2588001682

Dźwignia finansowa

Przedsiębiorstwa w czasie prowadzenia działalności gospodarczej korzystają zarówno z kapitału własnego, jak i obcego (kredyt, pożyczki, zobowiązania). Dążą przy tym do takiego ich stosunku, który zapewnia osiągnięcia maksymalnej rentowności (zyskowności) kapitału własnego, przy nieprzekroczeniu dopuszczalnego stopnia ryzyka wynikającego z zadłużenia przedsiębiorstwa. Struktura kapitału ma ewidentny wpływ na wygospodarowany zysk netto. Istotną rolę odgrywają tu kapitały obce, zwłaszcza długoterminowe, z którymi wiąże się konieczność ponoszenia odsetek zaliczanych do kosztów finansowania. Korzystanie z kapitału obcego wiąże się z zadłużeniem przedsiębiorstwa.

Mówienie o umiarkowanym bądź nadmiernym zadłużeniu powinno być rozpatrywane w kontekście zdolności przedsiębiorstwa do obsługi długu, tzn. do pokrycia kosztów związanych z zadłużeniem przedsiębiorstwa. W przypadku posiadania przez przedsiębiorstwo takiej zdolności można mówić o efekcie tzw. dźwigni finansowej.

Efekt dźwigni finansowej wyrażany jest często w postaci różnicy pomiędzy zyskownością kapitałów własnych i skorygowaną zyskownością ogółu majątku, co jest przedstawione za pomocą następującego wzoru:

wsk. dźwigni finansowej

zysk netto kapitały własne

zysk netto + odsetki od kapit. obcego majątek ogółem

Jak z powyższego wzoru wynika dźwignia finansowa może przyjmować następujące wartości:

-    dodatnią, co jest zjawiskiem korzystnym dla przedsiębiorstwa, jednak uzależnione jest to od dwóch podstawowych warunków:

-    po pierwsze, dodatni efekt dźwigni finansowej występuje dopiero wówczas, gdy zyskowność całkowitego kapitału jest wyższa od stopy oprocentowania kapitału obcego,

-    drugim warunkiem jest zachowanie właściwej struktury kapitału, zbyt wysoki udział kapitału obcego w kapitale przedsiębiorstwa może spowodować nadmierny koszt użycia tego kapitału.

Można powiedzieć, że dźwignia finansowa to po prostu dodatkowa korzyść przejawiająca się w podniesieniu rentowności kapitału własnego, uzyskana przez przedsiębiorstwo w rezultacie efektywnego wykorzystania kapitałów obcych. Dodatni wpływ wykorzystania kapitałów własnych odczuwalny jest wówczas, gdy oprocentowanie obcych kapitałów (kredytów, pożyczek oraz ewentualnie zobowiązań) jest niższe od zyskowności ogółu majątku wyrażonej w procentach.

-    zerową - taką wartość dźwignia finansowa przyjmuje wówczas, gdy całość majątku przedsiębiorstwa pokryta jest kapitałami własnymi, nie korzystając w ogóle z kapitałów obcych. W tej sytuacji zyskowność kapitałów własnych jest równa skorygowanej zyskowności ogółu majątku.

-    ujemną, oznacza to, że korzystamy z kapitałów obcych, ale oprocentowanie ich jest wyższe od zyskowności ogółu majątku. W tej sytuacji należałoby rozważyć celowość korzystania z kapitałów obcych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego"

17