Ochrona środowiska a prawo własności
1. Ochrona konstytucyjna własności (ark 21) podlega ograniczeniom
1. Wymagania ochrony środowiska mogą uzasadniać ograniczenie ale w stopniu nie naruszającym istoty prawa własności
2. Ochrona środowiska może być celem publicznym (w rozumieniu przepisów ustawy o gospod. nieruchomościami) uzasadniający wywłaszczenie
3. Odszkodowanie z tytułu takich ograniczeń przysługuje tylko, gdy przewiduje je przepis ustawy.
2. Wykup i odszkodowanie w ustawie prawo ochrony środowiska:
- Gdy wskutek wymagań ochrony środowiska (będących aktami generalnymi) korzystanie z nieruchomości stało się niemożliwe lub istotnie utrudnione
- Roszczenie posiadacza prawa rzeczowego do nieruchomości (przez 2 lata od dnia wejścia w życie aktu generalnego - termin zawity)
- Dotyczy tylko ochrony środowiska przez:
1) Ustanowienie obiektów i obszarów podlegających ochronie w trybie ustawy o ochronie przyrody
2) Ustalenie warunków korzystania z regionu wodnego lub zlewni oraz ustanowienie obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych w trybie pr. wodnego
3) Wyznaczenia obszarów cichych (i na terenie aglomeracji i poza nią)
- Odszkodowanie na wniosek. Orzeka starosta: Niezaskarżalna decyzja, w ciągu 30 dni powództwo do sądu powszechnego (tak samo gdy 3 miesiące bezczynności starosty)
- Jeżeli przedmiotem wywłaszczenia jest tylko cześć nieruchomości, a pozostała część me nadaje sięz powodu wywłaszczenia do prawidłowego wykorzystywania ->żądanie właściciela/ użytkownika wieczystego do nabycia jej (umowa) przez SP/ jednostkę sam. teryt. (gdy się uchylają możliwość wydania zastępczego oświadczenia woli przez sąd) - art. 113 ust. 3 ustawy o gosp. nieruchom.
- Skarb Państwa reprezentuje wojewoda (gdy ograniczenie wynika z rozporządzenia Rady ministrów, ministra, wojewody) lub dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej (gdy on wydał rozporządzenie)
3. Roszczenie w razie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania
- Roszczenie o odszkodowanie lub wykup kieruje się w stosunku do podmiotu, którego działalność spowodowała konieczność ustanowienia obszaru
4. sprawy sporne -> orzekają sądy powszechne
5. odrębne zasady -> obszary Natura 2000