80066

Ewolucja liberalizmu socjalnego; doktryna państwa dobrobytu:

a)    przesłanki historyczne:

pierwsze trzydzieści lat po drugiej wojnie światowej upłynęło pod znakiem popularności idei liberalizmu socjalnego

istotną przyczyną poszukiwania nowej formuły liberalizmu byl związek między rozwojem faszyzmu a kryzysem gospodarki wolnorynkowej w okresie międzywojennym (liberalizm został zmuszony do poszukiwania nowych rozwiązań w obliczu popularności idei socjalistycznych i faszystowskich)

b)    doktryna państwa dobrobytu:

• cechy charaktery styczne:

punktem wyjścia dla teoretyków państwa dobrobytu było twierdzenie, źe współczesne państwo kapitalistyczne nie jest państwem - „stróżem nocnym", nie pozostaje bierne wobec problemów społecznych i gospodarczych, ale pizejmuje oigamzację życia gospodarczego i społecznego i w coraz większym stopniu zmierza do realizacji idei sprawiedliwości społecznej - różne terminy: państwo dobrobytu, państwo socjalne, państwo świadczące usługi, państwo opatrznościowe

teoretycy przytaczali historyczne przykłady stopniowego odchodzeiua organizacji państwowych od klasycznego modelu państwa liberalnego, np.:

1)    reformy w Niemczech doby Bismarcka - obowiązkowe ubezpieczenia na wypadek choroby, kalectwa i wypadków' przy pracy

2)    reformy angielskie z lat 1906-1914 - emerytury dla osób powyżej 70 roku życia, ubezpieczenia jak w Niemczech

3)    reformy w USA związane z New Deal (Nowy Lad)

za zjawiska charakterystyczne dla państwa dobrobytu uznawano:

1)    subsydiamą rolę państwa w rozmaitych gałęziach gospodarki (zapobieganie kryzysom, walka z bezrobociem)

2)    rozbudowę socjalnej funkcji państwa (ubezpieczenia zdrowotne, społeczne, rodzinne, itd.)

3)    realizowanie zasady sprawiedliwości społecznej i zasady' „równych szans" (państwo prowadzi aktywną redystrybucję dochodu narodowego)

4)    istnienie demokracji politycznej

główni teoretycy - Gunnar Myrdal, John Kenneth Galbraith: (str. 363)