiant PhD 3. Sferyczne o maBo Cu: Cavex SF o du|o Cu: Tytin, Valiant, Megalloy

Wyszukiwarka