72260

1. Surowce do produkcji superfosfatu.

1.1. SUROWCE GŁÓWNE

Podstawowym surowcem do produkcji superfosfatu są rozdrobnione apatyty i fosforyty pochodzenia naturalnego.

Apatyt fCa^PO^F • fluoroapatytl

•    Minerał szeroko rozpowszechniony, występujący we wszystkich typach skał

•    Powstał przez wykrystalizowanie fosforanów ze stopionej magmy

•    Tworzy kryształy heksagonalne o pokroju słupkowym, igiełkowym lub tabliczkowym; występuje w postaci skupień zbitych, ziarnistych lub nerkowatych

•    Jest kruchy, łupliwy, bezbarwny lub przezroczysty, wykazuje fluorescencję o różnych barwach

•    Twardość w skali Mohsa - 5, gęstość 3,16-3,23 g/cm³

•    Rzadko tworzy złoża o większym znaczeniu gospodarczym.

•    Złoża: największe w Rosji (płw. Kolski), Ameryce Północnej, Afryce północnej. W Polsce: w Górach Sowich oraz w okolicach Bielska-Białej i Żywca

•    Urobek (gł. fluoroapatyt i nefelin) wzbogacany jest w wyniku flotacji - otrzymywany koncentrat apatytowy zawiera niemal czysty apatyt (39-41% P₂Os)

Fosforyt

•    Występuje częściej od apatytów i ma większe znaczenie gospodarcze

•    Skała wtórna, osadowa, powstała w wyniku wytrącania się fosforanów z wody morskiej, a także w czasie procesów diagenetycznych oraz poprzez nagromadzenie się szczątków różnych zwierząt (gł. kości) i ich odchodów w klimacie suchym

•    W procesach koncentracji i powstawania biorą udział organizmy zwierzęce, stąd niekiedy obecność znacznej ilości substancji organicznej

•    Wykazuje strukturę apatytu

•    Budowana przez te same surowce co apatyty, ale wykazuje większą zmienność składu

•    Zawiera fosfor głównie w postaci fluoroapatytu oraz różne domieszki: wolny węglan wapnia, związki krzemu, magnezu, żelaza, glinu oraz substancje organiczne i metale ciężkie.

•    Złoża: największe w USA, Kazachstanie, Rosji, Ukrainie, północnej Afryce. W Polsce: w Górach Bardzkich, Górach Świętokrzyskich i na wyniesieniu Łeby

•    Wzbogacone fosforyty zawierają 20-30% P₂0₅

Kwas siarkowy - H,SOd

Klarowna, oleista, gęsta (1,84 g/cm³) ciecz, bezbarwna lub o barwie lekko żółtej bądź szarej, posiada ostry, duszący zapach