odchyłki dolnej (ei, El)
A = D + ei (El)
Przy zapisie liczbowym tolerowanego wymiaru uwzględnia się wymiar nominalny D, odchyłkę górna es (ES) i odchyłkę dolną ei (EI).
Sposób zapisu:
es (ES) - odchyłka górna ze znakiem + 0>03
wymiar nominalny - 0^^ . ofchyfadolMM =ukie« “P' 30
W przypadku, gdy obie odchyłki dolna i górna są sobie równe w wartościach bezwzględnych (różnią się tylko znakiem), zapis liczbowy ma postać:
30 ±0,1
Jeśli któraś z odchyłek równa jest zero, jest to uwzględniane w zapisie np.:
30 , 30
- 0,02 0
Tolerancja T jest to różnica między wymiarem górnym B a wymiarem dolnym A.
Można ją obliczyć z zależności:
T = B - A, T = es - ei, T = ES - EI
Graficzne przedstawiona tolerancja nosi nazwę pola tolerancji. Jeżeli zmierzony wymiar nie mieści się w polu tolerancji, to element z takim wymiarem określa się jako brak.
Pole tolerancji
Rys. 6. Graficzne przedstawienie pola tolerancji [6, s. 36]
Pasowanie charakteryzuje współpracę otworu i wałka wynikająca z ich wymiarów przed połączeniem i określone jest wskaźnikiem P:
P = Do - Dw
P - wskaźnik pasowania,
D0 - średnica otworu,
Dw - średnica wałka.
Wskaźnik P może przyjmować wartości dodatnie, zero i ujemne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"
9