3289580631

22 KS. ALFONS SCHLETZ 116)

58.    Polonia amerykańska a powstanie śląskie. Gość niedz. R. 41; 1972 nr 48 s. 382.

59.    [Przemówienie wygłoszone z okazji wręczenia Księgi Pamiątkowej ks. prof. Alfonsowi Schletzowi — Katowice—Zawodzie, dn. 15 stycznia 1972 r.] Nasza Przeszłość [T.] 37 :1972 s. 276— —278.

60.    Publikacje historyczne o archidiecezji wrocławskiej z lat 1970— —1971. Nasza Przeszłość [T.J37 :1972 s. 251—256.

61.    Jubileusz 250-lecia obrazu Matki Boskiej w Pszowie na Górnym Śląsku. Nasza Przeszłość (T.) 38 : 1972 s. 271—272.

62.    Rec.: „Nasza Przeszłość” tom XXXVII (1972). — Gość niedz. R. 41 : 1972 nr 46.

63.    Rec.: Wieteska Józef ks.: Katalog prałatów i kanoników prymasowskiej kapituły łowickiej od 1433 do 1970 r. Warszawa 1971. — Nasza Przeszłość [T.J 38 :1972 s. 253—255.

REDAKTOR I WSPÓŁREDAKTOR

1. „Wiadomości Parafialne” parafii $w. Barbary w Chorzowie (tygodnik parafialny) 1935—1937.

2. „Hejnał", Katowice 1939.

KSIĘSTWO BISKUPIE W NYSIE —

GNIAZDO RODOWE KOPERNIKA

S c h e d c 1 Hartmann, autor drukowanej „Kroniki świata” (Liber chronicarum, Ntimberg 12 VII 1493), z pięknymi drzeworytami miast polskich: Krakowa, Wrocławia i Nysy pisał:

„Nissa SIcsic insignis urbs episcopalis sedes ad Nissan fluvium sita a quo denomlnatlonem acceplt (...) variis cdificiis ornata est Sle-sia (...) Plebs rustica polonie! ydeomatis agrestibus laboribus desidiose incumbens potationi est plus dedita" ^{1 2}.

A zatem w rozdziale „De Sarmacia regione Europę" i w podrozdziale „De regne Polonie et eius initio" jest opis tego miasta i tej ziemi okolicznej, z której niewątpliwie wywodzi się rodowód Kopernika:

„Otóż na Szląsku, w ziemi szczero polskiej i w niewielkiej odległości od Krakowa, tego najdawniejszego dziś znajomego siedliska rodziny Koperników, leży starożytna osada tegoż samego co i wielki nasz astronom polski nazwisko, osada często bardzo wspominana w dyplomatach XIII wieku wydrukowanych u Stcncla".

(J. Bartoszewicz, Życiorys Mikołaja Kopernika, w: Opera.

Dzieła. Warszawa 1854).

Z okazji jubileuszowego roku kopernikańskiego (1473—1973), czyli 500-lecia urodzin Kopernika warto zwrócić uwagę szczególną na „insignis urbs, episcopalis sedes ad Nissam fluvium sita", w którym to mieście z końcem XV w. żył „łud wiejski języka (pochodzenia) polskiego". Z tego to księstwa biskupiego wędrowali częściej niż z innych terenów Śląska zarówno rzemieślnicy (kamieniarze, płatnerze, złotnicy i kopemicy = wytapiacze miedzi i wyrobnicy przedmiotów miedzianych, gdyż koper z łac. cuprum oznaczał miedź), jak i scholarowie „Alma Mater Jagellonica".

Oto poniższe instruktywne zestawienie statystyczne:

L Najwyższy był wskaźnik ilościowy dla migracji mieszczańskiej, rzemieślniczej i kupieckiej z Nysy do Krakowa w latach 1300— —1400 ²:

1

¹ Por. Inkunabuł Biblioteki Uniwersyteckiej wc Wrocławiu, nr 2526 — według B. Kocowskicgo, Katalog inkunabułów BtbL Uniw. we Wrocławiu, t l, Wrocław 1959 s. 755 i nn.

2

F. Piekosiński i J. Szujski, Najstarsze księgi i rachunki