64815

Socjologia prawa zajmuje się głównie normami prawnymi i związanymi z nimi normami moralnymi. Oprócz nich występują także normy zwyczajowe, obyczajowe, religijne, polityczne, tradycyjne itd.

Anomia

Jedną z koncepcji, która usiłuje dać całościowe spojrzenie na zagadnienie cech istotnych dla wszelkich norm społecznych oraz cech specyficznych, które odróżniają normy prawne i moralne od pozostałych jest pojęcie anomii.

Anomia w ujęciu nadanym przez R. Mertona rozumiana jest jako sytuacja, w której osoby z osłabionym respektem traktują podstawowe normy społeczne danego systemu społecznego lub przypisują im utratę waloru obowiązywania. Anomia oznacza więc sytuację, gdy podmioty działania znając normy, które mają jakoby obowiązywać, są w stosunku do nich ambiwalentne. Elementem tej koncepcji jest z jednej strony konflikt norm dotyczących jednostek, a z drugiej swoisty pogląd na środki za pomocą których ogólne cele mogą być osiągane. Nawet w przypadku zdawaniu sobie sprawy z celów, do których powinno się dążyć, brak w tym systemie, w przypadku anomii, uznanych przez prawo sposobów osiągnięcia tych celów.

W oparciu o te założenia Merton proponuje typologię różnych indywidualnych sposobów przystosowania się, które mogą dawać podstawę do charakteryzowania zachowań jako dewiacyjne.