97207

sprzężenie (somatostatyna ma aktywowany przez cAMP regon wiążący do DNA - CRE ■ cAMP response element; CRE rozpoznawany przez czynnik transkrypcyjny CREB, który ufosforylowany przez kinazę A stymuluje transkrypcję somatostatyny). o receptory obniżające poziom cAMP - np. receptory hormonalne alfa-2-

adrenergiczne * blokują cyklazę adenylową (spadek stężenia cAMP) lub otworzenie kanałów K+ i wygaszenie bodźca elektrochemicznego.

■ Ścieżka związana z kinazą tyrozynową.

Regulacja cyklu komórkowego:

■ Kontrola replikacji (checkpoint Gl/S):

Inhibitorami kompleksu SPF (cdk 4/6 i cyklina D) są:

o białka pl6 i pl8 związane ze ścieżką Ras. Każda mutacja w tej ścieżce może prowadzić do nowotworu!!! (geny kodujące białka biorące w niej udział są protoonkogenami, które pod wpływem mutacji stają się onkogenami).

o białko p53 i związane z nim p21 (biorą udział w "sprawdzaniu" prawidłowości genomu i ewentualnym wstrzymaniu replikacji). Antyonkogeny! o Białko retinoblastoma - wpływa na działanie białka p53 i p21 (fosforylacja retinoblastomy powoduje unieczynnienie p53 i uwolnienie p21 z T antygenu), o Te 3 ścieżki muszą się zgadzać, dopiero wtedy dochodzi do replikacji, o W fazie G1 działaja cykliny D i E ("włącza" syntezę DNA), o W fazie S działa cyklina A (prowadzi do aktywacji cykliny B). o Kinaza alarmowa ATM • kontroluje prawidłowość DNA.

• Kontrola wejścia w mitozę .(checkpoint G2/M);

o MPF (mitosis promoting factor) - CDK1 i cyklina B.

o Musi zostać zdefosforylowany przez fosfatazę tyrozynową cdc25 (aktywowana przez polokinazę w potencjalnych biegunach wrzeciona). Inhibitorem cdc25 jest białko p53 aktywowane przez kinazę alarmową ATM (kontroluje, czy nie ma wolnych końców nici DNA wskazujących na niedokończoną replikację). o Następuje degradacja cyklin D i E.

o Przełączenie z proteolizy SCF (ligaza ubikwitynowa, niszczy inhibitory cyklu i wczesne cykliny; powoduje nieodwracalność cyklu), na APC (anaphase promoting complex, który aktywuje inną ligazę (niszczącą MPF). ^a Kontrola rozchodzenia sie chromosomów (checkpoint ana/met): o zmiana APC cdc20 na APC cdhl o degradacja polokinazy i inaktywacja cdc25

o surwiwina - jej wędrówka z kinetochoru jest warunkiem prawidłowej cytokinezy; jest również inhibitorem kaspaz (zapobiega apoptozie).

• C.ylQkingą7_.Gl.:

o tworzenie ORC o degradacja cykliny B

o Białka bub regulują uwalnianie fosfatazy ser/thr - defosforylacja CKI (?)