Dokonanie - Przestępstwo uważa się za dokonanie, gdy w rezultacie działania lub zaniechania sprawcy wypełniony został komplet znamion koniecznych do powstania przestępstwa. W przestępstwach trwałych faza dokonania twa tak długo, aż nie zostanie przywrócony stan zgodny z prawem. POSTACIE ZJAWISKOWE PRZESTĘPSTWA Sprawstwo - art.l8§l - wykonanie czynu: Sprawstwo równoległe: 1) samodzielnie(sprawstwo zwykłe), 2 )wspólne w porozumieniu z inną osobą ( współsprawstwo) 3)Sprawstwo sukcesywne - jeden ze współsprawców dołącza do czynu w trakcie, współsprawca sukcesywny może odpowiedzieć ze elementy popełnione przed przystąpieniem do czynu jeżeli świadomie i w porozumieniu. 4) Sprawstwo konieczne- konieczność wielu sprawców art254 kk, bójka, kazirodztwo- art. 201kk. 5) Sprawstwo kierownicze - kierowane dokonanie czynu przez inną osobę w tym organizuje i nadzoruje działania 6)Sprawstwo polecające wykorzystanie uzależnienie innej osoby do siebie 7) Podżeganie - art.l8§2 - kto chcąc by inna osoba popełniła przestępstwo nakłania ją do tego 8) Pomocnictwo - art. 18§3 - kto w zamiarze, by inna osoba popełniła przestępstwo ułatwia jej to swoim zachowaniem, także zaniechanie i dodawanie odwagi 9) Prowokacja - namawianie do popełnienia czynu zabronionego by poniosła odpowiedzialność karną. OKOLICZNOŚCI WYŁĄCZAJĄCE BEZPRAWNOŚĆ - KONTRATYPY: 1 Ochrona konieczna - art. 22 kk. Działanie człowieka, które zmierza do odpierania bezpośredniego (trwającego w chwili podjęcia ochrony koniecznej), bezprawnego zamachu na jakiekolwiek dobro chronione społecznie lub dobro jednostki. Zbyt gwałtowne zastosowanie obrony jest przekroczenie granic ochrony koniecznej - nast. W postaci ekscesów a) intensywnych - niedostosowanie obrony do niebezpieczeństwa, bjekstensywny - niewspółmierność obrony do czasu ataku. 2. Stan wyższej konieczności - art. 26§1 kk - poświęcenie cudzego dobra w celu zapobieżenia bezpośredniemu niebezpieczeństwu, grożącemu jakiemukolwiek dobru społecznemu lub jednostki 3. Ryzyko nowatorskie - art. 27kk - Nie popełnia przestępstwa ten, kto w celu przeprowadzenia eksperymentu poznawczego, medycznego, technicznego lub ekonomicznego i spodziewana jest korzyść w świetle aktualnej wiedzy, warunki i zasady określa ustawa. 4. Kontratypy pozakodeksowe - dopuszczalna aborcja, zgoda pokrzywdzonego, rozkaz przełożonego, szczególne uprawnienia i obowiązki (policjant na służbie), karcenie dzieci, ryzyko sportowe. Zbieg przestępstw - gry sprawca popełnia kilka przestępstw, jest sadzony za nie łącznie na jednej rozprawie , kara nie może być większa do sumy ich wszystkich . Zbieg jednorodny - popełnia kilka przestępstw jednego rodzaju, Okoliczności Wyłączające winę: 1 Niepoczytalność - art. 31 kk stan psychiczny człowieka, polegający na tym że nie rozpoznaje on znaczenia swoich czynów lub nie może kierować swoim postępowaniem. To choroba intelektu i woli. Uniemożliwia to w chwili czynu przypisania sprawcy winy. Nie zwalnia jednak od odpowiedzialności, jeżeli została przez sprawcę zawiniona - alkohol. 2 Błąd- art. 29 kk, 28, kk -Dopuszczenie się przestępstwa pod wpływem błędu co do okoliczności czynu jest zabroniony 3. Nieletność - art. 10§lkk- odpowiada ten, który gdy popełnia czyn zabroniony ma skończone 17 lat.