1687289249

Jednak ciągle brak jest pełnej monografii, prezentującej logiczne osiągnięcia w tej dziedzinie. Najważniejsze rezultaty w tej dziedzinie zostały osiągnięte głównie przez lingwistycznie zorientowanych logików, oraz logicznie zorientowanych językoznawców. Podkreśla to fakt, że pragmatyka leży na granicy pomiędzy logiką, a językoznawstwem.

Celem niniejszego artykułu nie jest prezentacja historii pragmatyki. Najważniejsze wyniki w dziedzinie pragmatyki logicznej bezpośrednio związane z tematem tej pracy to: Yehoshua Bar-Hillel (1971), Richard Montague (1970), David Kapłan (1979), Dana Scott (1970), David Lewis (1970), Max J. Cres-swell (1973) i Robert Stalnaker (1970). Główny przedmiot prezentowanych tutaj rozważań stanowi próba podania pojęcia znaczenia w sensie logicznym, które obejmie zarówno pragmatyczne zjawisko okazjonalności, jak i problemy mające swe źródło w rozróżnieniu znaczenie literalnego i znaczenia sugerowanego (szczegółową dyskusje tego zagadnienia zawiera monografia Levinsona [83]). Celem naszych rozważań jest zatem logiczny opis procesu interpretacji wypowiedzi uwzględniający językowe i mentalne fenomeny pomiędzy wypowiedzeniem danego zdania w mowie potocznej a określeniem jego wartości logicznej.

Według typowego lingwistycznego podejścia, semantyka zajmuje się badaniami nad znaczeniami słów i zdań. Można byłoby sądzić, że najlepiej byłoby uznać, że słowa skojarzone są z pewnymi obiektami. Semantyka jednak wskazuje, że wiele słów nie odnosi się do żadnych obiektów ulokowanych w świecie zewnętrznym. Dlatego też współczesne badania semantyczne skoncentrowane są na sposobie, w jaki ludzie wiążą słowa w ramach używanego przez nich języka.

W pracach nad semantyką, językoznawcy zwykle używają terminu ”lek-sem” (w przeciwstawieniu do terminu słowo), wtedy termin słowo może być używany do opisu różnych wariantów danego leksemu. Można powiedzieć, że słowa: ”spacer”, ”spaceruje”, "spacerował”, i "spacerując”, są różnymi formami tego samego leksemu. Za typowe relacje pośród leksemów uważa się: synonimiczność - relacja tożsamości; hiponimia - relacja zawierania; antonimia - relacja przeciwieństwa.

Semantyka jest również bardzo ważna dla logiki. Logicy uprawiają jednak semantykę inaczej niż językoznawcy. Różnica pomiędzy syntaktyką, a semantyką jest kluczowa dla współczesnej logiki. Jej korzenie tkwią w semantycznej teorii Tarskiego, która opiera się na rozróżnieniu języka i jego interpretacji.

Według typowego lingwistycznego podejścia, semantyka ma następującą postać: “badania na językowym znaczeniem”, lub “badania nad znaczeniem

2