88217

. Wyłączenie sędziego

Jest wyrazem zasady obiektywizmu w polskiej procedurze kaniej, która zna dwie podstawy do włączenia sędziego:

I. OBLIGATORYJNA, z mocy prawa (art. 40 * 1 kpk), powoduje, że sędzia staje się w ogóle niezdatny do orzekania (index inhabilis):

1.    sprawa dotyczy tego sędziego bezpośrednio,

2.    jest małżonkiem (lub pozostaje we wspólnym pożyciu) strony, pokrzywdzonego, ich obrońcy, pełnomocnika, przedst. ustawowo.,

3.    jest krewnym lub powinowatym w linii prostej, a w linii bocznej aż do stopnia między dziećmi rodzeństwa osób wymienionych w pkt 2 albo jest związany z jedną z tych osób węzłem przysposobienia, opieką lub kuratela,

4.    byl świadkiem czynu, o który sprawa się toczy, albo w tej samej sprawie byl przeslucliiwany w cliarakterze świadka (op.biegl),

5.    brał udział w sprawie jako prokurator, obrońca, pełnomocnik, przedst. ustawowy strony albo prowadził postęp, przygotowawcze,

6.    brał udział w niższej instancji w wydawaniu zaskarżonego orzeczenia (zarządzenia),

7.    brał udział w wydawaniu orzeczenia, które zostało uchylone lub stwierdzono jego nieważność,

8.    brał udział w wydawaniu postanowienia o warunkowym umorzeniu postępowama,

9.    brał udział w wydawaniu orzeczenia, co do którego wniesiono sprzeciw,

10.    jeżeli zaś brał udział w w^rydaw^raniu orzeczenia objętego wnioskiem o wznowienie lub zaskarżonego w trybie kasacji, nie może oizekać co do tego wniosku lub kasacji (art. 40 3).

11.    FAKULTATYWNA, na wniosek, (art. 41*1) sędzia ulega wyłączeniu jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności (mdcx suspectus) w danej sprawie.

Art. 41 2 - Wniosek można skutecznie zgłosić w części wstępnej rozprawy do rozpoczęcia przewodu sądowego; zgłoszony w czasie przewodu sądowego, pozostawia się bez rozpatrzenia, chyba, że przyczyna „wył. sędziego powstała / stała się stronie wiadoma dopiero po rozpoczęciu przewodu.

Tryb wyłączenia (art. 42 kpk)

a)    na żądanie sędziego, który składa oświadczenie do akt i „wyłącza się ze sprawy

b)    z urzędu - gdy sędzia oświadczenia nie składa, sąd, przed którym toczy się postępowanie orzeka o wyłączeniu.

c)    na wniosek strony - sędziego składa oświadczenie do akt i powstrzymuje się od sprawy (poza działaniami

niezbędnymi), a sąd przed którym toczy się postępowanie orzeka o wyłączeniu. Konsekwencje:

1)    orzekanie przez sędziego, który powinien być wył. z mocy prawa, stanowi uchybienie bezwzględne - orzeczenie takie zostaje uchylone, a sprawa przekazana do ponownego rozpatrzenia

2)    jeżeli orzekał sędzia tak zwany iudex suspectus stanowi to uchybienie względne i może być podstawą zaskarżenia orzeczenia jako obraza przepisu postęp.. Wysuwając ten zarzut trzeba udowodnić, że mogło mieć wpływ na zaskarżone rozstrzygnięcie.