1352737909

Z10 KONIEC WOJNY, KONIEC ŚWIATA

Załączają tu nakoniec wykład liturgii greckiej, przypisywany św. Germanowi¹), który bez słowa o tysiącleciach Elijaha mówi o błogosławieństwie palcami tak ułożonymi, że przedstawiają liczbę głoskami greckiemi czyli 6500, a stąd wywód, że po tyluż latach Pan przyjdzie na sąd. Przytoczeni u św, Germana na dowód pisarze nic podobnego nie mówią, św. Hipolit liczy z aleksandryjska lata, św. Złotousty żadnych liczb nie wymienia, św. Cyryl jerozolimski wręcz liczyć nie pozwala²): „Nie wasza rzecz znać czasy ostateczne... nie odważaj się o nich rozstrzygać, czy wnet, ^czy kiedy nadejdą, ani znowu ospale nie żyj, gdy rzeczono: czuycież tedy, abo-wiem nie wiecie, którey godziny Pąm przydzie“. Ledwo nadmienić wypada, że orędownicy sześciu tysiącleci ciągną do siebie Kasiodora, choć ten wręcz powiada³), że nazwa tysiąca, lat w psalmie oznacza przeciąg czasu niezmierny, a nie liczbę arytmetyczną.

Nie dziw tedy, że jak dawniej Ambroży, Cyryl, Hieronim, Augustyn, jak w ostatnich stuleciach Suarez, Acosta i następni do Mazelli⁵), tak i średniowieczny Beda — ów najwierniejszy odgłos Ojców Kościoła — nieraz przestrzega łatwowiernych przed tysiącleciami Elijaha czy jakiemibądź proroctwami o dniu Sądu. Upomina⁶): „Wcale nie godzi się słuchać nikogo, ktoby mniemał, że P. Bóg przeznaczył dla świata od początku tylko 6000 lat; ten i ów nie chce wręcz wystąpić przeciw Słowu Pańskiemu, więc przyznaje, że nie wiadomo, w którym roku szóstego tysiąclecia nastąpi sąd, przecie oczekujemy go u schyłku sześciu tysiącleci. A pytani, gdzie wyczytali, że trzeba tak liczyć i wierzyć, zdobywają się gniewnie_j bo inaczej nie mogą, na odpowiedź, że P. Bóg w sześciu dniach stworzył świat“. Znowu W. Beda pisze do Plegwina :⁷)

0 P. G. t. 10, str. 469, 576, 648; — t. 98, str. 418.

²)    P. G. t. 33, str. 876.

³)    P. L. t. 70, str. 645.

⁴)    De temp. novis ks. 1, r. 2.

⁵)    De Deo Creante. Stat. ąuaest antę Piop. 56, n. 1415.

⁶)    P. L. t. 90, str. 572.

⁷)    P. L. t 94. str. 673—674.