94477

417. INIURIA - POJĘCIE I TREŚĆ.

Iniuia czyli zniewaga w dosłownym tłumaczeniu działanie niezgodne z prawem Początkowo delikt ten skupiał się na obrażeniach fizycznych lecz z czasem przekształcił się w przestępstwo dotyczące zarówno uszkodzeń cielesnych jak i strat doznanych na godności i dobrym imieniu. Delikty ten mogły powstawać zarówno poprzez czyny ręczne jak i słowa mówione lub pisane. Początkowa ochrona polegała głównie na prawie talionu lub odszkodowaniu pieniężnym a dopiero reformy prełorskie ustaliły jednolity środek procesowy jakim była actio iniuriarum aestimatoria. Na jej mocy to sam poszkodowany lub w przypadku ciężkich trat nawet pretor określał wysokość odszkodowania jakie winno przysługiwać poszkodowanemu. Było to powództwo karne o charakterze osobistym nie przechodzące na dziedziców po żadnej ze stron. Dzięki niemu wykształciły się w Rzymie zasady nietykalności osobistej i ochrony godności człowieka gwarantowane środkami publicznego prawa karnego