1352738118

CHRONOLOGIA ŻYCIA CHRYSTUSOWEGO    63

\

warte w regule BaDU należało także do liczby owych „podań ludzkich'które Chrystus niejednokrotnie u faryzeuszów potępiał, a którego — ponieważ nie było ono jeszcze ogólnie przyjęte^x) — sam także z wielu ortodoksyjnymi Żydami się nie trzymał. Starszyzna żydowska godzić się musiała z tym faktycznym stanem rzeczy i z początku przez szpary patrzała, jak wielka część narodu różniła się od niej co do dnia pożywania baranka paschalnego ^{1 2}).

Tak więc w teoryi przenosin Chrystus wraz z wieloma Żydami spożył ucztą paschalną we czwartek, w dniu rzeczywistego 14 Nis&n (oficyalny 13 Ni san), a umarł w piątek, w dzień rzeczywistego 15 Nis&n (oficyalny 14 Nisan); starszyzna zaś żydowska spożywała ucztę paschalną w piątek (rzeczywisty 15, oficyalnie 14 Nisan), a dopiero w sobotę (w rzeczywistości 16, a oficyalnie 15 Nisan) obchodziła pierwszy dzień świąteczny Przaśników. Ponieważ zaś ów oficyalny 15 Nisan był szabatem, a zarazem pierwszym dniem świątecznym Przaśników, dlatego Jan 19³¹ zowie go „wielkim dniem świątecznym''.

Teorya przenosin posiada już większe prawdopodobieństwo, niż dwie pierwsze hipotezy, bo bez wielkich naciągań

1

)    Dopiero za czasów drugiego Hillela regułę BaDU przyjęło ży-dostwo, z wyjątkiem antytalmudystów.

2

)    Skąd Apostołowie mogli — w tej hipotezie — dostać baranka paschalnego już we czwartek, jeśli baranka ofiarowano i zabijano w świątyni, a więc dopiero w piątek $ Zwolennicy tej teoryi odpowiadają na to: Prawo (Dt 16) przepisywało zabijanie baranka w miejscu, które Pan sobie wybierze, t. j. w Jerozolimie, nie zaś w sa-mejże świątyni. Wprawdzie od czasów Jozyasza uczeni żydowscy wprowadzili zwyczaj, że zabijanie baranka paschalnego miało się odbywać w świątyni, ale ten przepis nie mógł być całkowicie przestrzegany wobec kroci tysięcy Żydów, które za czasów Tzymskich napływały do Jerozolimy z całego świata. Co najmniej 20.000 baranków trzebaby było zabić w przeciągu 2—3 godzin i to na względnie szczupłym dziedzińcu świątyni Heroda. Na to zabrakłoby miejsca i czasu. — To też baranki zabijano gdziekolwiek w Jerozolimie, nawet po za świątynią. (Zresztą nie jest wykluczone zdanie, że Chrystus podczas ostatniej wieczerzy nie spożył baranka paschalnego, ale, że jedynie poprzestał na obchodzeniu Paschy żydowskiej w sposób symboliczny, ustanawiając Najśw. Sakrament, który miał ją zastąpić. — NB. To już należy do następnej teoryi).