84679

Aby kontrolować produkcje enzymu można manipulować składem podłoża:

-    enzym indukcyjny - w podłożu powinien być induktor

-    nie może być represora ani łatwo przyswajalnego źródła węgla, jednak efektywniejsze jest izolowanie mutantów z nadprodukcja enzymu

-    poszukuje sie mutantów, które zamieniają enzym indukcyjny na konstytutywny

□    hodowla w chemostacie w warunkach, w których induktor jest czynnikiem ograniczającym o stężeniu poniżej indukcji

np. izolacja Escherichia coli z B-galaktozydaza jako enzymem konstytutywnym, induktorem była laktoza o niskim stężeniu, które nie gwarantowało indukcji, przeżyć mogły tylko te organizmy, które produkowały enzym konstytutywny

□    przenoszenie populacji mikroorganizmów z podłoża bez induktora na podłoże z induktorem. lag-faza organizmów z enzymem indukowanym

□    wykorzystanie podłoża z zasadniczym źródłem węgla jako substratem, który jest złym induktorem. przeżywają organizmy, dla których to źródło węgla nie jest induktorem

□    stosowanie substratów cliromogenowych (substrat, który w wyniku reakcji zmienia barwę) na podłożu stałym, w wyniku reakcji enzym pow^foduje zmianę koloru substratu, substrat chromogenowy nie może być induktorem np. E. Coli na podłożu z glicerolem, wyrosły kolonie spryskiwano nitrofenylogalaktozydem, kolonie, które produkowały B-galaktozydaze barwiły sie na żółto (mtrofenylogalaktozyd jest substratem dla galaktozydazy, odczepia sie nitrofenol)

-    izolacja mutantów' produkujących enzym w obecności represora (niewrażliwych na sprzężenie zwrotne)

□    głównie Bacillusy produkujące proteazy

□    aminokwasy są represoranii. ale także hamują sporulacje

□    izoluje sie szczepy zdolne do sporulacji w obecności aminokwasów

-    izolacja mutantów odpornych na represje kataboliczna:

□    poszukiwanie rew^rertantów wśród mutantów, które utraciły zdolność syntezy danego enzymu

□    hodowla w chmostacie mieszaniny po mutagenizacji w obecności substratu dla danego enzymu i represora katabolicznego (np. laktoza jako substrat. glukoza jako represor). nastąpi dominacja organizmów, które mogą wykorzystywać oba źródła węgla

Selekcia mikroorgamzmów z nadprodukcia metabolitów wtórnych

-    trudna, bo nie do końca są poznane mechanizmy produkcji tych metabolitów

-    metody izolacji bazują na eksperymentach

-    wykorzystuje sie izolacje mutantów auksotroficznych, w śród których poszukuje sie organizmów z nadprodukcja metabolitów wtórnych np. antybiotyków

Ulepszanie szczepów'

-    hybrydyzacja (krzyżowanie szczepów') - wykorzystywana po mutagenizacji, manipulując na zmianę mutagenizacja i składem podłoża można otrzymać organizmy o maksymalnej wydajności, krzyżując szczepy z różnych linii otrzymujemy nowe kombinacje genów'

-    konstruowanie sztucznych kombinacji genów metodami inżynierii genetycznej

-    można uzyskać organizmy, które efektywniej przekształcają substrat w produkt, organizmy o zmienionych wymaganiach żywieniowych lub zmienionej morfologii wzrostu

-    w wyniku manipulacji genetycznych mogą powstawać słabe szczepy, które będą wypierane przez szczepy dzikie, natomiast po hybrydyzacji powstają szczepy silniejsze

-    hybrydyzacja występuje naturalnie w' środowisku np. w' komórkach somatycznych grzybów

-    fuzja protoplastów' (osobniki pozbawione ściany komórkowej, która jest bariera dla