Co to jest demokracja ?
Demokracja jest systemem politycznym , nie ekonomicznym .
W przeszłości mówiło się , że jest jeden model demokracji , w którym obywatele są równouprawnieni, w którym istnieją różnego typu instytucje .
Dzisiaj mówi się, że nie ma jednego modelu demokracji, że nie można powiedzieć, że musi istnieć zespół jakichś instytucji, który by decydował o tym, że ustrój jest demokratyczny. Niemniej możemy sobie przytoczyć jakby ogólną definicję , która mówi co powinno być spełnione by można było uznać jakiś system za demokratyczny.
Podkreśla się , że mówimy o współczesnej demokracji politycznej wtedy , gdy sprawujący władzę są odpowiedzialni na forum publicznym przed obywatelami.
Obywatele działają za pośrednictwem obieralnych przedstawicieli współzawodniczących i współpracujących zarazem ze sobą.
Możemy powiedzieć, że system rządów opiera się na pewnym zespole wzorców określających sposoby obsadzania stanowisk publicznych i cechy osób, które mogą być dopuszczane, bądź nie do sprawowania tych stanowisk i określają strategię zdobywania tych stanowisk i reguły funkcjonowania na danym stanowisku.
Mówi się, że warunkiem jest tutaj instytucjonalizacja tych wzorców, innymi słowy - utrwalenie wzorców , co oznacza , że wzory te są znane i utrwalone w nawykach przynajmniej części społeczeństwa.
Np. na ogół naszą reakcję negatywną budzi fakt , że ktoś łamie prawo, jeżeli ktoś bierze łapówki to budzi to nasze oburzenie, czyli oznacza to tyle, że my wiemy co należy robić i że wielu ludzi wolałoby nie płacić łapówek uważając, że jeśli to robią to jest to przymus, a nie że jest to rzecz normalna.
Czyli ,że normy te są znane i utrwalone w społeczeństwie .
Możemy również powiedzieć, że w krajach, w których istnieje system demokratyczny mogą mieć węższą , lub szerszą sferę publiczną . Możemy powiedzieć , że są kraje , w których więcej zachowań jest objętych normami , a na straży stosowania się do tych norm stoi przymus państwowy .
Są takie kraje, w których ta sfera życia społecznego jest węższa i tak np. zwolennicy liberalnej formy demokracji uważają, że więcej spraw powinno pozostawać w sferze życia prywatnego i indywidualnej odpowiedzialności ludzi . Gdy np. społeczeństwa o ustrojach socjal demokratycznych uważają, że sfera publiczna powinna być szersza i ze państwo powinno stać na jej straży.
Np. co to znaczy , gdy pewne działania wchodzą w zakres powinności państwa , bo np. jeśli chodzi o opiekę zdrowotną , czy to państwo powinno ją zapewnić , czy sami mamy o to zadbać . W systemach socjaldemokratycznych opiekę zdrowotną uważa się , że powinno się roztoczyć nad wszystkimi obywatelami .