76255

potrąceń bez zgody pracownika za wyjątkiem tych, które wynikają z przepisów prawa (zaliczka na podatek od osób fizycznych, sumy wyegzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie świadczeń alimentacyj-nych i innych świadczeń, zaliczki pieniężne udzielone pracownikom, przewidziane w kodeksie pracy kary pieniężne). Pracownik ma również prawo do roszczenia o zarobek (np. w przypadku likwidacji firmy).

Czas pracy

Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy albo w innym miejscu przeznaczonym do jej wykonywania. Do czasu pracy wlicza się również przerwy. Czas pracy wynosi 8 godzin na dobę i 42 godziny tygodniowo. Każda godzina praca poza ustalonymi normami jest praca w godzinach nadliczbowych. Układy zbiorowe w niektórych sytuacjach mogą wprowadzić inny układ czasu pracy, np. praca w ruchu ciągłym czy też równoważny czas pracy.

Praca w godzinach nadliczbowych

W razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej dla ochrony życia i zdrowia ludzkiego albo dla ochrony mienia lub usunięcia awarii można pracować w godzinach nadliczbowych. Bez ograniczeń, co do ilości godzin nadliczbowych.

W razie szczególnych potrzeb pracodawcy limit godzina nadliczbowych nie może przekroczyć 4-ch godzin na dobę i 150 godzin w roku kalendarzowym. Za pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje oprócz normalnego wynagrodzenia dodatek w wysokości 50% wynagrodzenia w 2-ch pierwszych godzinach nad-liczbowych, 100% za każdą następną godzinę.

Urlopy pracownicze

Pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego w celu regeneracji sił przez pracownika. Urlop zależy od stażu pracy.

18 dni roboczych po roku pracy, 20 dni roboczych po 6 latach pracy, 26 dni roboczych po 10 latach pracy.

Poza okresem zatrudnienia do okresu mającego wpływ na wymiar urlopu zalicza się również okres nauki z tytułu ukończenia szkoły zawodowej - 3 lata, średniej szkoły zawodowej nie więcej niż 5 lat, szkoły ogólnokształcącej 4 lata, policealnej 6 lat, szkoły wyższej 8 lat. Okresów tych się nie sumuje, dodaje się ten okres, który daje najwyższy wymiar urlopu.

Oprócz urlopów wypoczynkowych są urlopy: okolicznościowe, macierzyńskie i bezpłatne. Pracownicy mogą być zwalniani również bez potracenia wynagrodzenia na wezwania organów administracji państwowej.

Zasada proporcjonalności urlopu wypoczynkowego

W 1996 r dokonano zmian w prawie pracy wprowadzeniem zasad proporcjonalności urlopu. Zasada ta ma zastosowanie, gdy pracownik zmienia pracodawcę w roku kalendarzowym. Pracownikowi przysługuje wówczas: