77808

GŁÓWNE FUNKCJE ADMINISTRACJI OGÓLNEJ

Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego.

—    Policja państwowa - aparat wykonawczy organów administracji ogólnej, ministra spraw wewnętrznych, wojewodów i starostów.

*    W zakresie dochodzenia i ścigania przestępstw podlegała organom wymiaru sprawiedliwości (sędziom śledczym i prokuratorom)

—    Organizacja —* wzorowana na wojskowej, o strukturze terytorialnej dostosowanej do adm. ogólnej (komendant główny, wojewódzki, powiatowy, komisariaty i posterunki policji).

—    Funkcjonariusze uprawnieni do stosowania przymusu, włącznie z przemocą fizyczną i bronią palną.

—    W razie me radzenia sobie policji, na żądanie wojewody lub ministra spraw wew. wchodziło wojsko —► od 1921 r. w przypadku rozruchów o charakterze zdrady stanu, zagrażającym ustrojowi i bezpieczeństwu państwa Rada Ministrów mogła za zgodą prezydenta wprowadzić stan wyjątkowy w konstytucji marcowej - ściśle wyliczone prawa które mogły ulec zawieszeniu, a w kwietniowej upoważnienie ustawowe do określenia tych praw.

—    Specjalny pion śledczy - podlegający formalnie wymiarowi sprawiedliwości, a faktycznie naczelnikom wydziałów bezpieczeństwa w urzędach wojewódzkich. Zadania —* dochodzenia przestępstw kryminalnych, zwalczane osób i organizacji dążących do rewolucyjnej zmiany stosunków społeczno-politycznych (kouniści i mniej szóści narodowe).

—    Od 1934 r. w związku z zabójstwem ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego prezydent rozporządzeniem utworzył obóz odosobnienia w Berezie Kartuskiej.

*    Decyzję o zatrzymaniu i skierowaniu osób do obozu wydawały organy administracji ogólnej na wniosek policji, a postanowienie o odosobnieniu wydawał sędzia śledczy, w praktyce jego rola była formalna. Decyzje te me podlegały kontroli sądowej.

*    Okres odosobnienia wynosił 3 miesiące i mógł być przedłużany.

*    Obozem kierowała policja i wprowadziła w mm bardzo surowy regulamin, ułatwiający nadużywanie kar.

—    Szczególnie bezwzględne metody stosowały oddziały policji przy rozpędzaniu demonstracji i zgromadzeń robotniczych i chłopskich, a także przy pacyfikowaniu ludności w związku z działalnością nielegalnej Ukraińskiej Wojskowej Orgamzacji (1930-33)

—    Odrębny dział to dochodzenie przestępstw kryminalnych —► funkcjonariusze o kwalifikacjach fachowych, korzystający z nowych metod kryminalistyki.

Kontrola prasy.

—    Prawo prasowe —> obejmowało wszystkie wydawnictwa (czasopisma, książki, druki ulotne). Normowało zarówno powstawanie jak i kontrolę nad wydawnictwami.

*    zmiany w kierunku rozszerzenia kontroli (prawo prasowe z lat 1926, 1927,1938).

—    'OCfydawame czasopism - system zgłoszeniowy — odesłanie do organów admimstraqi I instancji deklaracji (mia dane redaktora odpowiedzialnego). Nie przyjęcie tylko w określonych prawem przypadkach (po 1926 r. tendencja rozszerzająca).

*    'JCfydawanie książek - przemysł wolny.

—    Każdy egzemplarz druku musiał mieć określone dane i przed rozpowszechnieniem musiał być w określonej ilości przekazany do organów administracji ogólnej I instancji i prokuratorowi właściwego terytorialnie Sądu Okręgowego, pod groźbą kary.

*    system kontroli represyjnej - kontrola po wydrukowaniu i stosowanie represji za naruszenie materialnego prawa karnego.

—> uznanie zasady anonimu, więc odpowiadał redaktor lub wydawca za nieujawnieme. Kary to (choć miały mieć charakter dodatkowy) to przede wszystkim konfiskata i zajęcie druki, wstrzymanie wydawania czasopisma —* przesunięcie represji z podmiotu na przedmiot