98936

BANK CENTRALNY

Bank centralny (bank emisyjny) - ma pozycję nadrzędną nad pozostałymi bankami, oddziaływuje na ich działalność i jest odpowiedzialny za prowadzenie bieżącej polityki pieniężnej państwa Funkcje;

posiada monopol na emisję pieniądza gotówkowego

-    pełni funkcję banku banków - zaopatruje banki komercyjne w pieniądz gotówkowy, reguluje rezerwy tych banków i udziela im pożyczek

pełni funkcję banku państwa - prowadzi rozliczenia z rządem, obsługuje budżet państwa, pokrywa zobowiązania zagraniczne państwa, utrzymuje rezerwy państwowe stabilizuje rynki finansowe - kredytodawca ostatniej instancji - wspomaga pożyczkami banki i inne instytucje finansowe gdy panika finansowa mogłaby zagrozić stabilności całego systemu finansowego kraju

współ uczestniczy w realizacji polityki pieniężnej państwa, kontroluje i reguluje podaż pieniądza i kredytu w gospodarce

stosunki między bankiem centralnym a rządem mogą być:

-    bank centralny jest niezależny od rządu i cele swojej działalności ustala bez jego ingerencji; podstawowym zadaniem jest stabilność cen

bank centralny jest zależny od rządu - rząd określa kierunki polityki banku, pozostawiając mu zadanie wykonawcze; wtedy polityka monetarna banku ma wspierać politykę gospodarczą rządu

Narzędzia banku centralnego w kontrolowaniu podaży pieniądza;

-    zmiany stopy rezerw obowiązkowych (minimalna relacja rezerw w gotówce do ogólnej sumy wkładów zgromadzonych w banku)

-    zmiany stopy redyskontowej operacje otwartego rynku

Podwyższenie stopy rezerw obowiązkowych powoduje: - ogólnie spadek aktywności gospodarczej

-    ograniczenie możliwości ekspansji kredytowej banków

-    obniża potencjalne zyski banków komercyjnych (mniejsze kredyty) mobilizuje banki komercyjne do ściągania wierzytelności od dłużników

-    zachęca banki komercyjne do sprzedaży papierów wartościowych w celu uzupełnienia rezerw obowiązkowych

-    banki są skłonne do podnoszenia kosztów kredytu, by zrekompensować sobie ich mniejszą możliwą wartość

Obniżenie stopy rezerw obowiązkowych powoduje: - ogólnie wzrost aktywności gospodarczej

-    powiększenie kwot przeznaczonych na kredyty mnożnik kreacji pieniądza rośnie

podaż pieniądza w obiegu rośnie Zmiany stopy rezerw obowiązkowych to instrument:

-    powolny

-    długofalowy

-    dotykający wszystkie banki