Zakres zastosowania prawa przewozowego i przepisów Kodeksu cywilnego o umou ie^
przewozu
Przepisy regulujące umowę przewozu znajdują się w Kodeksie cywilnym w art. 774-793 kc oraz w odrębnej ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz.U. z 2000 r. Nr 50 poz. 601 ). W związku z regulowaniem jednej kategorii stosunków zobowiązaniowych przez dwa akty prawne powstaje pytanie jaki jest zakres przedmiotowy obu regulacji. A więc kiedy stosujemy przepisy kodeksu cywilnego, a kiedy przepisy ustawy Prawo przewozowe?
Odpowiedzi na tak postawione pytanie udziela art. 775 kc oraz art. 1 ustawy Prawo przewozowe. Zgodnie z pierwszym z w/w artykułów przepisy kodeksu cywilnego znajdują zastosowanie do przewozu w zakresie poszczególnych rodzajów transportu, tylko o tyle, o ile przewóz ten nie jest regulowany odrębnymi przepisami. Tak więc w pierwszym rzędzie należy stosować przepisy szczególne odnoszące się do poszczególnych rodzajów transportu. Natomiast przepisy art. 774- 793 kc znajdują zastosowanie pomocniczo, w zakresie nie uregulowanym przez przepisy szczególne.
W praktyce przepisy kc znajdą w całości zastosowanie wyłącznie do przewozu konnego. Regulacją szczególną w stosunku do kodeksu cywilnego jest ustawa Prawo przewozowe. Zgodnie z art. 1 niniejszego aktu reguluje on przewóz osób i rzeczy, wykonywany odpłatnie na podstawie umowy, przez uprawnionych do tego przewoźników, z wyjątkiem transportu morskiego, lotniczego i konnego. Transport morski reguluje ustawa z dnia 18 września 2001 r. Kodeks morski. (Dz.U z 2001r. Nr 138, poz. 1545). Natomiast transport lotniczy ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (Dz.U. z 2002 Nr. 130, poz. 1112 ).
Przepisy ustawy Prawo przewozowe znajdują zastosowanie wprost również do przewozów międzynarodowych, chyba że Umowa® międzynarodowa stanowi inaczej. Prawo przewozowe stosuje się również w odniesieniu do przewozu nieodpłatnego. Jednak przewóz musi być wykonywany przez przewoźnika. W takim wypadku przepisy ustawy stosuje się odpowiednio, co oznacza iż niektóre przepisy mogą znaleźć zastosowanie wprost, inne z uwzględnieniem odpowiednich zmian, jeszcze inne nie znajdą zastosowania wcale. Przepisy ustawy nie znajdą zastosowania np. do przewozów osób wykonywanych z grzeczności(tzw. autostop), jeśli przewóz nie jest wykonywany przez przewoźnika.