plik


ÿþ Zarzdzanie i in|ynieria produkcji "Podstawy metrologii" wiczenie nr 1 Pomiary wymiarów zewntrznych za pomoc suwmiarki 1.Cel wiczenia Zapoznanie studentów z pomiarami za pomoc suwmiarek oraz technik pomiarów tymi przyrzdami. 2.Podstawy teoretyczne Przyrzdy suwmiarkowe tworz grup najbardziej rozpowszechnionych przyrzdów pomiarowych - stosowanych bezpo[rednio przez pracowników przy wymiarowej kontroli drobnych cz[ci maszyn. Przyrzdem suwmiarkowym nazywa si przyrzd, w którym po prowadnicy zaopatrzonej w podziaBk kreskow przesuwa si suwak, czsto z urzdzeniem zwanym noniuszem, sBu|cym do zwikszania dokBadno[ci odczytywania pomiaru. Najbardziej charakterystycznym reprezentantem tej grupy jest suwmiarka . SkBada si ona zawsze z prowadnicy wraz ze szczk staB i szczki przesuwnej wraz z suwakiem . Rysunek 1. Suwmiarka widok ogólny Budowa suwmiarki: 1 - StaBa szczka do pomiaru wymiarów zewntrznych; 2 - Ruchoma szczka do pomiaru wymiarów zewntrznych; 3 - StaBa szczka do pomiaru wymiarów wewntrznych; 4 - Ruchoma szczka do pomiaru wymiarów wewntrznych; 5 - Noniusz zwikszajcy dokBadno[ pomiarow do 0,1[mm]; 6 - Noniusz; 7 - PodziaBka calowa; 8 - Dzwignia zacisku ustalajcego poBo|enie przesuwnej szczki; 9 - PodziaBka milimetrowa; 10 - GBboko[ciomierz, do pomiarów gBboko[ci i wymiarów mieszanych Zarzdzanie i in|ynieria produkcji "Podstawy metrologii" DBugo[ dziaBki elementarnej noniusza a' okre[la równanie: (1) gdzie: a - dBugo[ dziaBki elementarnej podziaBki prowadnicy, ³- moduB noniusza, i - dokBadno[ odczytania, za[ liczba dziaBek elementarnych noniusza n wynosi: (2) gdzie: L - dBugo[ noniusza. DokBadno[ odczytania i wyznaczona jest z równania: (3) NONIUSZ- jest to dodatkowa podziaBka kreskowa, umo|liwiajca odczytanie uBamkowej cz[ci warto[ci podziaBki gBównej. Stosuje si w praktyce noniusze liniowe i ktowe. Zasada dziaBania przyrzdu z podziaBk noniusza, oparta jest na ró|nicy wielko[ci dziaBki elementarnej podziaBki gBównej i dziaBki noniusza. Zarzdzanie i in|ynieria produkcji "Podstawy metrologii" W celu dokonania pomiaru odsuwamy suwak suwmiarki w prawo, tak aby mierzony element przedmiotu mie[ciB si midzy rozsunitymi szczkami. Zsuwamy nastpnie szczki na przedmiocie, tak, aby krawdzie ograniczajce zadany wymiar byBy prostopadBe do prowadnicy. Nastpnie dosuwamy szczk przesuwn a| do zetknicia si pBaszczyzny dotykowej szczk z krawdzi przedmiotu. Nie nale|y zbyt mocno dociska, poniewa| mo|e to spowodowa bBd w pomiarze. Odczytujemy liczb caBych milimetrów wskazan przez zerow kresk noniusza, oraz liczb dziesitych cz[ci milimetra wskazan przez kresk noniusza znajdujc si na przedBu|eniu pewnej kreski podziaBki prowadnicy Rysunek 2. Pomiar suwmiark Odczyt wyniku otrzymanego z pomiaru suwmiark dokonywany jest w nastpujcej kolejno[ci: - ustalamy warto[ a dziaBki elementarnej podziaBki prowadnicy; - okre[lamy liczb k peBnych dziaBek elementarnych prowadnicy, zawartych midzy zerow kresk podziaBki prowadnicy i zerow kresk noniusza; - obliczamy iloczyn k x a; - okre[lamy liczb n wszystkich dziaBek elementarnych noniusza; - obliczamy dokBadno[ odczytania i, korzystajc z równania (3); - ustalamy numer m -tej kreski noniusza, która pokrywa si z dowoln kresk podziaBki prowadnicy; - obliczamy iloczyn m x i; - sumujemy obliczone wcze[niej iloczyny k x a + m x i, otrzymujc w ten sposób wynik pomiaru. Zarzdzanie i in|ynieria produkcji "Podstawy metrologii" Na tej samej zasadzie co suwmiarki s zbudowane gBboko[ciomierze i wysoko[ciomierze suwmiarkowe. W zale|no[ci rodzaju urzdzenia odczytowego rozró|nia si: Øð suwmiarki analogowe z podziaBk kreskow na prowadnicy i noniuszem na suwaku Øð suwmiarki czujnikowe z listw zbat na prowadnicy i czujnikiem zegarowym Øð suwmiarki cyfrowe z naklejonym na prowadnicy liniaBem pojemno[ciowym i elektronicznym wskaznikiem cyfrowym. Rysunek 3. A) suwmiarka analogowa, B) suwmiarka cyfrowa, C) suwmiarka czujnikowa 3.Przebieg wiczenia Zwymiarowa dany element przy u|yciu suwmiarek. Sprawozdanie 4.W sprawozdaniu nale|y zamie[ci szkice danego elementu z wymiarami dokonanymi za pomoc ró|nych suwmiarek. Poda dokBadno[ z jak pomiary zostaBy wykonane. Zamie[ci wnioski i uwagi dotyczce pomiarów. Literatura KarpiDski T., Kacalak W., Aukianowicz Cz., Aukianowicz T.: wiczenia laboratoryjne z metrologii mechanicznej, Koszalin, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki KoszaliDskiej 1997. PrzykBadowe pytania kontrolne: 1.Opisz pomiar suwmiarka analogow. 2.W jaki sposób oblicza si dokBadno[ odczytu przyrzdów suwmiarkowych ? 3. Co to jest noniusz? 4. Budowa suwmiarki analogowej. Zarzdzanie i in|ynieria produkcji "Podstawy metrologii"

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ćwiczenie mikrometr nr2 Mi SP
cwiczenie lab nr1

więcej podobnych podstron