72115

2

18X490

Środek optycznie rozjaśniający zawierający związki z grupy pochodnych te-(s-triazynyIo)-diamino-disulfostiibenu

Zastrzeżenie patentowe

Środek optycznie rozjaśniający zawierający związki z grupy pochodnych bis-{s-triazy-nylo)-diamino-disulfostilbenu o wzorze ogólnym przedstawionym na rysunku, w którym Vj i Y2 oznaczają resztę soli metalu alkalicznego i/lub amoniowej, i/lub trietanoloamoniowej, i/lub wolnego kwasu aminobenzeno-3-sulfonowego, i/lub wolnego kwasu aminobenzcno-4-sulfonowego, i/lub wolnego kwasu aminobenzeno-disulfonowego, w którym grupy sulfonowe związane są z pierścieniem fenylowym w pozycjach -2 i -5 lub -2 i -4, a M oznacza kation amoniowy lub trietanoloamoniowy lub kation metalu alkalicznego oraz Xi i X2 oznaczają resztę pochodną aminy alifatycznej, znamienny tym, że resztę tę stanowi reszta N-cyjano-etylowanego alifatycznego aminokwasu lub jego soli zawierającego jako grupę kwasową podstawnik karboksylowy lub sulfonowy.

• + *

Przedmiotem wynalazku jest środek optycznie rozjaśniający zawierający związek, z grupy pochodnych ó/s-(s-triazynylo)-diamino-disulfostilbenu o wzorze ogólnym przedstawionym na rysunku. Powszechnie znane środki optycznie rozjaśniające oparte na układzie fluoryzującym te-(s-triazynylo)-diamino-disulfostilbenu znajdują szerokie zastosowanie w produkcji papieru, tkanin i detergentowych środków piorących. Środki te stanowią pochodne kwasu 4,4'-diaminostilbeno-2,2'-disulfonow'ego (DASDS). w którym dokonano podstawienia grup aminowych DASDS pochodnymi triazyny wywodzącymi się z chlorku cyjanuru podstawionego w pozycjach pozostałych dwóch chlorów, jak to przedstawiono na rysunku we wzorze ogólnym, tj. w pozycjach Xi i X2 oraz Y| i Y2 odpowiednimi aminami. Znaną grupę tego typu środków stanowią podstawione w pozycjach Yi i Y2 pochodne kwasów aminoben-zcno-sulfonowych i aminobenzeno-disulfonowych, w szczególności kwasów: aminobenzeno-3-sulfonowego i aminobenzeno-4-sulfonowego oraz aminobcnzeno-2,5-disulfonowego. W zależności od ilości grup sulfonowych w tych aromatycznych podstawnikach wyróżnia się środki optycznie rozjaśniające cztero- lub sześciosulfonowe [z uwzględnieniem grup sulfonowych podstawionych do wyjściowego kwasu 4,4'-diaminostilheno-2,2'-disuIfonowego (DASDS)] o zróżnicowanym poziomie substantywności, odwrotnie proporcjonalnym do ilości gnip sulfonowych zawartych w cząsteczce, w odniesieniu do włókien celulozowych stanowiących podstawowy element struktury papieru oraz tkanin bawełnianych i bawełnopochodnych. Pożądany poziom substantywności danego środka zależy od techniki jego stosowania w procesie produkcji rozjaśnianych wyrobów. 1. tak np., w szeroko stosowanych technikach rozjaśniania powierzchniowego papieru korzystny jest, na ogól, niski poziom substantywności, typowy dla produktów sześciosulfonowych - charakterystyczny, między innymi, w przypadku pochodnych kwasu aminobenzeno-2,5-disulfonowego. Produkty czterosulfonowe pochodne kwasów aminobcnzcno-3-sulfonowego oraz aminobcnzeno-4-sulfonowego odznaczają się średnim poziomem substantywności i w związku z tym zaliczają się do rozjaśniaczy uniwersalnych stosowanych zarówno w technikach powierzchniowych jak i do bezpośredniego rozjaśniania surowych mas papierniczych przed sformowaniem wstęgi wytwarzanego papieru.

Podstawienie pozostałego, trzeciego chloru przy pierścieniach triazynowych w pozycjach X| i X2 dokonywane jest najczęściej za pomocą różnorodnych amin alifatycznych lub cykloalifatycznych i ich pochodnych. Znane np. z polskich opisów patentowych nr 163456 i 172872 obejmuje: alkiloaminy-etyloaminę, cykloalkiloaminy-morfolinę, hydroksyalkilo-aminy-dietanoloaminę oraz N-p-(cyjanoetylo)-etanoloaminę oraz kwas aminooctowy. Z kolei międzynarodowy opis patentowy PCT nr WO 96/00221 dotyczy szerokiej grupy rozjaśniaczy