ZRZESZENIE PRZEJŚCIOWE
tworzone przez przedsiębiorstwa zachowujące osobowość prawną i odrębność ekonomiczną
Łączą się dla osiągnięcia wspólnego wielkiego przedsięwzięcia gospodarczego, którego Żadne z nich nie byłoby w stanie wykonać samo np.: budowa dróg. Po zrealizowaniu zadania ulega rozwiązaniu Występuje tu jedno przedsiębiorstwo jako generalny wykonawca (bezpośrednie kontakty z inwestorem)
Konsorcjum - celem jego jest przeprowadzenie na wspólny rachunek operacji handlowej hib pieniężnej na wielką skalę np emisja akcji, czy obligacji —> nakład kapitału przekracza możliwości jednego przedsiębior stwa.
Kartel
Porozumienie wspólników przedsiębiorstw tej samej branży w sprawie współpracy w określonej dziedzinie, celon zlikwidowania lub ograniczenia konkurencji i zapewnienia pozycji monopolistycznej.
Umowy jednolitości celów, warunków sprzedaży.
Może być określony sposób podziału zysku pomiędzy poszczególne przedsiębiorstwa, co sprzyja utrzymaniu ceny monopolistycznej Przedsiębiorstwa podporządkowują się formie kartelu w zakresie umowy (ceny dla nabywców, jednolite warunki sprzedaży, przestrzeganie wielkości kontyngentowych). Mogą działać samodzielnie.
Niektóre przedsiębiorstwa chcąc odejść nie stosują umów kartelowych, produkują we własnym imieniu i na własny rachunek sprzecznie z postanowieniami umowy kartelowej.
(OPEC) Kartele w Unii Europejskiej są nielegalne na mocy artykułu 81 Traktatu Rzymskiego Syndykaty - ściślejsza forma porozumienia kartelowego Powstaje, gdy umocniony na rynku kartel twoizy własną sprzedaż.
Tworzy się specjalne przedsiębiorstwo zajmujące się zbytem produktów w przedsiębiorstwach objętych umową kartelowy.
Nic powinny zbywać na własny radumek WSPÓLNOTA INTERESÓW
- uregulowana umowa o współpracy kilku samodzielnych przedsiębiorstw
szeroka skala współpracy: zwykła wymiana doświadczeń poprzez wspólne wykorzystywanie patentów, aż do ścisłej współpracy gospodarczej;
niewielka liczba przedsiębiorstw, wspólne użytkowanie określonych urządzeń.
Pool - zyski osiągane przez wspólnotę są gromadzone w puli i rozdzielane między udziałowców wg. klucza.
(np. do prowadzenia gry na giełdzie)
Ring - krótkoterminowe porozumienie przedsiębiorstw realizujących konkretne przedsięwzięcia w interesie całej wspólnoty. Występowanie wobec wszelkich zleceniodawców, zwłaszcza państwowych przy rozdziale zleceń publicznych.
Rzadko jest formą trwałą w długich okresach czasowych.
KONCERN
grupa prawnie samodzielnych przedsiębiorstw, które twurzą gospodarczo określoną jedność i są prowadzone pod jednolitym kierownictwem. Może przybierać różne formy, w zależności czy na plan pierwszy zostaje wysunięta jedność:
• techniczno-produkcyjna
• administracyjna
• handlowa
• finansowa
Zdobywanie udziałów' innych przedsiębiorstw, a następnie więzów działalności w oparciu o zasadę
1. koordynacji -> przedsiębiorstwa zachowują równorzędność
2. subkoordynacji - > pozycja nadrzędna jednego z przedsiębiorstw (tzw matka, której podporządkowane są iiuic przedsiębiorstwa tzw. córki, które zachowują osobowość prawną)
Powiązania między koncernami
• spółki akcyjne: korporacja-> zarządy przedsiębiorstw matek występują jako rady nadzorcze przedsiębiorstw córek (funkcje kontrolne -> wyłaniane przez walne zgromadzenie akcjonariuszy, gdyż nadrzędne muszą mieć kontrolny pakiet akcji)
TP SA
• zasada pudełkowa : pozwalająca kierować w sposób bezpośredni i pośredni całym koncernem nic mając większości pakietu akcji (matka nakazuje córkom wykupić w- małych przedsiębiorstwach udziały; w ten sposób matka kieruje bardzo dużą ilością przedsiębiorstw zgrupowanych w koncernie (kilkadziesiąt)
TRUST
Połączenie kilku przedsiębiorstw w jedno nowe powstałe zamiast dotychczas istniejących.
Trust ma osobowość prawną.
Przedsiębiorstwa wchodzące w skład trustu tracą osobowość prawną. (Wewnętrzne jednostki nazywa się dywizjonami).
Stworzenie trustu z przedsiębiorstw likwiduje konkurencję.
Trust powstaję w wyniku
1. Pchlego scalenia ekonomicznego i organizacyjnego przedsiębiorstw (fuzja): przedsiębiorstwa składowe stają się zakładami trustu.
2. Utworzenia Towarzystwa Kontrolnego, które opanowuje i kontroluje scalenie przedsiębiorstw zdobywając ich akcje. Akcje przedsiębiorstw scalanych wnoszone są do Towarzystwa Kontrolnego, które w zamian daje im swoje akcje (tzw. certyfikaty trustowe). Zyski są gromadzone w centrali trustu, które rozdziela się wedhig wysokości wkładu w- całym kapitale trustu
3. Przykład)’: Deutsche Bank AG. Bank of New York. US Bank.
KONGLOMERAT - wyjście przedsiębiorstwa poza swoje środowisko gospodarcze - działalność zdywersyfikow-ana Przyczyny powstawania konglomeratu:
1. Konieczność ulokowania kapitahi (gdy nic ulokuje nastąpi zmniejszenie rentowności)
2. Dążenie do wzrostu korporacji -> penetracja nowych dziedzin działalności (wchłonięcie nowych finn-fuzja)