63857

REPUBLIKI PÓŹNONOWOŻYTNE

W XVIII wieku nie występowały w Europie. Możemy jedynie mówić o ich namiastkach w takich państwach jak Anglia, Szwajcaria, Włochy czy Niderlandy. Pierwszym wzorcem stały się Stany Zjednoczone., które w konstytucji z 1787 roku określały swój ustrój w 7 artykułach.

STANY ZJEDNOCZONE

Prezydent

•    stoi na czele państwa. Aby został wybrany musi mieć co najmniej 35 lat, być urodzonym Amerykaninem, od 14 lat na stałe zamieszkiwać w USA

•    Wybierany jest na kadencję 4 letnią maksymalnie 2 razy (po Roosevelcie na mocy poprawki z 1947 roku).

•    Wybierany jest w wyborach pośrednich ptzez kolegium elektorskie składające się z 538 elektorów (ilość członków kongresu + Senatu)

•    Ponieważ zauważyć można silną przewagę władzy wykonawczej prezydenta ustrój ten nazywać można republiką prezydencką

O Wszelka władza administracyjna O Polityka zagraniczna i wewnętrzna O Armia i flota

O Weto zawieszające, do którego obalenia potrzeba 2/3 głosów O Kontrolowany jest rzez Kongres oraz Senat

■    Procedury impeachmentu wszczęto w stosunku do Jonsona, Nixona, Clintona

■    Senat większością 2/3 musi wyrazić zgodę na sygnowanie traktatu międzynarodowego - por. Traktat Wersalski

■    Kongres większością 2/3 zatwierdza wszystkie nominacje

•    System łupów - jeśli prezydent odchodzi, to cała administracja, która nie pochodzi z wyboru powszechnego podaje się również do dymisji

Administracja centralna

Zapoczątkowana od 3 sekretarzy (obecnie jest ich 14)- min. stanu (MSZ), wojny (obrony) oraz skarbu. Nie spotykają się oni na wspólnych obradach, ale prezydent dyskutuje z konkretnymi osobami. Występuje też osobisty sekretariat Prezydenta - Biały Dom - biura wykonawcze pracują na rzecz prezydenta.

Admilustracja terytorialna

Podział na Stany, które w przeszłości były pojedynczymi kol omami. To one sprawują 90% władzy państwowej. Na ich czele stoją gubernatorzy pochodzący z wyboru (niegdyś wiele cenzusów). Długość kadencji oraz forma wyboru jest różna dla każdego Stanu. W Stanach panuj rozmaity podział terytorialny, jednak w większości są to hrabstwa i parafie. Taki wzorzec jest powielany w innych współcześni ismiejących federacjach.