85107

Cztery okresy twórczości Heleny Radlińskiej

I    okres warszawski trwający od 1897 do 1905 roku: w tym okresie Radlińska skupiła się na ukazywaniu dziejów kraju, najważniejszych osiągnięciach kultury przybliżając na łamach swojego piśmiennictwa sylwetki wielkich i zasłużonych Polaków mające głównie za cel kształtowanie tożsamości narodowej. Należy tu wymienić takie prace jak: broszura Kto to był Mickiewicz z 1897,0 naszych pierwszych książkach, dawnych szkołach i uniwersytecie krakowskim z 1901, Pogadanki historyczne z 1905, Rozwój społeczny Polski z 1911. Na gruncie tych prac powstały takie wydawnictwa metodyczne jak: Z metodyki nauczania historii w szkole (1913), Nauka rzeczy ojczystych (1914). Na łamach czasopisma Książka w latach 1901-1902 Radlińska krytykowała wydawnictwa dla dzieci.

II    okres krakowski, który możemy umiejscowić w przedziale od 1906 do 1917 roku. Podobnie jak w przypadku pierwszego okresu tak i tu mieści się piśmiennictwo pełne zamówień i apelów do zagorzałej walki o niezależną, wolną od nacisku oświatę i wezwania do czynu narodowowyzwoleńczego, zmierzającego do stworzenia życia społeczno - kulturalnego niepodległego kraju. Praca oświatowa, jej zadania, metody, organizacja wydana w 1913 r. była pierwszym w kraju książką, podręcznikiem prezentującą dzieje, tradycję, teorię oraz metodykę pracy społeczno - oświatowej. H. Radlińska wraz m.in. z Z. Daszyńską - Golińską, J. Dziubińską, Ludwikiem Krzywickim, W. Weychert-Szymanowską stworzyła profesjonalny podręcznik oświaty pozaszkolnej.

III    okres drugi okres warszawski to zarazem najdłuższy, bo trwający 26 lat, ale jednocześnie najbardziej owocny czas, w którym powstawały prace naukowe Radlińskiej. Europejskie gremia naukowe, udział w polskich towarzystwach ogólnokrajowych i regionalnych, badania historyczno-teoretyczne, problemy pracy oświatowej, tematyka pracy socjalnej, także badania empiryczne oraz projekty rozwiązań praktycznych - to dość liczne obszary, którymi z wielką skrupulatnością zajmowała się ta działaczka, zaś centralną kategorią tej aktywności była teoria i praktyka pedagogiki społecznej.

IV    okres trwający 9 lat okres łódzki to kontynuowanie przerwanego przez wojnę programu badań naukowych ze zwróceniem uwagi na szczególne zagadnienie, jakim była problematyka sieroctwa wojennego.