United States Armed Forces – (Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych) siły i środki wydzielone przez Stany Zjednoczone Ameryki do zabezpieczenia własnych interesów i prowadzenia walki zbrojnej zarówno na ich terytorium oraz poza nim. Według wortalu Global Firepower, jest to najpotężniejsze wojsko świata (stan na 2013 r.).[1]
W ich skład wchodzą następujące rodzaje sił zbrojnych:
wojska lądowe (ang. United States Army),
marynarka wojenna (ang. United States Navy),
siły powietrzne (ang. United States Air Force),
Korpus Piechoty Morskiej (ang. United States Marine Corps),
Straż Wybrzeża (ang. United States Coast Guard).
W siłach zbrojnych służy ogółem 1.373.995 żołnierzy służby czynnej oraz 42.042 funkcjonariuszy Straży Wybrzeża (stan z 30 kwietnia 2008) z tego: Army 524,7 tys. żołnierzy, Navy 331,6 tys., Marine Corps 189,5 tys. i Air Force 328,2 tys.
Naczelnym dowódcą sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych jest prezydent Stanów Zjednoczonych. Ich wszystkie części poza Strażą Wybrzeża znajdują się pod bezpośrednią cywilną kontrolą Departamentu Obrony, na czele którego stoi sekretarz obrony. Jest on członkiem gabinetu i podlega bezpośrednio prezydentowi. W czasie pokoju Straż Wybrzeża jest agencją federalną w Departamencie Bezpieczeństwa Krajowego, a podczas wojny podlega Marynarce Wojennej.
Siły Zbrojne Stanów Zjednoczonych są w pełni zawodowe. Obowiązek służby wojskowej istniał tylko w latach 1917-1918 oraz 1940-1973. Rezerwa i Gwardia Narodowa są formacjami ochotniczymi.
Spis treści
1 Ważniejsze miejsca stacjonowania
2 Dowództwa
3 Wyposażenie techniczne
4 Rezerwa i mobilizacja
5 Ważniejsze operacje
6 Finansowanie
7 Przypisy
8 Linki zewnętrzne
Ważniejsze miejsca stacjonowania
Żołnierze USA, czy to w bazach wojskowych, czy ambasadach, czy ataszatach, są w prawie wszystkich krajach świata. Lista podaje, gdzie jest ich najwięcej (stan w tys. na 31 XII 2007 r.):
Kontynentalne USA – 879,5
Niemcy – 57,2 (trwa wycofywanie znacznej części wojsk)
Hawaje (wyspiarski stan USA) – 37,0
Japonia – 33,2
Korea Południowa – 26,1 (trwa wycofywanie części oddziałów)
Alaska (stan USA) – 19,5
Włochy – 9,7
Wielka Brytania – 9,7
Guam – 2,9
Dżibuti – 2,2
Turcja – 1,6
Bahrajn – 1,4
Serbia – 1,3
Belgia – 1,3
Hiszpania – 1,3
Kuba (Baza Guantanamo) – 0,9
Polska 1,1.
Łącznie za granicą stacjonuje 288,6 tys. żołnierzy. Dane dla misji OIF i OEF Departament Obrony podaje razem z Gwardią Narodową i Rezerwą. Żołnierze są uwzględniani także w lokacjach swego „normalnego” stacjonowania, więc części żołnierzy podanych wyżej obecnie tam nie ma (z baz zagranicznych odesłano 18,3 tys. żołnierzy), tak więc:
OIF – 196,6 tys. żołnierzy
OEF – 25,7 tys. żołnierzy.
Według stanu na 1 stycznia 2007, USA posiadały na obszarze Europy: 89.782 żołnierzy, 130 czołgów, 697 transporterów opancerzonych, 247 dział dużego kalibru, 48 śmigłowców bojowych i 203 samoloty bojowe. USA obowiązuje traktat o redukcji zbrojeń konwencjonalnych w Europie (CFE), zgodnie z którym USA mogą mieć w Europie nie więcej niż 250 000 żołnierzy, 1812 czołgów, 3037 transporterów opancerzonych, 1553 działa dużego kalibru, 396 śmigłowców bojowych i 784 samoloty bojowe.
Dowództwa
Najwyższe dowództwo amerykańskich sił zbrojnych znajduje się w budynku Pentagonu w Waszyngtonie D.C.
Strefy odpowiedzialności poszczególnych dowództw
Łańcuch dowodzenia rozdziela się dalej na następujące 9 dowództw:
USNORTHCOM – Dowództwo Północne, obejmuje: USA (bez Hawajów), Kanadę, Meksyk, Kubę, Portoryko, Bahamy, okoliczne wody (HQ w Bazie Sił Powietrznych Peterson w stanie Kolorado). Odpowiada za operacje na tym obszarze;
USPACOM – Dowództwo Pacyfiku, obejmuje: Ocean Spokojny, Ocean Indyjski (w tym Madagaskar), Oceanię, Azję Płd. i Płd.-Wsch., Daleki Wschód, Antarktydę (HQ w Honolulu na Hawajach). Odpowiada za operacje na tym obszarze;
USEUCOM – Dowództwo Europejskie, obejmuje: Europę, większość Atlantyku, Grenlandię, wschodnią połowę Arktyki, całą Rosję, Turcję, Izrael, Liban, Syrię, rejon Kaukazu (HQ w Stuttgart-Vaihingen w Niemczech). Odpowiada za operacje na tym obszarze;
USSOUTHCOM – Dowództwo Południowe – Ameryka Południowa, Ameryka Środkowa, Karaiby (bez Kuby, Portoryko i Bahamów) (HQ w Miami na Florydzie). Odpowiada za operacje na tym obszarze;
USCENTCOM – Dowództwo Środkowe – wschodnia Afryka (Egipt, Sudan, Kenia i „Róg Afryki”), Bliski Wschód (bez: Izraela, Libanu, Syrii, Turcji), Iran, Afganistan, Pakistan i Azję Środkową (republiki poradzieckie) (HQ w Bazie Sił Powietrznych MacDill na Florydzie). Odpowiada za operacje na tym obszarze;
USAFRICOM – Dowództwo Afrykańskie – obejmuje obszar Afryki (bez Egiptu i Rogu Afryki) i okolicznych wód Atlantyku i Oceanu Indyjskiego;
USJFCOM – Dowództwo Sił Połączonych, odpowiada za wspólne operacje różnych rodzajów sił zbrojnych (wojska lądowe, marynarka wojenna, piechota morska, siły powietrzne, straż wybrzeża) poza granicami USA (HQ w Norfolk w Wirginii);
USSOCOM – Dowództwo Sił Specjalnych, odpowiada za operacje komandosów US Army i US Navy oraz jednostek specjalnych USMC i USAF (HQ w Bazie Sił Powietrznych MacDill na Florydzie);
USTRANSCOM – Dowództwo Transportu, odpowiada za lądowy, morski i powietrzny transport amerykańskich jednostek wojskowych na całym świecie (HQ w Bazie Sił Powietrznych Scott w stanie Illinois);
USSTRATCOM – Dowództwo Sił Strategicznych, podlegają mu jednostki lotnictwa i marynarki wojennej dysponujące bronią nuklearną (HQ w Bazie Sił Powietrznych Offutt w Nebrasce).
Wyposażenie techniczne
SZ USA są jednymi z największych na świecie pod względem sprzętu. Mają najwięcej samolotów, śmigłowców, dużych okrętów bojowych. Dysponują również drugim (po Rosji[2]) arsenałem nuklearnym na świecie. Ważniejsze wyposażenie w 2006 r.:
Czołgi – 6323 sztuk
Bojowe pojazdy opancerzone – 19800
Artyleria kalibru powyżej 75 mm – 6703
Samoloty bojowe – 3109
Śmigłowce uderzeniowe – 1772
Duże okręty bojowe – 279
Rakiety o zasięgu ponad 25 km i ręczne wyrzutnie rakiet – 111,8 tys.
Siły strategiczne (2006 r.):
Rakiety międzykontynentalne (ICBM) Minuteman III – 500 sztuk (w 3 bazach lotniczych)
Rakiety woda-ziemia (SLBM) D-5 Trident II – 336 sztuk (na 14 okrętach podwodnych klasy Ohio)
Bombowce B-52H – 95 sztuk
Bombowce B-2 – 20 sztuk
Głowice nuklearne – 9960 sztuk.
Rezerwa i mobilizacja
Siły regularne wspierają Gwardia Narodowa (National Guard) i Rezerwa (Reserve):
Gwardia Narodowa (składa się z Army National Guard i Air National Guard) i liczy 459 tys. osób (2007 r.).
Rezerwa dzieli się na kilka typów. Są to:
Selected Reserve – rezerwiści jednostek bojowych i ważniejszych oddziałów wsparcia sił aktywnych. Mobilizowani w pierwszej kolejności, całymi jednostkami. Liczebność: 370 tys. rezerwistów (2007 r.)
Individual Ready Reserve – mniej ważni rezerwiści, nie będący niezbędni do prawidłowego działa wojska na stopie wojennej. Mobilizowani indywidualnie. Liczebność: 267 tys. (2006 r.)
Standby Reserve – wyszkoleni rezerwiści nie mający przydziału do konkretnych jednostek, mogą być używani do uzupełnienia stanów osobowych jednostek Rezerwy. Liczebność: 18 tys. (2006 r.)
Retired Reserve – składa się z byłych żołnierzy, gwardzistów i rezerwistów, którzy zgodzili się móc być użyci do uzupełnienia stanów osobowych jednostek Rezerwy. Liczebność: 637 tys. (2006 r.)
Rezerwa liczy łącznie ponad 1,3 mln rezerwistów. Podzielona na kategorie jak siły aktywne: Army Reserve, Navy Reserve, Marine Corps Reserve, Air Force Reserve i Coast Guard Reserve.
W USA istnieją 4 stopnie mobilizacji rezerwy. Są to:
Presidential Reserve Call-up (Mobilizacja Prezydencka) – Prezydent ma prawo samodzielnie podjąć decyzję o mobilizacji rezerwistów z Gwardii Narodowej i Selected Reserve, w ilości nie większej niż 200.000 osób, na maksymalnie 270 dni (może także powołać rezerwistów z Individual Ready Reserve, nie więcej jednak niż 30.000 osób).
Partial Mobilization (Mobilizacja Częściowa) – Prezydent w wypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa może zarządzić zmobilizowanie rezerwistów z Gwardii Narodowej, Selected Reserve i Individual Ready Reserve, nie więcej jednak niż 1.000.000 osób, na maksymalnie 24 miesiące.
Full Mobilization (Pełna Mobilizacja) – w przypadku ogłoszenia przez Kongres stanu zagrożenia narodowego, zarządzana jest pełna mobilizacja. Kongres może powołać Gwardię Narodową i całą Rezerwę, w ilości nieograniczonej, na czas trwania zagrożenia narodowego i dodatkowo do 6 miesięcy od jego zniesienia.
Total Mobilization (Totalna Mobilizacja) – gdy obowiązuje stan zagrożenia narodowego, Kongres może zarządzić totalną mobilizację. Oprócz mobilizacji wszystkich dostępnych rezerwistów można powołać do służby wojskowej każdego mężczyznę zdolnego nosić broń, w wieku 17-45 lat (z niewielkimi wyjątkami).
Obecnie obowiązuje Partial Mobilization. Powołanych jest obecnie 96 tys. osób (stan na 06.12.2006).
Ważniejsze operacje
Pierwszą operacją wojsk amerykańskich była wojna o niepodległość w latach 1775-1783, toczona z Wielką Brytanią. Wojna, wywołana przez rosnące podatki nakładane na kolonistów zaczęła się starciem amerykańskiej milicji z brytyjskimi wojskami pod Lexington w 1775 roku. Potem, po wielu porażkach Amerykanów, koloniści wygrali w końcu bitwę pod Saratogą w 1777 roku. Brytyjczycy zaczęli być coraz bardziej wypierani z kontynentu, aż skapitulowali pod Yorktown w 1781 roku. Do konfliktu włączyli się także od 1778 roku Hiszpanie, Francuzi i Holendrzy (po stronie kolonistów). Wielka Brytania uznała niepodległość USA w 1783 roku, po pokoju w Wersalu. Stany Zjednoczone zmobilizowały szacunkowo w trakcie wojny około 220 tys. żołnierzy. W walkach poległo 4,4 tys. żołnierzy, a ponad 6 tys. zostało rannych. W cenach z 2003 roku wojna kosztowała USA około 3,2 mld $[potrzebne źródło].
Napięcia z Wielką Brytanią pozostały i w 1812 roku doprowadziły do wybuchu kolejnej wojny, zwanej „Wojną 1812 roku” (ang. War of 1812), choć faktycznie trwała do 1815 roku. Wywołały je restrykcje brytyjskie w żegludze i handlu morskim USA, ale także dążenia amerykańskich polityków do podboju Kanady. 18 VI 1812 roku prezydent USA James Madison ogłosił przyjętą przez kongres deklarację wojny. Ofensywa na Kanadę nie powiodła się, ale w 1813 roku flota brytyjska została rozbita na jeziorze Erie. Wobec dalszych nierozstrzygniętych działań w grudniu 1814 roku podpisano pokój. Jednak, w styczniu 1815 roku armie obu krajów, nie wiedząc o podpisaniu pokoju (dokonano tego w Europie, w Gandawie), stoczyły największą bitwę wojny, pod Nowym Orleanem, zakończoną porażką Wielkiej Brytanii. USA zmobilizowało prawie 290 tys. żołnierzy. W walkach zginęło 2,3 tys. Amerykanów, a 4,5 tys. zostało rannych. W cenach z 2003 roku wojna kosztowała USA około 1 mld $[potrzebne źródło].
W 1846 roku USA, chcąc przyłączyć Kalifornię i obszar późniejszego „Dzikiego Zachodu”, wypowiedziały wojnę Meksykowi. Meksyk nie był w stanie zatrzymać wojsk USA i został pokonany m.in. pod San Diego (styczeń 1847 r.), pod Buena Vista (luty 1847) i w końcu we wrześniu 1847 roku Amerykanie zdobyli stolicę kraju Mexico City. W 1848 roku zawarto pokój, dzięki któremu USA zdobyło obszar 1,3 mln km2, w tym obszar obecnej Kalifornii, Nevady, Nowego Meksyku, Arizony i Utah. USA zmobilizowało 80 tys. żołnierzy, w 70% z Gwardii Narodowej. W walkach zginęło 1,7 tys. Amerykanów, a poza walką (głównie z chorób) zmarło aż 11,6 tys. żołnierzy. USA wydało na tę wojnę (w cenach z 2003 r.) 1,8 mld $[potrzebne źródło].
W 1861 roku w USA wybuchła tzw. amerykańska wojna secesyjna (ang.American Civil War). Stany południowe zbuntowały się w 1861 roku z powodu decyzji prezydenta, Abrahama Lincolna, o zniesieniu niewolnictwa. Groziło to katastrofą gospodarczą na rolniczym Południu. Utworzyły tzw. Konfederację. Wojska Unii, 18 stanów północnych, były przez 2 lata w odwrocie, aż doszło do najważniejszej bitwy wojny, pod Gettysburgiem w 1863 roku. Kapitulacja wojsk Południa w 1865 roku przywróciła jedność państwu. Do walki z rebelią, rząd zmobilizował 2,2 mln żołnierzy. Straty bojowe wyniosły 140 tys. zabitych i 282 tys. rannych. Straty niebojowe wyniosły 224 tys. zabitych.
Pod koniec XIX wieku amerykańscy „jastrzębie” chcieli podboju Kuby (wówczas kolonii hiszpańskiej) i przydarzyła się niezwykła ku temu okazja: w grudniu 1897 r. porcie w Hawanie okręt liniowy USS Maine w nieznanych okolicznościach eksplodował i zatonął. W zdarzeniu zginęło 266 amerykańskich marynarzy. Armia USA, dowodzona przez późniejszego prezydenta płk. Theodore’a Roosevelta, pokonała Hiszpanów w lipcu 1898 roku pod San Juan Hill i weszła do głównego miasta Kuby, Santiago. W traktacie paryskim (1899 r.) Kuba uzyskała niepodległość, USA uzyskały Guam i Portoryko oraz za grosze kupiły Filipiny. USA zmobilizowała 310 tys. żołnierzy, straty bojowe wyniosły tylko 385 zabitych i 1,7 tys. rannych, a niebojowe 2 tys. zabitych. Wojna kosztowała budżet USA (w cenach z 2003 r.) 6,5 mld dolarów amerykańskich[potrzebne źródło].
W 1898 roku amerykańskie wojsko wzięło udział w międzynarodowej operacji tłumienia tzw. „powstania bokserów” w Chinach. Operacja trwała do 1901 roku, potem przez wiele lat stacjonował w Chinach (w ramach sił międzynarodowych) 15. Pułk Piechoty i oddziały Marine Corps.
W 1903 roku USA wysyłają swoje okręty by pomóc oderwać się Panamie od Kolumbii. I przy okazji uzyskać kontrolę nad budowanym Kanałem Panamskim. W 1905 roku wojska USA interweniowały w Dominikanie, z powodu wybuchu tamże wojny domowej. Pozostały tam do 1907 roku. Jest to pierwsza z serii tzw. „wojen bananowych”, toczonych przez USA w rejonie Ameryki Środkowej i Karaibów.
W 1911 roku upadek rządu w Nikaragui wywołuje interwencję zbrojną USA i okupację trwającą do 1925 roku.
Od lutego 1913 roku armia USA była w stanie mobilizacji z powodu wybuchu wojny domowej w Meksyku. W 1914, 1915, 1916 i 1917 roku wojska amerykańskie mieszały się do tej wojny, walcząc m.in. koło Tampico i Veracruz.
W 1915 roku wojna domowa na Haiti powoduje wkroczenie wojsk amerykańskich. Pozostają oni do 1934 roku.
W 1916 roku armia USA ponownie interweniowała na Dominikanie. Wojska okupowały kraj do 1924 roku.
6 kwietnia 1917 roku USA oficjalnie wypowiada wojnę państwom centralnym. Tak zaczyna się udział USA w I wojnie światowej. Od 1916 roku USA intensywnie rozbudowywało swoje zaledwie 170-tysięczne wojsko. 27 czerwca 1917 roku przybyły pierwsze oddziały USA do Europy. W 1918 roku do Europy przybywało 10 tys. żołnierzy dziennie. Po raz pierwszy na większą skalę armia USA wzięła udział w wojnie dopiero w maju 1918 r. Połączona ofensywa amerykańsko-francuska nad Marną w lipcu 1918 roku doprowadziła do przełamania frontu i przełomu w wojnie. Udział USA w wojnie był decydujący i spowodował zwycięstwo wojsk Ententy. Siły USA były potem częścią sił międzynarodowych okupujących Nadrenię. USA zmobilizowało 4,7 mln żołnierzy, w tym 600 tys. we flocie i 84 tys. w piechocie morskiej. W walkach zginęło 53 tys. żołnierzy, a 204 tys. zostało rannych. 63 tys. żołnierzy zginęło poza walką, głównie zmarło na grypę „hiszpankę”. Wojna była ogromnym wydatkiem dla USA – wydano łącznie 588 mld $[potrzebne źródło] (w cenach z 2003 roku), z czego jednak znaczną część wydano na pomoc sojusznikom.
W latach 1918-1920 armia USA interweniowała w rosyjskiej wojnie domowej. Oddziały USA walczyły m.in. w okolicach Archangielska i na Dalekim Wschodzie.
W 1926 roku, rok po wycofaniu wojsk z Nikaragui, USA interweniowało znowu. Powodem byli rebelia. Okupacja trwała do 1933 roku.
Od 1940 roku USA intensywnie przygotowywały się do wojny, mimo neutralności i polityki izolacjonizmu. W marcu wprowadzono obowiązek służby wojskowej i zmobilizowano rezerwistów oraz Gwardię Narodową. 7 grudnia 1941 roku Stany Zjednoczone zostały zaatakowane w Pearl Harbor na Hawajach przez Japonię. 11 grudnia III Rzesza wypowiedziała USA wojnę. Trwająca do 2 września 1945 r. wojna była bardzo kosztowna dla USA. Zmobilizowano 14,9 mln żołnierzy, w walkach zginęło prawie 292 tys. żołnierzy, a 672 tys. zostało rannych (straty nie bojowe wyniosły 114 tys. zabitych). USA wydało na wojnę 4800 mld $ (w cenach z 2003 r.), ponad 1/3 ogółu wydatków wszystkich państw na II wojnę światową.
W 1950 roku wojsko USA stało się główną częścią sił ONZ podczas wojny w Korei. Po desancie pod Inchon oddziały Marine Corps zdobyły Seul, przecinając linie zaopatrzenia wojsk północnokoreańskich. Włączenie się do udziału w wojnie Chin spowodowało odepchnięcie Amerykanów. W 1952 roku front ustabilizował się w okolicy dzisiejszej granicy obu Korei. W 1953 roku podpisano rozejm. W trakcie wojny w armii amerykańskiej służyło łącznie 5,7 mln żołnierzy. Łączne straty w Korei wyniosły 36,6 tys. zabitych i 103 tys. rannych. Koszt wyniósł 408 mld $ (w cenach z 2003 r.).
Wojna wietnamska wybuchła w 1961 roku, a USA włączyły się do niej w sierpniu 1964 roku. Początkowo USA tylko wspierały w działaniach armię Republiki Wietnamu, potem angażowały się coraz bardziej. W kwietniu 1969 roku liczba żołnierzy USA w Wietnamie osiągnęła najwyższy poziom – 543 tysiące. Potem USA stopniowo wycofywała się, aż zakończyła swój udział w wojnie w styczniu 1973 roku. W armii USA służyło podczas konfliktu łącznie 8,7 mln żołnierzy. Straty wyniosły 58,2 tys. zabitych (47,4 tys. w walce) i 153 tys. rannych. Koszt wyniósł 584 mld $ (w cenach z 2003 r.).
W 1965 roku USA wysłało 22 tysiące marines, by stłumić komunistyczne powstanie na Dominikanie. Operacja zakończyła się sukcesem.
W 1982 roku armia USA wysłała znaczne ilości wojsk w ramach międzynarodowej operacji pokojowej w Libanie. W 1984 roku zostały wycofane. Wskutek ataku terrorystycznego na amerykańskie koszary zginęło 256 żołnierzy USA, a także żołnierze z Francji i Wlk. Brytanii.
W 1983 roku wojska USA wkraczają na karaibskie państewko Grenada, gdzie nieco wcześniej doszli do władzy komuniści. Wyspę podbito błyskawicznie w ramach operacji „Urgent Fury” (Konieczna Furia). Straty wyniosły 19 zabitych.
W 1989 roku, wskutek planów dyktatora Panamy, gen. Noriegi do nacjonalizacji Kanału Panamskiego, USA wkracza do tego państwa w grudniu (akcja była określana mianem Operation Just Cause), w 6 godzin rozbijając armię panamską. Noriegę, który uciekł do ambasady Watykanu, zmusili do poddania się amerykańscy specjaliści od wojny psychologicznej. Obecnie odsiaduje wyrok 40 lat w amerykańskim więzieniu. Straty USA wyniosły 23 zabitych (zobacz też Inwazja Stanów Zjednoczonych na Panamę).
W 1991 roku USA wzięło udział w I wojnie w Zatoce Perskiej. Z 600 tys. żołnierzy wojsk międzynarodowych 530 tys. było żołnierzami USA. Po trwających ponad miesiąc atakach lotniczych i rakietowych (operacja „Desert Shield” – Pustynna Tarcza), nastąpiła ofensywa lądowa trwająca zaledwie 4 dni (operacja „Desert Storm” – Pustynna Burza). To wystarczyło do rozbicia irackiej armii, która straciła 100 tys. zabitych i 300 tys. rannych żołnierzy, prawie całe lotnictwo i połowę czołgów. Straty USA wyniosły: 147 zabitych w walce, 235 zabitych poza walką i 467 rannych. Operacja kosztowała 82 mld dolarów USA (w cenach z 2003 r.).
W ramach operacji „Restore Hope” (Przywrócić Nadzieję) w 1992 roku wojska USA wkroczyły do pogrążonej w anarchii Somalii. Wobec rosnących strat, nieustania wojny domowej i pokonania przez lokalne milicje komandosów US Army Rangers w Mogadiszu w 1993 roku, w 1994 roku Amerykanie wycofali się. Straty wyniosły 43 zabitych.
W 1994 roku USA wkroczyły na Haiti, by zakończyć trwającą tam wojnę domową (operacja „Uphold Democracy” – Utrzymać Demokrację). Zakończona sukcesem akcja umożliwiła wejście wojsk ONZ. Amerykanie wycofali się w 1996 roku, nie ponosząc żadnych strat w walce.
W 1999 roku USA, jako część sił NATO, stoczyło wojnę z Jugosławią. Używając wyłącznie lotnictwa, zmusili Serbów do kapitulacji. USA straciło tylko 4 samoloty, wszystkie zestrzelone przez rakiety obrony przeciwlotniczej.
W październiku 2001 roku USA wkroczyło do Afganistanu w ramach operacji „Enduring Freedom” (Trwała Wolność, OEF), będącego w stanie wojny domowej, w reakcji na zamachy terrorystyczne Al-Kaidy dokonane zaledwie miesiąc wcześniej. Z braku bliskich baz lotniczych wszystkie samoloty do ataku na Afganistan startowały z lotniskowców US Navy i brytyjskiej bazy na wyspie Diego Garcia (bombowce). Przez granicę z Uzbekistanem wkroczyło 50 tys. amerykańskich i 30 tys. brytyjskich żołnierzy. Po miesiącu zajęto Kabul. Straty bojowe w samej wojnie wyniosły zaledwie 3 zabitych w walce. Jednak podczas okupacji, prowadzonej przy współpracy z NATO (misja ISAF), USA poniosło niemałe straty. Do 24 maja 2008 roku USA straciło w misji OEF 501 zabitych (z tego 305 w walce) oraz 1992 rannych. W Afganistanie w kwietniu 2008 roku znajdowało się 33,0 tys. żołnierzy, gwardzistów i rezerwistów. Do końca roku budżetowego 2007 operacja w Afganistanie kosztowała Amerykę 126 mld $.
20 marca 2003 roku USA wraz z sojusznikami (Wielka Brytania, Australia, Polska) zaatakowały Irak w ramach operacji „Iraqi Freedom” (Wolność Irakijczyków, OIF). Oficjalnym pretekstem było zagrożenie jakie sprawiała iracka broń masowego rażenia, której jednak nigdy nie znaleziono. USA wysłało 255 tys. żołnierzy do podboju Iraku (głównie: 3 DP, 101 DPD i II Marine Expeditionary Force). Po niecałym miesiącu Amerykanie wkroczyli do Bagdadu. 30.04.2003 w misji OIF służyło 424 tys. żołnierzy, 16 tys. gwardzistów narodowych i 24 tys. rezerwistów. Prezydent Bush ogłosił koniec działań wojennych 1 maja. Do 1 maja Amerykanie stracili 139 zabitych (w tym 109 w walce) i 545 rannych. Jednak później zaczęła się intensywna walka partyzancka i ataki terrorystyczne, które nadal powodują chaos w Iraku i duże straty wśród Amerykanów. Do 28 maja 2008 roku USA straciło w misji OIF 4085 zabitych (z tego 3330 w walce) oraz 30.143 rannych. Do września 2007 roku operacja w Iraku kosztowała Stany Zjednoczone 450 mld $. W kwietniu 2008 r. było w Iraku 162,4 tysiąca żołnierzy amerykańskich, a do tego dochodzi ok. 35 tys. żołnierzy przydzielonych do OIF poza Irakiem.
Finansowanie
Środki na finansowanie służb zbrojnych Stanów Zjednoczonych pochodzą z kilku departamentów, głównie Departamentu Obrony, ale też Departamentu Energii (na broń jądrową)
W roku fiskalnym 2007 r. Departament Obrony wydał 529,8 mld $ na wojsko. Z tego:
Personel wojskowy, w tym Rezerwy i Gwardii Narodowej – 128,8 mld $
Operacje, obsługa sprzętu i personel cywilny – 225,1 mld $
Modernizacja i zakup sprzętu – 99,6 mld $
Prace badawcze i rozwojowe (R&D) – 73,1 mld $
Budowle wojskowe – 7,9 mld $
Zakwaterowanie rodzin żołnierzy – 3,5 mld $
Inne – 0,2 mld $
Do tego dochodzą wydatki na broń jądrową – 17,1 mld $ i inne wydatki – 5,7 mld $ łączne wydatki wojskowe wyniosły 552,6 mld $, czyli 4,0% PKB. Jest to suma największa na świecie, także w przeliczeniu na 1 żołnierza.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Encyclopedia of the American Armed ForcesGlobal Deployments of U S Armed ForcesVA US Top 40 Singles Chart 2015 10 10 Debuts Top 100149 Ustawa o us ugach turystycznychSJG US Englishus intelligence exploitation of enemy material 2006Manual Acer TravelMate 2430 US ENUS NSA Pays Israel $500,000 in 200443 06 US Wentylacja i klimatyzacjaHIM?ath Is In Love With Uswięcej podobnych podstron