77316

ku przodowi od węzła pierwotnego powstaje przedłużenie głowowe pod koniec pierwszej doby

inkubacji, jako wydłużające się pasmo ciemniejszych komórek. Te trzy struktury tj. smuga pierwotna, węzeł pierwotny i przedłużenie głowowe wyodrębniają się wzdłuż długiej osi zarodka

w czasie powstawania smugi pierwotnej i jej wydłużania powstają ruchy morfogenetyczne, czyi i

gastrulacyjne to znaczy komórki z powstałego epiblastu przemieszczają się od obwodu tarczki zarodkowej ku środkowi. Gdy smuga pierwotna wydłuża się i przesuwa ku przodowi to powstaje

węzeł pierwotny w wyniku nasilonych ruchów komórki w tylnej części tarczki. Podczas tworzenia

smugi pierwotnej owalna tarczka zarodkowa staje się podkowiasta epiblast z hipoblastem pola ciemnego obracają coraz bardziej kulą żółtkową i dlatego tarczka zarodkowa podwija się i wytwarzany jest pęcherzyk żółtkowy. Jako pierwsza błona płodowa w smudze pierwotnej powstająca jako zagłębienie (bruzda pierwotna zwana inaczej rowkiem pierwotnym) a w węźle

pierwotnym wytwarza się dołek pierwotny, smuga pierwotna wydłuża się i osiąga trzy piąte pola

jasnego. Następnie mchy morfogenetyczne nasilają się z obu stron epiblastu komórki wędrują ku

smudze pierwotnej i w środkowym jej rejonie wnikają przez bruzdę pierwotną miedzy epi i hipoblast uzupełniają hipoblast i tworzą właściwą endodermę stąd endoderma zarodkowa pochodzi z dwóch źródeł:

Hipoblast który tworzy endodermę pierwotna i z epiblastu tj komórek wędrujących przez

smugę

pierwotną.

Mezoderma powstająca z wędrujących komórek epiblastu przez tylną część smugi pierwotnej wysuwa się ku przodowi tworząc przedłużenie głowowe położone przed smugą i węzłem pierwotnym. Przedłużenie głowowe stanowi zawiązek struny grzbietowej następnie między epiblast, czyli ektodermę i endodermę właściwą rozprzestrzeniają się komórki mezodermy na boki

tworząc środkowy listek zarodkowy, czyli mezodermę. Zatem po gastrulacji tarczka zarodkowa

ptaka jest trójwarstwowa i zbudowana z ektodermy, powstałej z epiblastu i endodermy, jako pochodnej hipoblastu tj. endodermy pierwotnej, która została uzupełniona komórkami epiblastu.

Pole zarodkowe ptaka tworzą obszary przylegające do smugi pierwotnej i przedłużenia głowowego

i z nich rozwinie się zarodek.

Wraz z powstaniem pęcherzyków mózgowych z przedniej części cewki nerwowej powstają narady

zmysłów i.....Narządów węchowych. Rdzeń kręgowy i nerwy obwodowe ułk współczułnego

powstają z tylnej cześć cewki nerwowej. Następnie tworzą się grzebienie nerwowe z fałdów nerwowych w postaci dwóch neuroektodermalnych pasm. Przy zamykaniu cewki nerwowej z grzebieni nerwowych wywędrowują kom do przodu i tylu ciała zarodka z nich powstają kom barwnikowe, nerwy czuciowe nerwy układu autonomicznego tkanka mezenchymatyczna zwiazana

z układem nerwowym i tkanka mezenchymatyczna głowy.