99555

Traktat Ryski 18 lii 1921

Podpisanie właściwego Traktatu Ryskiego poprzedził dokument rozejmowy z 12 X 1920 r. Rokowania pokojowe trwały 5 miesięcy. Na czele polskiej komisji negocjacyjną stał Jan Dąbki a przewodniczącym delegacji rosyjskiej był Jaff.

INTERESY OBU PAŃSTW:

Polska:

•    cel główny: ustalenie takich granic, które zagwarantują bezpieczeństwo

•    zapobieżenie wszelkim nowym próbom współpracy Rosji z Niemcami (kwestia Wileńszczyzny, która przypadła Polsce, dzięki czemu uniknięto bezpośredniej granicy rosyjsko-niemieckiej)

•    popieranie dążeń niepodległościowych Białorusi, Ukrainy i Wschodniej Galicji

• granica zgodna z interesem strategicznym - poprzez Wołyń, Białoruś, od Zabrucza za Łuniniec i Mołodeczno ku Dźwinie. Nie dążono do zbyt wielkich zdobyczy terytorialnych, by uniknąć wchłonięcia zbyt wielkiej liczby ludności niepolskiej. Państwo wielonarodowe było sprzeczne z polityką ówczesnego rządu.

Rosja:

•    bez znaczenia straty terytorialne

•    dążyła do wycofania przez Polskę zasady samostanowienia narodów w stosunku do krajów takich jak Ukraina czy Białoruś, które zostały włączone do Rosji.

•    Podpisanie traktatu wprowadzało ją na arenę międzynarodową, na której do tej pory była izolowana.

Sygnatariuszami traktatu były dodatkowo: Białoruska Republika Rad oraz Ukraińska Republika Rad -lecz ich przedstawiciele nie brali udziału w rozmowach.

Ostateczna wersja traktatu podpisana została 48 III 1921r.

DO USTALEŃ ROZEJMOWYCH:

•    Granica na linii Dzisna - Dokszyce - Słucz - Ostróg - Zbrucz

DOŁĄCZONO ZESTAW INNYCH:

•    Obustronne szanowanie praw kulturalnych i religijnych mniejszości

•    Obustronna obietnica nie mieszania się do spraw wewnętrznych

•    Zwrot Polsce dóbr kulturalnych wywiezionych do Rosji po 1772 r.

•    30 min rubli w złocie z tytułu udziału w banku państwa byłego imperium.

KONSEKWENCJE TRAKTATU:

•    Polska uzyskała pokój po 7 latach wojny

•    Moralne zobowiązanie wobec Ukrainy (Pellura) zostało niezrealizowane

•    Upadek koncepcji federacyjnej, postulowaną przez Piłsudskiego

•    Rosja na arenie międzynarodowej

•    Polska poprzez podpisanie z nią układu niejako także zaakceptowała bolszewickie rządy/