84999

ruchu pb.

II.    Za szkodę odpowiada osoba (fizyczna lub prawna) prowadząca przedsiębiorstwo na własny rachunek. Osoba ta nic musi być właścicielem pb. - chodzi o czerpiącego korzyści z ruchu pb. np. dzierżawca. Fakt odnoszenia korzyści tłumaczy konieczność ponoszenia ryzyka.

7

III.    Zasada ryzyka. Uzasadnia to stwarzanie wzmożonego niebezpieczeństwa. Odp. ta jest więc niezależna od winy odpowiedzialnego, nic jest to jednak odp. absolutna -okoliczności egzoneracyjne (IV)

IV.    Przepis przewiduje okoliczności zwalniające (okoliczności egzoneracyjne):

1.    1. szkoda nastąpiła wskutek siły wy ższej;

2.    2. szkoda nastąpiła wyłącznie z winy poszkodowanego;

3.    3. szkoda nastąpiła wyłącznie z winy osoby trzeciej, za którą prowadzący pb. nie ponosi odp.

Ad.l) Pojęcie siły wyższej (vis major) nic zostało zdefiniowane w prawie. Przyjmuje się wąskie, surowsze ujęcie siły wyższej odpowiadające teorii Kxnera : siła wyższa to zdarzenie zewnętrzne w stosunku do podmiotu odpowiedzialnego, nadzwyczajne, nieprzewidywalne i nieodparte . Zdarzenie musi być więc zewnętrzne w stosunku do ruchu pb. w znaczeniu przedmiotowym, a wszelkie zdarzenia choćby nieprzewidywalne i nieodparte, a mające swe źrodło w samym pb. nie będą okolicznością zwalniającą z odp. - np. nie jest silą wyższą wybuch kotła w pb. Ujęcie Exnerajest ujęciem obiektywnym.

Łagodniejsze jest subiektywne ujęcie Goldshmidta siła wyższa to każde zdarzenie, ktorego przy dołożeniu najwyższej staranności nie można przewidzieć i odeprzeć ( nic musi zachodzić zewnętrzność zdarzenia).

Ad.2) Chodzi o sytuacje, gdy z jednej strony szkoda jest wynikiem ruchu pb. (inaczej art. 435. nie miałby w ogolę zastosowania), ale z drugiej strony pozwany będzie wykazywał, że przyczyną szkody jest zawinione działanie poszkodowanego. Pozwany musi wykazać istnienie wszystkich przesłanek przypisania winy (należy pamiętać, że specyficznie widziana jest przesłanka bezprawności (każdy może sobie dowolnie szkodzić, o ile nie szkodzi innym, nie ma nakazu dbania o swoje interesy). Jeżeli szkodę - w związku z ruchem pb. - wyrządziła sobie osoba niepoczytalna, to w stosunku do takiej osoby prowadzący pb. nie zdoła zwolnić się od odp. (choć pewnie byłaby ona ograniczona przez art. 362. ale nie całkowicie wyłączona). Co oznacza, że szkoda „nastąpiła wyłącznie z winy poszkodowanego” ?

1.1. Warkallo szkoda jest wyłącznie z winy poszkodowanego wtedy gdy wyłącznie jemu można przypisać winę w danym stanie faktycznym. Przy takim ujęciu musielibyśmy badać czy wszystkie inne osoby, w tym prowadzący pb. ponoszą winę i dopiero ustalenie, że wyłącznie poszkodowany ją ponosi (tzn. inni nie) zwalniałoby pozwanego od odp. To zaś podważałoby samą zasadę odp. prowadzącego pb. - przy odp. na zas. ryzyka nie badamy w ogolę jego winy. gdyż odpowiada niezależnie od niej - nie można wprowadzać winy jako kryterium porównawczego;

2. 2. SN, Petrykowska, Ohanowicz należy badać sprawę na płaszczyźnie związku przyczynowego: szkoda jest wyrządzona wyłącznie z winy poszkodowanego, gdy zawinione zachowanie poszkodowanego jest wyłączna przyczyną szkody. Oczywiście jedną z przyczyn będzie zawsze ruch pb. (bo 435). ale zachowaniu poszkodowanego można przypisać cechy przyczyny wyłącznej.