54466

Wyrok

Po rozstrzygnięciu rozprawy zapadał wyrok, któiy byl wpisywany do księgi zwanej sentencjonarzein, po czym byl podpisywany przez sędziów i dopiero ogłaszany stronom. Na podstawie sentencjonarza akt sprawy i wskazówek sędziów pisarz sądowy sporządzał pełen wyrok zwany dekretem, który wpisywano do księgi dekretów

Środki prawne przeciw wyrokom

9 Wprowadzenie Apelacji - W XVI w. ostatecznie w polskim procesie ziemskim ukształtowała się instytucja apelacji.

9 Mocja - po wprowadzeniu apelacji zlikwidowano naganę sędziego, lecz szybko ję przywrócono w postaci mocji. Mocja nie była skierowana przeciwko czci sędziego i wstrzymywała jedyni tą sprawę w której został naganiony. Jego przegrana nie powodowała też utraty urzędu tylko powodowała zwrot kocza i karę pieniężną dla pokrzywdzonego (sędzia grocki- sąd sejmowy; ziemscy i podkomorscy TK)

9 Gravamen - skarga do sądu wyższej instancji na sędziego niechcącego dopuścić apelacji lub mocji. Nie wstrzymywał realizacji wyroku.

9 Wznowienie procesu - dopuszczano do niego w przypadku znalezienia nowych dokumentów', o których nie wiedziała strona przed wydaniem wyroku, oraz w razie skasowania wyroku przez dekret nowego Trybunału 9 Małe obtentum - przeciwko wyrokowi zaocznemu, chodziło o wyrok niewłaściwie uzyskany, sąd badał okoliczności wydania wyroku, w razie potrzeby uchylał wyrok.

Proces w sprawach karnych

Sądownictwo w sprawach karnych miejskich(bylo ąuasi inkwizycyjne) opierało się na połączeniu funkcji śledczego i sędziego,. Dominowała w nim zasada pisemności postępowania Proces był jawy a broniącemu zalecano mieć obrońcę Decyzję o powzięciu sprawy podejmował sąd na podstawie doniesienia bądź z własnej inicjatywy, Pierwszy etap polegał na ustaleniu faktu popełnienia przestępstwa., jego okoliczności, oraz domniemanego sprawcy. W wyniku postępowania oskarżony byl osadzany w więzieniu. Drugi etap polegał na uzyskaniu przyznania się oskarżonego Głównym dowodem było przyznanie się oskarżonego, do jego osiągnięcia stosowano tortury

W sprawach szlacheckich tortury były rzadkością a najważniejszym dowodem było skrutynium Torturowano osobę trzykrobrie chyba że wcześniej się przyznał. W przypadku kiedy toitruy nie pomogły a dowody były mało przekonujące puszczano oskarżonego w'ohio.

Ułaskawienie i łagodzenie kary

W zasadzie ograniczano prawo laski królowi przekazując je sejmowi.

W prawie miejskim i wiejskim istniała funkcja wypraszania od kary śmierci .mój ci on". Praktyka też wprowadziła ułaskawienie jeśli z powodu niezdarności kata egzekucja nieudala się za pierwszym razem. W stosunku do mieszkańców miast królewskich zachowywał też prawo laski król.

Egzekucja wyroków sądowych szlacheckich

Warunkiem wszczęcia postępowania egzekucyjnego byl: prawomocny wyrok sądu, niewykonaie wyroku przez trzy lata i trzy miesiące, odmowa jego dobrowolnego wykonania. Do czasu fonnula procesus dokonywano egzekucji z ruchomości od fonnula piocesus z nieruchomości. Odtąd znano w prawie ziemskim dwie formy egzekucji z nieruchomości(posesjonaci) i osobistą(golota). Egzekucję w stosunku do posesjonatów